W tym artykule zbadamy Jan Fryderyk Heurich i jego wpływ na różne aspekty społeczeństwa. Od czasu pojawienia się na scenie publicznej Jan Fryderyk Heurich pobudza wyobraźnię ludzi i wywołał intensywną debatę na temat jego znaczenia i przydatności. Zjawisko to niewątpliwie pozostawiło niezatarty ślad w kulturze popularnej, wpływając na sposób postrzegania i podejścia społeczeństwa do wielu zagadnień. W tym artykule zbadamy wielorakie wymiary Jan Fryderyk Heurich i jego wpływ między innymi w takich obszarach, jak polityka, technologia i edukacja. Przeanalizujemy także różne perspektywy, które istnieją w odniesieniu do Jan Fryderyk Heurich, umożliwiając w ten sposób pełniejsze i wzbogacające zrozumienie jego znaczenia w obecnej panoramie.
Jan Fryderyk Heurich, Jan Heurich młodszy (ur. 16 lipca 1873 w Warszawie, zm. 11 grudnia 1925 tamże) – polski architekt, przedstawiciel historyzmu i wczesnego modernizmu, w latach 1920–1921 minister sztuki i kultury; syn Jana Kacpra.
Urodził się w artystycznej rodzinie. Ojciec Jan był sławnym architektem, a dziadek znakomitym artystą rzemieślnikiem. Matka Bronisława z Lilpopów była siostrą znanego budowniczego warszawskiego Edwarda Lilpopa. W 1889 r. Heurich ukończył Szkołę Realną Wojciecha Górskiego w Warszawie. Studiował na Cesarskiej Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu. W 1896 r. Heurich uzyskał stopień artysty architekta. Dzięki otrzymanemu stypendium zwiedził Anglię, Niemcy, Włochy, Francję i północną Afrykę. W 1899 r. powrócił do kraju i osiedlił się na stałe w Warszawie.
Od 1900 r. do 1918 r. był członkiem komitetu, a następnie Zarządu Muzeum Rzemiosła i Sztuki Stosowanej oraz jednym z założycieli otwartej w 1904 r. Warszawskiej Szkoły Sztuk Pięknych. Przez szereg lat wchodził w skład Komitetu Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych. Należał do rady Muzeum Narodowego. Stał na czele Koła Architektów w Warszawie. W latach 1907-1918 był członkiem redakcji „Przeglądu Technicznego”.
Głównie realizował zamówienia klientów ziemiańsko-arystokratycznych. W 1900 r. opracował wnętrza gotyckiego kościoła w Krakinowie na Żmudzi. Od 1902 r. otrzymywał zlecenia na przebudowę wielu dworów i pałaców, m.in. w Dłużewie, Milejowie, Chylynie, Chowicach, Koźminku, Luzynie. W swoich projektach nawiązywał do architektury wiejskiej i sztuki zakopiańskiej. Zaprojektował i zrealizował budowę willi w Konstancinie i Milanówku oraz w Warszawie. Projektował szereg kamienic w Warszawie, w tym dom Raczyńskich na pl. Małachowskiego. Był autorem projektu elewacji Biblioteki Publicznej przy ul. Koszykowej oraz gmachu Towarzystwa Higienicznego przy ul. Karowej w Warszawie. Nie udało mu się zrealizować projektu Muzeum Narodowego, gdyż zmarł.
W latach 1900-1905 Heurich wykładał w Szkole Technicznej Edwarda Świecimskiego oraz Szkole Technicznej Wawelberga i Rotwanda. Następnie pracował jako wykładowca form architektonicznych w ramach Kursów Politechnicznych na Wydziale Technicznym (1906-1907) w Warszawie. Natomiast w okresie 1907-1908 pracował w sekcji Technicznej Towarzystwa Kursów Naukowych w Warszawie, których był członkiem od 1908 do 1916.
