W dzisiejszym świecie Duma Państwowa (Imperium Rosyjskie) zyskał niespotykane dotąd znaczenie. Od momentu powstania Duma Państwowa (Imperium Rosyjskie) przyciągnął uwagę i zainteresowanie szerokiego spektrum społeczeństwa, wywołując debaty, refleksje i analizy w różnych obszarach. Zarówno na polu akademickim, jak i w świecie biznesu Duma Państwowa (Imperium Rosyjskie) był przedmiotem studiów i badań mających na celu zrozumienie jego wpływu i potencjału. W tym artykule zbadamy różne aspekty związane z Duma Państwowa (Imperium Rosyjskie), od jego pochodzenia po obecne implikacje, w celu przedstawienia szerokiej i pełnej wizji tego tematu, który jest dziś tak istotny.
Duma Państwowa (ros. Государственная дума) – izba niższa parlamentu Imperium Rosyjskiego w latach 1906–1917.
Z powodu kryzysu państwa wywołanego przez rewolucję 1905 roku, car Mikołaj II zmuszony był zgodzić się na ustanowienie Dumy; miała ona pełnić funkcję parlamentu w Rosji, rządzonej dotychczas na zasadzie nieograniczonego carskiego absolutyzmu (samodzierżawie). Duma została powołana na mocy manifestu cesarza z 6 sierpnia?/19 sierpnia 1905.
Pierwsza Duma zebrała się w kwietniu 1906 (27 kwietnia?/10 maja 1906). W skład pierwszej Dumy wchodziło 478 posłów, w tym 54 posłów polskich (36 posłów z guberni Królestwa Polskiego, w tym 34, którzy utworzyli Koło Polskie i 19 posłów z Koła Kresowego). Stosunkowo wolne wybory wprowadziły do niej wielu posłów o poglądach socjalistycznych i liberalnych, którzy domagali się dalszych reform, m.in. prawa do mianowania ministrów. W izbie dominowała liberalna Partia Konstytucyjno-Demokratyczna, która zdobyła 179 mandatów (37,4%). Duma została rozwiązana przez cara zaledwie 10 tygodni po rozpoczęciu funkcjonowania.
Druga Duma, zebrana 5 marca 1907, była jeszcze bardziej radykalna i również trwała krótko. Druga Duma liczyła 518 posłów, w tym 46 posłów polskich (35 posłów z Królestwa i 11 posłów z Koła Kresowego).
Wybory do Trzeciej Dumy odbyły się przy zmienionej ordynacji wyborczej, ograniczającej poprzez system kurialny reprezentację robotników, chłopów i nierosyjskich narodowości Imperium; umożliwiły one większą reprezentację warstw społeczeństwa przychylnych absolutyzmowi monarchy. Dopiero ta Trzecia Duma, dużo bardziej konserwatywna od poprzednich, przetrwała pełną kadencję, od 1907 do 1912. W jej skład weszło 12 posłów z Królestwa Polskiego (w tym 11 związanych z endecją) i 7 z ziem zabranych.
Czwarta Duma, w latach 1912–1917, była właściwie tylko klubem dyskusyjnym i oferowała bardzo ograniczoną krytykę rządów cara. W jej skład weszło 9 posłów z Królestwa Polskiego i 4 z ziem zabranych. W czasie rewolucji lutowej Duma wyłoniła tzw. Komitet Tymczasowy Dumy, który w porozumieniu z Radą Delegatów Robotniczych i Żołnierskich w Piotrogrodzie powołał 15 marca 1917 Rząd Tymczasowy. Od marca 1917 Duma nie zebrała się ani razu, choć regularnie zbierał się Komitet Tymczasowy Dumy. 8 października 1917 Duma została rozwiązana przez Rząd Tymczasowy w związku z ogłoszeniem Rosji republiką i przygotowaniem do wyborów Zgromadzenia Konstytucyjnego (Konstytuanty) Rosji.
Miejscem obrad Dumy był Pałac Taurydzki w Sankt Petersburgu.