1410
W tym artykule porozmawiamy o 1410, temacie, który w ostatnim czasie wzbudził duże zainteresowanie. 1410 był przedmiotem licznych debat, badań i refleksji ekspertów i ogółu społeczeństwa. Jego znaczenie przekroczyło granice i wpłynęło na różne obszary społeczeństwa, od polityki po kulturę popularną. Dlatego tak istotne jest poświęcenie czasu i uwagi na głębokie zrozumienie, czym jest 1410, jakie są jego konsekwencje i jak jego obecność ukształtowała współczesny świat. W tym artykule przyjrzymy się różnym perspektywom na 1410, aby rzucić światło na jego znaczenie i wyzwania, jakie stwarza.
 |
Ten artykuł od 2021-05 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Rządzący państwami w 1410
Wydarzenia w Polsce
- Luty – Wacław IV Luksemburski przewodniczył sądowi rozjemczemu pomiędzy Polską a zakonem krzyżackim w Pradze – niekorzystny dla strony polskiej wyrok nie został przez nią uznany.
- 19 czerwca – Jagiełło na zamku w Bodzentynie przyjmuje posłów od książąt pomorskich.
Wielka wojna z zakonem krzyżackim
- 24 czerwca – minął termin rozejmu – wieczorem połączone załogi Inowrocławia i Brześcia Kujawskiego uderzyły na podtoruńskie posiadłości krzyżackie; główne siły Zakonu rozlokowano pod Świeciem w oczekiwaniu na rozwój wydarzeń.
- Ostatnie dni czerwca – porażka Heinricha von Plauena w potyczce ze starostą bydgoskim Januszem Brzozogłowym.
- 29 czerwca – siły polskie przekroczyły Wisłę pod Czerwińskiem.
- 3 lipca – pod Czerwińskiem wojska polskie Władysława Jagiełły przeprawiły się po moście pontonowym przez Wisłę, by połączyć się z wojskami litewskimi i ruszyć na państwo zakonne.
- 5 lipca – dowództwo armii polsko-litewskiej stacjonowało w Jeżewie koło Sierpca.
- 9 lipca – armia Jagiełły wkroczyła na terytorium Zakonu.
- 12 lipca – wypowiedzenie wojny Polsce przez Zygmunta Luksemburskiego; wojska polsko-litewskie zdobyły Działdowo.
- 13 lipca – Dąbrówno, miasto i zamek, zdobyte szturmem przez wojska sprzymierzone; Krzyżacy przemieścili swoje wojska z Lubawy w kierunku Frygnowa, Stębarka i Grunwaldu.
- 15 lipca – pod Grunwaldem Krzyżacy ponieśli klęskę w bitwie z armią polsko-litewską Władysława II Jagiełły.
- 17 lipca – Jagiełło zajął Olsztynek, dotarł do niego posłaniec biskupa warmińskiego, informując go, że biskup chce przejść pod jego władzę; Jagiełło ruszył na Malbork.
- 18 lipca – na zamek w Malborku przybył komtur Świecia Henryk von Plauen – ogłosił się namiestnikiem z nieograniczoną władzą do czasu zakończenia wojny i wyboru nowego mistrza; poddały się Jagielle Morąg, Olsztyn i Ostróda.
- 21 lipca – poddał się Dzierzgoń; w tych dniach poddały się też twierdze w Nidzicy, Lubawie, Nowym Mieście, Bratian i Przezmark.
- 25 lipca – początek bezskutecznego oblężenia Malborka przez Władysława Jagiełłę.
- 7 sierpnia – mieszczanie Torunia po trzytygodniowym oblężeniu poddali miasto królowi Władysławowi Jagielle.
- 31 sierpnia – oddziały polskie przejęły zamek w Grudziądzu – kasztelan poznański Mościc ze Stęszewa zarządcą.
- 19 września
- Jagiełło wycofał się spod Malborka, Krzyżacy w kolejnych dniach i tygodniach odzyskali utracone wcześniej zamki.
- Krzyżacy zajęli zamek w Ostródzie.
- 24 września – szlachcic pruski Piotr ze Sławkowa odbił Działdowo Siemowitowi IV i przekazał Krzyżakom.
- 29 września – Jagiełło wkroczył do Torunia.
- Październik – wojska Zygmunta Luksemburskiego pod dowództwem wojewody siedmiogrodzkiego Ścibora ze Ściborzyc najechały ziemię sądecką, spaliły Stary Sącz i przedmieścia Nowego Sącza, po czym zawróciły na Węgry.
- 10 października – bitwa pod Koronowem – zwycięstwo wojsk polskich w wojnie z zakonem.
- 31 października – zamek w Grudziądzu wrócił w ręce krzyżackie; tak samo stało się z innymi zamkami zdobytymi tego lata na Krzyżakach.
