Joanna d’Albret

Joanna d’Albret

Joanna d’Albret (1560)
Królowa Nawarry
Okres	od 1555 do 1572
Poprzednik	Henryk II
Następca	Henryk III
Dane biograficzne
Dynastia	Albert
Data urodzenia	7 stycznia 1528
Data śmierci	9 czerwca 1572
Ojciec	Henryk II
Matka	Małgorzata z Nawarry
Mąż	Antoni de Burbon-Vendôme
Dzieci	Henryk Henryk IV Ludwik Magdalena Katarzyna
Multimedia w Wikimedia Commons

Joanna d’Albret, Joanna III z Nawarry (ur. 7 stycznia 1528, zm. 9 czerwca 1572) – królowa Nawarry i hrabina Foix w latach 1555-1572.

Była żoną Antoniego de Burbon, księcia Vendôme i matką Henryka IV, pierwszego króla Francji z dynastii Burbonów.

Urodziła się w Pau w 1528 roku jako córka Henryka II i Małgorzaty z Nawarry. Małgorzata była siostrą Franciszka I, króla Francji, więc Joanna była wychowywana na dworze francuskim. Kiedy miała trzynaście lat, Franciszek wydał ją za Wilhelma Bogatego, księcia Kleve, Jülich i Bergu. Ten czysto polityczny mariaż został anulowany cztery lata później, a Wilhelm ożenił się z Marią Habsburg.

Po śmierci Franciszka i wstąpieniu na tron Henryka II, Joanna wyszła za Antoniego Burbona, który zostałby królem Francji, gdyby linia Walezjuszów wygasła. W 1555 roku Henryk II zmarł i Joanna wraz z mężem zostali władcami Nawarry.

W pierwszym roku rządów, Joanna zorganizowała konferencję, na którą zaprosiła pastorów hugenockich, a której rezultatem było ogłoszenie przez nią kalwinizmu główną religią w jej królestwie.

Walka o władze i zwierzchnictwo nad francuskim dworem między katolikami i hugenotami wybuchła w postaci wojny religijnej, w 1562 roku. Jej mąż opowiedział się za katolikami, ale został śmiertelnie ranny podczas oblężenia Rouen. Ich syn, Henryk, został „pierwszym księciem krwi”.

W 1567 roku nabrała na sile wojna religijna z hugenotami, a Joanna uciekła do hugenockiego miasta La Rochelle. Z tamtego miejsca kierowała pokojowymi negocjacjami, a w 1570 roku rozpoczęła oficjalne rozmowy dotyczące wydania królewskiej siostry, Małgorzaty, za swojego syna Henryka. Zmarła w Paryżu dwa miesiące później, nie doczekawszy ślubu.

Potomkowie Joanny i Antoniego

• Henryk de Burbon, książę Beaumont (1551-1553),
• Henryk IV, król Francji (1553-1610),
• Ludwik de Burbon, hrabia Marle (1555-1557),
• Magdalena de Burbon (1556),
• Katarzyna de Burbon (1559-1604), żona Henryka I, księcia Lotaryngii.