W tym artykule zagłębimy się w świat Język galicyjski, badając jego pochodzenie, znaczenie dzisiaj i możliwe konsekwencje dla przyszłości. Język galicyjski przyciągnął uwagę szerokiego spektrum odbiorców, od ekspertów w tej dziedzinie po tych, którzy dopiero zaczynają odkrywać jego znaczenie. Idąc tym tropem, przeanalizujemy wpływ, jaki Język galicyjski wywarł na różne aspekty społeczeństwa, odnosząc się do jego wpływu na kulturę, gospodarkę i technologię. Podobnie zagłębimy się w różne perspektywy i opinie, które pojawiły się wokół Język galicyjski, w celu przedstawienia kompleksowej i wzbogacającej wizji na ten temat.
Obszar | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Liczba mówiących |
3–4 miliony | ||||||
Pismo/alfabet | |||||||
Klasyfikacja genetyczna | |||||||
| |||||||
Status oficjalny | |||||||
język urzędowy | Galicja (Hiszpania) | ||||||
Organ regulujący | Galicyjska Akademia Królewska | ||||||
Ethnologue | 2 prowincjonalny↗ | ||||||
Kody języka | |||||||
ISO 639-1 | gl | ||||||
ISO 639-2 | glg | ||||||
ISO 639-3 | glg | ||||||
IETF | gl | ||||||
Glottolog | gali1258 | ||||||
Ethnologue | glg | ||||||
GOST 7.75–97 | гал 147 | ||||||
WALS | glc | ||||||
SIL | GLG | ||||||
W Wikipedii | |||||||
| |||||||
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. |
Język galicyjski lub galisyjski (galic. galego, hiszp. gallego, port. galego) – język z grupy romańskiej języków indoeuropejskich, którym posługuje się ok. 3,2 mln mieszkańców hiszpańskiej Galicji (język urzędowy wraz z kastylijskim ) oraz sąsiednie prowincje Asturia, León i Zamora. Podtrzymywany jest także wśród wspólnot emigracyjnych Galisyjczyków w Argentynie, Brazylii i Meksyku.
Galicyjski bywa klasyfikowany jako dialekt języka hiszpańskiego.
Galicyjski powstał w wyniku nałożenia się na pierwotne języki iberoceltyckie prowincjonalnej łaciny, a potem wpływały na niego języki napływających tu germańskich Swebów i Wizygotów, później Celtów z Brytanii i Arabów. Współczesny galicyjski jest mocno zhispanizowany.
Od wieku XII do XIV stanowił rodzaj języka literackiego dla całej chrześcijańskiej części Półwyspu Iberyjskiego. Był uznawany za język ludzi wykształconych. Poematy tworzył w nim m.in. król Alfons X Mądry (Cantigas de Santa María). O literaturze tamtego okresu mówi się liryka galicyjsko-portugalska (hiszp. lírica gallego-portuguesa).
W średniowieczu w wyniku zmian politycznych (odłączenie się hrabstwa Portucale od Galicji) wyodrębnił się z niego – by dalej rozwijać się już samodzielnie – język portugalski. Często język portugalski uznawany jest, błędnie, za bardziej archaiczny od swego przodka.
Język portugalski | Język galicyjski |
---|---|
a | a |
com | con |
de | de |
em | en |
para | para |
por | por |
o | a | os | as | |
---|---|---|---|---|
a | ao | à | aos | às |
de | do | da | dos | das |
em | no | na | nos | nas |
por | pelo | pela | pelos | pelas |
o | a | os | as | un | unha | uns | unhas | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
a | ao - (ó) | á | aos - (ós) | ás | ||||
con | co | coa | cos | coas | cun | cunha | cuns | cunhas |
de | do | da | dos | das | dun | dunha | duns | dunhas |
en | no | na | nos | nas | nun | nunha | nuns | nunhas |
por | polo | pola | polos | polas |
Język portugalski | Język galicyjski | Forma gramatyczna |
---|---|---|
ser | ser | bezokolicznik |
é | é | czas teraźniejszy, l. pojedyncza, 3. osoba |
são | son | czas teraźniejszy, l. mnoga, 3. osoba |
Język portugalski | Język galicyjski | Uwagi |
---|---|---|
-ança | -anza | |
-dade | -dade | |
-ês | -és | przymiotnik od narodowości |
-ção (l.poj.), -ções (l.mn.) | -ción (l.poj.), -cións(l.mn.) | W galicyjskim c zostaje podwojone gdzie w łac. -ctio |
-vel (l.poj.), -veis (l.mn.) | -ble, -bel (l.poj.), -bles, -beis (l.mn.) | W galicyjskim nie oznacza się samogłoski akcentowanej: port. invencível - galic. invencible |