- 5 listopada – bitwa pod Tucholą.
- 26 listopada – bitwa pod Golubiem – Dobko Puchała wziął do niewoli członków inflanckiej gałęzi zakonu krzyżackiego podążających na pomoc Krzyżakom.
- 9 grudnia – został zawarty polsko-krzyżacki rozejm w Nieszawie.
- Gdańsk – Rada Miasta Gdańska postanowiła uznać władzę Władysława Jagiełły – Gdańsk uzyskał przywileje – w tym otrzymał okoliczne osady.
- Helena Korybutówna, bratanica Władysława Jagiełły, otrzymała księstwo pszczyńskie jako dożywocie – początek wyodrębnienia się ziemi pszczyńskiej.
- Bolesław I cieszyński objął Cieszyn.
- Mikołaj z Kozłowa wybrany rektorem Akademii Krakowskiej.
Wydarzenia na świecie
- 17 maja – Baldassarre Cossa wybrany antypapieżem; przyjął imię Jana XXIII.
- 24 maja – Jan XXIII przyjął święcenia kapłańskie.
- 21 czerwca – realizując zobowiązania sojusznicze wobec Krzyżaków, król Węgier Zygmunt Luksemburski wypowiedział wojnę Polsce.
- 20 września – Zygmunt Luksemburski został wybrany królem Niemiec, pozostali elektorzy wybrali na antykróla Jodoka z Moraw.
- Jan Hus ekskomunikowany przez arcybiskupa Pragi.
- Pierre d’Ailly stworzył Imago Mundi.
- Eutymiusz II patriarchą Konstantynopola.
- W Genui powstał pierwszy bank publiczny.
- Albrecht Zetter wybrany burmistrzem Wiednia.
- Włoski architekt Filippo Brunelleschi skonstruował zegar z wykorzystaniem napędu sprężynowego (sprężyny spiralnej).
Urodzili się
- data dzienna nieznana:
- Johannes Ockeghem, kompozytor holenderski (zm. 1497)
- Ludwig von Erlichshausen, 31. wielki mistrz zakonu krzyżackiego (zm. 1467)
- Masuccio Salernitano, włoski poeta (zm. 1475)
- Petrus Christus, malarz flamandzki (zm. 1473)
- William Sinclair, pierwszy earl Caithness (zm. 1484)
Zmarli
- 16 marca – John Beaufort, pierwszy earl Somerset (ur. ok. 1371)
- 3 maja – Aleksander V, antypapież (ur. ok. 1339)
- 18 maja – Ruprecht z Palatynatu, elektor Palatynatu, król niemiecki (ur. 1352)
- 23 maja – Przemysław I Noszak, książę cieszyński z dynastii Piastów (ur. między 1332 a 1336)
- 31 maja – Marcin I Ludzki, król Aragonii, Sycylii i Walencji (ur. 1356)
- 15 lipca (bitwa pod Grunwaldem):
- Ulrich von Jungingen, wielki mistrz Zakonu Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego (ur. 1360)
- Johann von Sayn,komtur toruński (ur. ?)
- Friedrich von Wallenrode, wielki marszałek Zakonu Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego (ur. ?)
- Kuno von Lichtenstein, wielki komtur Zakonu Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego
- Albrecht von Schwarzburg, komtur dzierzgoński oraz wielki szatny Zakonu Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego (ur. ?)
- Eberhardt von Ippinburg, komtur chełmiński (ur. ?)
- Paul Rulmann von Dadenberg, komtur bierzgłowski (ur. ?)
- Burghard von Wobecke, komtur pokrzywnicki (ur. ?)
- Wilhelm von Helfenstein, komtur grudziądzki (ur. ?)
- Zygmunt von Ramungen, komtur gniewski (ur. ?)
- lipiec – Heinrich von Schwelborn, komtur tucholski.
- 20 lipca (prawdopodobnie) – Marquard von Salzbach, komtur pokarmiński (ur. ?)
- 20 lipca (prawdopodobnie) – Jurg Marszalk, kompan wielkiego mistrza Zakonu Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego Ulricha von Jungingena (ur. ?)
- 13 września – Izabela de Valois, księżniczka francuska, królowa Anglii w latach 1396–1400 (ur. 1389)
- data dzienna nieznana:
- Beatrycze Portugalska, córka Ferdynanda I Portugalskiego, królowa Kastylii i Leónu, żona króla Juana I (ur. 1372)
- John Badby, angielski męczennik (ur. ?)
- Ludwik II Dobry, diuk Burgundii (ur. 1337)
- Mateusz z Krakowa, polski reformator (ur. 1335)
- Włodzimierz Chrobry, – kniaź borowsko-sierpuchowski i moskiewski, wnuk Iwana Kality, zięć Olgierda (ur. 1353)
