Kruk (wiersz)
W tym artykule szczegółowo zbadamy temat Kruk (wiersz), który był przedmiotem zainteresowania i debaty w różnych obszarach. Od jego początków po dzisiejsze znaczenie, omówimy jego wiele aspektów i wpływ na społeczeństwo. Poprzez wyczerpującą i rygorystyczną analizę staramy się rzucić światło na różne aspekty związane z Kruk (wiersz), dostarczając cennych informacji i różnorodnych perspektyw, aby wzbogacić wiedzę naszych czytelników. Ujawniając dane, zeznania i odpowiednie badania, staramy się zaoferować pełną i obiektywną wizję, która pozwala nam zrozumieć znaczenie Kruk (wiersz) w różnych kontekstach i sytuacjach.
Kruk (ang. The Raven) – poemat Edgara Allana Poego, pierwodruk 29 stycznia 1845 roku w New York Evening Mirror. Po raz pierwszy poeta odczytał go publicznie w salonie literackim, prowadzonym przez jego przyjaciółkę Anne Lynch Botta.
Utwór godzien jest uwagi ze względu na wyrazisty, dobitny rytm, melodyjne brzmienie, stylizację językową i atmosferę grozy. Opowiada o tajemniczej wizycie, jaką potrafiący mówić kruk złożył mężczyźnie zrozpaczonemu po stracie ukochanej, i przedstawia powolny proces przechodzenia nieszczęśnika w stan szaleństwa.
Język utworu, aliteracja (rare and radiant, filled me with fantastic terrors never felt before), paronomazje (pallid bust of Pallas just), wewnętrzne rymy (Once upon a midnight dreary, while I pondered, weak and weary, But the silence was unbroken, and the stillness gave no token,/And the only word there spoken was the whispered word, “Lenore?”) i archaiczne słownictwo podkreślają jego gotycki charakter. Poemat jest znany przede wszystkim z powtarzającego się w treści kluczowego wersu:
Quoth the Raven: Nevermore.
przekład filologiczny: Rzekł Kruk: Nigdy więcej.
Wiersz ma regularną budowę, jest to ośmiostopowiec trocheiczny – wersy składają się z ośmiu stóp zwanych trochejami. Wszystkie sześciowersowe strofy (jest ich 18) mają taką samą formę. Konsekwentnie zachowane metrum (prozodia) stwarza poczucie stabilności, spokoju, jednak użyte słownictwo kontrastuje z tym uczuciem i układem wiersza – powoduje bowiem wzrost napięcia i niepokój. Wielu uważa, iż utwór ten jest odzwierciedleniem paranoi autora.
Przekłady na język polski
Na język polski utwór ten przełożyli między innymi: Zenon Przesmycki („Miriam”), Stanisław Barańczak, Marian Polak-Chlabicz, Władysław Jerzy Kasiński, Jolanta Kozak, Maciej Froński, Marcin Ciura, Krzysztof Jaskuła, Barbara Beaupré, Tomasz Beksiński (fragmentarycznie).
Damian Kaja zauważa, że jednym z najważniejszych problemów dla tłumacza jest niezwykły poziom komplikacji symboli w wierszu (pomimo względnie czytelnej fabuły), połączony z wyjątkowo misternym metrum (ośmiostopowiec trocheiczny); stwierdza także, że porównanie ze sobą poszczególnych tłumaczeń jest doświadczeniem cennym dla czytelnika.
Powtarzające się „Nevermore” było oddawane przez wymienionych tłumaczy odpowiednio jako „Nigdy już”, „Kres i krach”, „Nigdy więcej”, „Nevermore” (pozostawione bez tłumaczenia), „Próżny trud”, „Rojeń krach”,„Nigdy więcej”, „Nigdy już”, wreszcie „Nigdy już” lub „Nigdy więcej” w zależności od strofy.
Wszyscy spośród wymienionych tłumaczy zdołali w przybliżeniu zachować oryginalny rym i rytm, pomimo że w języku polskim wyjątkowo trudne jest znajdywanie dobrych rymów męskich.
Galeria
-
Kruk – ilustracja wykonana przez Gustave’a Dorégo -
John Tenniel, ilustracja do Kruka (1858) -
Kruk – ilustracja autorstwa Édouarda Maneta
Przypisy
- ↑ Anne Charlotte Lynch Botta. findagrave.com. . (ang.).
- ↑ a b c d Roman Jakobson: Język w działaniu, przełożyła Lucylla Pszczołowska, w: Roman Jakobson, W poszukiwaniu istoty języka, red. Maria Renata Mayenowa. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1989, s. 207–221. ISBN 83-06-01545-2.
- ↑ Sławomir Studniarz: Brzmienie i sens w wierszach Edgara Allana Poego. Toruń: 2011.
- ↑ Wiktor J. Darasz. Aliteracja. „Język Polski”. LXXX, 1-2, s. 79–92, styczeń-kwiecień 2000. Towarzystwo Milośników Języka Polskiego. ISSN 0021-6941. (pol.).
- ↑ The Conscious; Subconscious of “The Raven”. englishiiifinalproject.weebly.com. . (ang.).
- ↑ a b Guzik Marcin (Pajda/Faith Design), Kruk – Edgar Allan Poe , krypta.whad.pl .
- ↑ a b Polskie przekłady wiersza „The Raven” , home.agh.edu.pl .
- ↑ l, 7 x samotność. O pewnym aspekcie tekstu „Kruka” E.A. Poego w świetle jego polskich przekładów – Podteksty – czasopismo kulturalno-naukowe , podteksty.amu.edu.pl .
- ↑ Lucylla Pszczołowska, Boje o rym.
