Günümüz dünyasında Sırbistan Sosyalist Partisi geniş bir kitlenin dikkatini çeken bir konudur. Gerek tarihsel önemi, gerekse toplum üzerindeki etkisi ya da kişisel düzeydeki önemi nedeniyle Sırbistan Sosyalist Partisi farklı alanlarda ilgi konusu haline geldi. Bu makalede, okuyucuların önemini ve anlamını anlamalarını sağlayacak kapsamlı ve ayrıntılı bir genel bakış sunarak Sırbistan Sosyalist Partisi konusunu kapsamlı bir şekilde inceleyeceğiz. Kapsamlı bir analiz yoluyla, Sırbistan Sosyalist Partisi ile ilgili farklı yönleri inceleyerek, düşünmeyi ve tartışmayı teşvik edecek zenginleştirici bir bakış açısı sunacağız. Sırbistan Sosyalist Partisi, kökeninden günümüzdeki etkisine kadar derinlemesine ele alınmayı hak eden bir ilgi uyandırmaktadır ve bu makale, bu bilgi ve anlayış ihtiyacını karşılamayı amaçlamaktadır.
Sırbistan Sosyalist Partisi Социјалистичка Партија Србије Socijalistička Partija Srbije | |
---|---|
Kısaltma | СПС/SPS |
Kurucu | Slobodan Milošević |
Başkan | Ivica Dačić |
Başkan Yardımcısı | Aleksandar Antić |
Onursal Başkan | Milutin Mrkonjić |
Kuruluş tarihi | 17 Temmuz 1990 |
Önceli | Yugoslavya Komünistler Ligi |
Merkez | Studentski trg 15 Belgrad |
Gençlik kolu | Demokrat Gençlik |
Üyelik (2012) | 200,000 |
İdeoloji | Sosyal demokrasi Önceleri; Sol milliyetçilik Post-komünizm |
Siyasi pozisyon | Merkez sol |
Resmî renkler | Kırmızı |
Sırbistan Ulusal Meclisi | 22 / 250 |
Vojvodina Meclisi | 10 / 120 |
Belgrad Şehir Meclisi | 7 / 110 |
İnternet sitesi | |
Parti bayrağı | |
Sırbistan | |
Sırbistan Sosyalist Partisi (Sırpça: Социјалистичка партија Србије, СПС / Socijalistička partija Srbije, SPS) Sırbistan'da bulunan bir siyasi parti. Resmi olarak demokratik sosyalist bir partidir. Parti aynı zamanda kendisini bu şekilde adlandırmasa da Sırp milliyetçisi çizgisiyle tanınır. Parti kendini içindeki tartışmalara rağmen merkez sol bir konumda tanımlar.
1990'da Yugoslavya'yı oluşturan cumhuriyetler kendi içlerinde çok partili seçimlerini yaptılar. Sırbistan ve Karadağ dışındaki cumhuriyetlerde bağımsızlık veya gevşek konfederasyon yanlısı muhalif kesimler seçimleri kazanırken, bu iki cumhuriyette eski komünistler iktidarlarını sürdürdüler. Zaten Sırbistan Sosyalist Partisi başkanı Slobodan Milošević, seçimlerden önce de Kosova ve Voyvodina'nın özerkliğini kaldırıp, Karadağ'ın yönetimini değiştirip Sırbistan'a bağlayınca Yugoslav sistemindeki yönetsel ağırlığı artmıştı.
Mayıs 1991'de rotasyonla üstlenilen devlet başkanlığı sırası Hırvat Stjepan Mesić'e geldiği hâlde Sırbistan'ın bunu engellemesi ülkenin başkansız kalmasına da yol açtı ve cumhuriyetlerin ortak bir federasyon içinde birlikte devam edilebilmesi iyice zorlaştı.
Mayıs 1999'da, NATO'nun Yugoslavya'yı bombalaması sırasında Slobodan Milošević, insanlığa karşı suç işlediği için Hollanda'nın Lahey kentindeki Uluslararası Adalet Divanı'na verilen görev başındaki ilk devlet başkanı oldu. İnsanlığa karşı altı suçtan oluşan iddianameye göre, Miloşeviç ve işbirlikçileri, doğrudan 750.000 Kosovalının mülteci durumuna getirilmesi ve etnik Arnavut oldukları için 6.000 kişinin öldürülmesinden de sorumlu tutuldular.