Heurich był jednym z tłumaczy i redaktorów wydanego od 1905 r. do 1908 r. podręcznika Technik. W 1922 r. wszedł w skład komitetu budowy gmachów szkolnych powołanego przez magistrat Warszawy, a w 1924 r. objął przewodniczenie Radzie Artystycznej przy magistracie warszawskim.
Współtworzył Wydział Architektury Politechniki Warszawskiej. Był jednym z organizatorów reaktywowanej Szkoły Sztuk Pięknych w Warszawie. Przewodniczył Radzie Artystycznej przy Magistracie, stał na czele Koła architektów Warszawskiego Stowarzyszenia Techników, był członkiem Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych.
W odpowiedzi na deklarację wodza naczelnego wojsk rosyjskich wielkiego księcia Mikołaja Mikołajewicza Romanowa z 14 sierpnia 1914, podpisał telegram dziękczynny, głoszący m.in., że krew synów Polski, przelana łącznie z krwią synów Rosyi w walce ze wspólnym wrogiem, stanie się największą rękojmią nowego życia w pokoju i przyjaźni dwóch narodów słowiańskich.
Po wycofaniu się władz rosyjskich wszedł w skład Komitetu Obywatelskiego miasta stołecznego Warszawy, gdzie przewodniczył sekcji budowlanej. W tym czasie brał udział w organizacji Wydziału Architektury na Politechnice Warszawskiej. W 1915 r. został powołany do prezydium sekcji budownictwa magistratu miasta Warszawy. W latach 1916-1917 przewodniczył Wydziałowi Budowlanemu w Radzie Głównej Opiekuńczej. Od 1916 r. zasiadał w Radzie Miejskiej. W 1917 r objął stanowisko dyrektora Komisji Odbudowy Kraju w Departamencie Gospodarstwa Społecznego Tymczasowej Rady Stanu. Z jego inicjatywy powołano w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Referat Sztuki, gdzie pełnił funkcję kierownika, a po reorganizacjach także szefował Departamentowi Sztuki w MWRiOP. W tym czasie podjął działania mające na celu ochronę zabytków. Z jego inicjatywy w lutym 1918 r. powstał Referat Zabytków Artystycznych Przeszłości i Muzeów.
Po odzyskaniu niepodległości, w nowo powstałym Ministerstwie Sztuki i Kultury (5 grudnia 1918 r.), objął kierownictwo sekcji sztuk plastycznych w randze podsekretarza stanu. W zastępstwie ministra sztuki i kultury podpisał w styczniu 1920 r. rozporządzenie o podziale obszaru byłego zaboru rosyjskiego na okręgi konserwatorskie. Po ustąpieniu ministra Zenona Przesmyckiego od 13 grudnia 1919 r. do 9 czerwca 1920 r. nadzorował pracę ministerstwa, a od 24 lipca 1920 r. został formalnie mianowany kierownikiem MSiK w pierwszym rządzie Wincentego Witosa. Za szefostwa Heuricha prowadzono prace nad reorganizacją resortu polegające na przekształceniu go w urząd. Spotkało się to z protestami środowisk artystycznych oraz politycznych. Do obrońców ministerstwa należeli m.in. posłowie lewicy. Prawica popierała zmiany, uznając, że nie wpłyną one zasadniczo na funkcjonowanie państwa i jego zadania. Heurich odszedł z ministerstwa 11 lipca 1921 r.
Zmarł 11 grudnia 1925 r. Został pochowany na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie (al. E/1/1). W 2022 roku Fundacja Dziedzictwa Kulturowego odnowiła jego nagrobek, dzięki wsparciu finansowemu Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.
Był żonaty z Marią z d. Bobrowską, z którą miał dwóch synów i dwie córki, m.in. Marię Manteufflową.
Był autorem projektów wielu gmachów użyteczności publicznej w Warszawie m.in.:
Poza Warszawą zaprojektował m.in.:
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1923).