Lulajże, Jezuniu
W dzisiejszym świecie Lulajże, Jezuniu zyskał niespotykane dotąd znaczenie. Niezależnie od tego, czy ze względu na swój wpływ na społeczeństwo, kulturę popularną czy historię, Lulajże, Jezuniu stał się tematem zainteresowania milionów ludzi na całym świecie. Od momentu powstania do chwili obecnej Lulajże, Jezuniu wywołał debaty, refleksje i analizy w różnych obszarach, generując niekończące się opinie i perspektywy. W tym artykule zbadamy znaczenie Lulajże, Jezuniu i jego wpływ na różne aspekty współczesnego życia, a także jego znaczenie w przeszłej i przyszłej historii.
Lulajże, Jezuniu – kolęda polska o charakterze kołysanki, powstała najprawdopodobniej w drugiej połowie XVII wieku.
Historia
Najwcześniejsza zachowana wersja tekstu pochodzi ze zbioru z 1705, przechowywanego w Archiwum Archidiecezjalnym w Poznaniu. Zapisy tekstu kolędy figurują również m.in. w rękopisach przechowywanych w klasztorze benedyktynek w Staniątkach: dwóch kancjonałach Gąsiorowskiej z lat 1754 i 1758 oraz tzw. kancjonale Kiernickiej z 1754 r. (sama kolęda datowana tam na 1738 r.). Zamieszczono go także w dwóch osiemnastowiecznych rękopiśmiennych kancjonałach franciszkanek oraz w jednym rękopisie karmelitanek z końca XVIII wieku z 2. częścią kantyczki Chybińskiego. Drukiem tekst kolędy ukazał się nakładem lwowskiej oficyny Szlichtynów w zbiorze kantyczek najpierw w 1767, a następnie w 1785 roku.
Zapis melodii Lulajże, Jezuniu, nieco różniący się od dzisiejszej, pojawił się drukiem w wydanej w 1843 roku antologii ks. Michała Marcina Mioduszewskiego pt. Pastorałki i kolędy z melodyjami czyli piosnki wesołe ludu w czasie świąt Bożego Narodzenia po domach śpiewane a przez X. M. M. M. zebrane.
Kolęda stanowiła inspirację dla wielu twórców, m.in. Fryderyk Chopin wykorzystał jej motyw w środkowej części swego scherzo h-moll op. 20. Cytat z kolędy pojawił się również w utworze Jacka Kaczmarskiego pt. Wigilia na Syberii. W III akcie Betlejem polskiego Lucjana Rydla chór aniołów śpiewa Lulajże, Jezuniu.
Kolęda Lulajże, Jezuniu kojarzona jest z polskością, do jej melodii niejednokrotnie układano więc w związku z aktualnymi wydarzeniami nowe teksty o wymowie patriotycznej. Istnieje m.in. jej legionowa wersja autorstwa Ludwika Markowskiego, czy inspirowana strajkiem szkolnym we Wrześni przeróbka Kajetana Sawczuka, podlaskiego poety i działacza niepodległościowego.
Kolęda Lulajże, Jezuniu jest znana także poza granicami Polski. We Francji została ona przetłumaczona na Nuit de lumière.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Jan Węcowski: Śpiewnik kolędowy. Osiem wieków kolęd polskich XIV-XXI w.. Poznań: In Rock, 2008, s. 65. ISBN 978-83-60157-39-8.
- ↑ Lulajże Jezuniu (kolęda). www.bibliotekapiosenki.pl. .
- ↑ Michał Marcin Mioduszewski: Pastorałki i kolędy z melodyjami czyli piosnki wesołe ludu w czasie świąt Bożego Narodzenia po domach śpiewane a przez X. M. M. M. zebrane. Kraków: 1843, s. 92-93. .
- ↑ Jacek Kaczmarski: Wigilia na Syberii. www.kaczmarski.art.pl. . .
- ↑ Lucjan Rydel: Betleem polskie. Kraków: D. E. Friedlein, 1906, s. 69-70. .
- ↑ Lulajże Jezuniu (pieśń legionowa). www.bibliotekapiosenki.pl. .
- ↑ Artur Adamski: Boże Narodzenie po polsku (fragment). libelli.pl. .
- ↑ Chantez'OnLine | NUIT DE LUMIERE , www.chantez-online.org .
Bibliografia
- Lulajże Jezuniu (kolęda). www.bibliotekapiosenki.pl. .
- Jan Węcowski: Śpiewnik kolędowy. Osiem wieków kolęd polskich XIV-XXI w.. Poznań: In Rock, 2008. ISBN 978-83-60157-39-8.
- Michał Marcin Mioduszewski: Pastorałki i kolędy z melodyjami czyli piosnki wesołe ludu w czasie świąt Bożego Narodzenia po domach śpiewane a przez X. M. M. M. zebrane. Kraków: 1843. .
Linki zewnętrzne
- Akordy na gitarę
- Nuty kolędy w formacie PDF. gajdaw.pl. .
- Lulajże, Jezuniu w serwisie Wolne Lektury
- Lulajże, Jezuniu w serwisie Koledypolskie.pl (tekst kolędy i historia jej powstania)