Eylül 2000'de Sırbistan'da yapılan cumhurbaşkanlığı seçimleri sonucunda muhalefetin zaferini inkâr eden Slobodan Milošević'e karşı kitlesel protestolar başladı. Protestolar sonunda Milošević, iktidarı terk etmek zorunda kaldı. Mart 2001'de Milošević, iktidarı kötüye kullanmak ve yolsuzluk suçlamalarıyla tutuklandı. Haziran ayında Lahey'deki Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne teslim edildi. 2002 yılında başlayan mahkemede Bosna-Hersek'te soykırım yapmak, Hırvatistan ve Kosova'da da savaş suçu işlemekle suçlandı, 11 Mart 2006'da mahkemesi devam ederken geçirdiği kalp krizi sonucu yaşamını kaybetti.
# | İsim | Doğum-Ölüm | Görev Başlangıcı | Görev Bitişi | |
---|---|---|---|---|---|
1 | Slobodan Milošević | 1941–2006 | 16 Temmuz 1990 | 11 Mart 2006 (görevde öldü) | |
2 | Ivica Dačić | 1966– | 3 Aralık 2006 | Görevde |
# | İsim | Doğum-Ölüm | Görev Başlangıcı | Görev Bitişi | |
---|---|---|---|---|---|
1 | Živadin Jovanović | 1938– | 7 Nisan 2001 | 24 Aralık 2001 | |
2 | Mirko Marjanović | 1937–2006 | 24 Aralık 2001 | 23 Ağustos 2002 | |
3 | Bogoljub Bjelica | 1956–2013 | 23 Ağustos 2002 | 18 Ocak 2003 | |
4 | Ivica Dačić | 1966– | 18 Ocak 2003 | 11 Mart 2006 |
Sırbistan Ulusal Meclisi | ||||||||||
Seçim | Oy | Sandalye | Meclis | Sıra | Genel Başkan | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
# | % | ± Y | # | ± | ||||||
1990 | 2,320,587 | %46,09 | — | 194 / 250 |
— | İktidar | 1. | Slobodan Milošević | ||
1992 | 1,359,086 | %28,77 | 17.32 | 101 / 250 |
94 | İktidar | 1. | |||
1993 | 1,576,287 | %36,65 | 7.88 | 123 / 250 |
22 | İktidar | 1. | |||
1997 | 1,418,036 | %34,26 | 0.41 | 85 / 250 |
38 | Koalisyon | 1. | |||
2000 | 515,845 | %13,76 | 20.5 | 37 / 250 |
48 | Ana Muhalefet | 2. | |||
2003 | 291,341 | %7,62 | 6.14 | 22 / 250 |
15 | Hükûmet desteği | 6. | Ivica Dačić | ||
2007 | 227,580 | %5,68 | 1.94 | 16 / 250 |
15 | Muhalefet | 5. | |||
2008 | 313,896 | %7,58 | 1.09 | 12 / 250 |
4 | Koalisyon | 4. | |||
2012 | 567,689 | %14,51 | 6.93 | 25 / 250 |
13 | Koalisyon | 3. | |||
2014 | 484,607 | %13,49 | 1.12 | 25 / 250 |
- | Koalisyon | 2. | |||
2016 | 413,770 | %10.95 | 2.54 | 21 / 250 |
4 | Koalisyon | 2. |
Sırbistan Sosyalist Partisi üyelerinin görev yaptığı önemli makamlar:
Sırbistan Cumhurbaşkanı | Yıllar |
---|---|
Slobodan Miloşeviç | 1991–1997 |
Milan Milutinoviç | 1997–2002 |
Sırbistan Ulusal Meclisi Başkanı | Yıllar |
Slobodan Unković | 1991 |
Aleksandar Bakočević | 1991–1993 |
Zoran Lilić | 1993 |
Zoran Aranđelović | 1993–1994 |
Dragan Tomić | 1994–2001 |
Slavica Đukić Dejanović | 2008–2012 |
Sırbistan Başbakanı | Yıllar |
Dragutin Zelenović | 1991 |
Radoman Božović | 1991–1993 |
Nikola Šainović | 1993–1994 |
Mirko Marjanović | 1994–2000 |
Milomir Minić | 2000–2001 |
Ivica Daçiç | 2012–2014 |
Belgrad Belediye Başkanı | Yıllar |
Milorad Unković | 1991–1993 |
Slobodanka Gruden | 1993–1994 |
Nebojša Čović | 1994–1997 |
Voyvodina Hükûmet Başkanı | Yıllar |
Jovan Radić | 1990–1991 |
1991–1992 | |
Radoman Božović | 1991 |
Koviljko Lovre | 1992–1993 |
Boško Perošević | 1993–2000 |
Damnjan Radenković | 2000 |
Wikimedia Commons'ta Sırbistan Sosyalist Partisi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |