Otomat teorisi
Günümüz dünyasında Otomat teorisi dünya çapında milyonlarca insanın dikkatini çeken bir konudur. Otomat teorisi, kökeninden günümüz toplumu üzerindeki etkisine kadar araştırmaların, tartışmaların ve ihtilafların konusu olmuştur. Yıllar geçtikçe siyasetten popüler kültüre kadar farklı alanlardaki geçerliliğini kanıtladı. Bu makalede Otomat teorisi'in farklı yönlerini inceleyerek zaman içindeki gelişimini ve günümüz toplumu üzerindeki etkisini analiz edeceğiz. Otomat teorisi, ilk ortaya çıkışından mevcut sonuçlarına kadar araştırmacıların, akademisyenlerin ve kamuoyunun ilgi konusu olmaya devam ediyor.
 | Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Şubat 2020) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Otomat teorisi (özdevinim kuramı ya da otomata teorisi), teorik bilgisayar biliminde soyut makineleri (ya da daha uygun bir deyimle soyut 'matematiksel' makineleri veya sistemleri) ve bu makineleri kullanarak hesaplama problemlerinin çözülebilmesini araştıran daldır. Bu soyut makinelere otomat denir. Otomat kelimesinin kökeni Yunanca "Grekçe: αὐτόματα" kelimesi olup "kendi kendine hareket eden" demektir.
Biçimsel dil kuramı ile yakından ilgilidir. Özdevinirler derleyici tasarımı ve ayrıştırmasında önemli rol oynar.
Otomatlar hesaplama teorisi, derleyici tasarımı ve çözümlemede (İngilizce: parsing) önemli bir rol oynamaktadır.
Otomat
Bir otomat 5 elemanlı bir demet ile tanımlanır ⟨Q,∑,δ,q0,F⟩:
- Q sonlu durumların kümesi
- ∑ sonlu simgelerin kümesi
- δ transition fonksiyonudur: δ: Q × ∑ → Q
- q0, başlangıç durumu (q0 ∈ Q koşuluyla)
- F, Q'nun durumlarıdır (F ⊆ Q)
Özdevinim sınıfları
- Deterministik sonlu özdevinim (Deterministic finite automata)
- Deterministik olmayan sonlu özdevinim (Nondeterministic finite automata)
- Deterministik olmayan sonlu özdevinim ε-geçişli (Nondeterministic finite automata with ε-transitions
- Yığıtlı özdevinim (Pushdown automata)
- Doğrusal sınırlı özdevinim (Linear bounded automata)
- Turing makinesi
- Süreli özdevinim (Timed automata)
- Deterministik Büchi özdevinim (Deterministic Büchi automata)
- Deterministik olmayan Büchi özdevinim (Nondeterministic Büchi automata)
- Deterministik/Deterministik olmayan Rabin özdevinim (Nondeterministic/Deterministic Rabin automata)
- Deterministik/Deterministik olmayan Streett özdevinim (Nondeterministic/Deterministic Streett automata)
- Deterministik/Deterministik olmayan perite özdevinim (Nondeterministic/Deterministic parity automata)
- Deterministik/Deterministik olmayan Muller özdevinim (Nondeterministic/Deterministic Muller automata)
Ayrıca bakınız
Bilgisayar biliminin alt dalları | ||
|---|---|---|
| Matematiksel temeller |  | |
| Hesaplama teorisi | ||
| Algoritmalar ve veri yapıları | ||
| Programlama dilleri ve derleyiciler | ||
| Eşzamanlı, paralel ve dağıtık sistemler | ||
| Yazılım mühendisliği | ||
| Sistem mimarisi | ||
| Telekomünikasyon ve ağ oluşturma | ||
| Veritabanları | ||
| Yapay zekâ | ||
| Bilgisayar grafikleri | ||
| İnsan-bilgisayar etkileşimi | ||
| Bilimsel hesaplama | ||
Bilgisayar bilimi, ACM Hesaplama ve Sınıflandırma Sistemi'ne göre farklı konu ve alanlara ayrılabilir. | ||
