Maia Sandu

Maia Sandu jest dziś tematem niezwykle aktualnym, ponieważ ma bezpośredni wpływ na nasze życie. W całej historii Maia Sandu był przedmiotem badań, debat i kontrowersji i nic dziwnego, ponieważ jego znaczenie jest niezaprzeczalne. W tym artykule zbadamy różne aspekty Maia Sandu, analizując jego zaangażowanie w różne aspekty społeczeństwa. Od jego powstania po jego projekcję w przyszłości, w tym jego wpływ na kulturę, politykę i gospodarkę, zagłębimy się w dogłębną analizę, która pozwoli nam lepiej zrozumieć znaczenie Maia Sandu w dzisiejszym świecie.

Maia Sandu
Ilustracja
Maia Sandu (2022)
Data i miejsce urodzenia

24 maja 1972
Risipeni

Prezydent Mołdawii
Okres

od 24 grudnia 2020

Przynależność polityczna

Partia Akcji i Solidarności

Poprzednik

Igor Dodon

Premier Mołdawii
Okres

od 8 czerwca 2019
do 14 listopada 2019

Przynależność polityczna

Partia Akcji i Solidarności

Poprzednik

Pavel Filip

Następca

Ion Chicu

Minister edukacji Mołdawii
Okres

od 24 lipca 2012
do 30 lipca 2015

Przynależność polityczna

Partia Liberalno-Demokratyczna

Poprzednik

Mihail Șleahtițchi

Następca

Corina Fusu

Odznaczenia
Order Sławy Pracy Order Księcia Jarosława Mądrego I klasy Wielki Krzyż ze Złotym Łańcuchem Orderu Witolda Wielkiego (Litwa)

Maia Sandu (ur. 24 maja 1972 w Risipeni) – mołdawska ekonomistka i polityk, minister edukacji w latach 2012–2015, w 2019 premier Mołdawii, od 2020 prezydent Mołdawii.

Życiorys

Wykształcenie

Urodziła się we wsi Risipeni w rejonie Fălești w radzieckiej Mołdawii. W latach 1989–1994 studiowała zarządzanie na Academia de Studii Economice a Moldovei (ASEM) w Kiszyniowie. W latach 1995–1998 kształciła się w zakresie stosunków międzynarodowych w Academia de Administrare Publică de pe lângă Președintele Republicii Moldova. W 2010 ukończyła John F. Kennedy School of Government na Uniwersytecie Harvarda.

Kariera zawodowa

W latach 1994–1998 pracowała jako konsultantka i zastępczyni kierownika wydziału w Ministerstwie Gospodarki. Później do 2005 była ekonomistką w biurze Banku Światowego w Kiszyniowie. W latach 2005–2006 pełniła funkcję dyrektora generalnego makroekonomicznych programów polityki i rozwoju w resorcie gospodarki. Od 2007 do 2009 zatrudniona jako konsultantka do spraw reformy centralnej administracji publicznej. W latach 2010–2012 doradzała dyrektorowi zarządzającemu Banku Światowego w Waszyngtonie.

Działalność polityczna

24 lipca 2012 objęła stanowisko ministra edukacji w drugim rządzie Vlada Filata, rekomendowana została przez Partię Liberalno-Demokratyczną. Pozostała na stanowisku w rządach, którymi kierowali Iurie Leancă i Chiril Gaburici, a także w czasie pełnienia obowiązków premiera przez Natalię Gherman. 23 lipca 2015 została kandydatką Partii Liberalno-Demokratycznej na premiera. Dzień później oznajmiła, że będzie kandydować, jeżeli ze swych stanowisk odejdą prezes Narodowego Banku Mołdawii Dorin Drăguțanu i prokurator generalny Corneliu Gurin. Ostatecznie prezydent Mołdawii nominował na to stanowisko Valeriu Streleța, a Maia Sandu 30 lipca 2015 znalazła się poza rządem.

W grudniu 2015 utworzyła platformę „În /pas/ cu Maia Sandu”, na bazie której w 2016 powstała Partia Akcji i Solidarności.

W wyborach prezydenckich w 2016 była wspólną kandydatką PAS oraz Partii „Platforma Godność i Prawda”. W pierwszej turze zdobyła 38,7% głosów, co dało jej drugie miejsce i zapewniło udział w drugiej turze wyborów. Uzyskała w niej 47,9% głosów, przegrywając z Igorem Dodonem z Partii Socjalistów Republiki Mołdawii.

W 2019 współtworzyła centroprawicową i proeuropejską koalicję wyborczą ACUM Platforma DA și PAS; uzyskała wówczas mandat posłanki do Parlamentu Republiki Mołdawii. Kilka miesięcy po wyborach w trakcie kryzysu politycznego jej koalicja porozumiała się z Partią Socjalistów Republiki Mołdawii prezydenta Igora Dodona, tworząc sojusz przeciwko Demokratycznej Partii Mołdawii. 8 czerwca 2019 parlament głosami tych ugrupowań powołał Maię Sandu na urząd premiera Mołdawii, a prezydent Igor Dodon dokonał zaprzysiężenia członków jej gabinetu. Tego samego dnia Sąd Konstytucyjny, uchodzący za kontrolowany przez Demokratyczną Partię Mołdawii, uznał utworzenie tego rządu za niekonstytucyjne.

Po kilku miesiącach między koalicjantami doszło do sporu na tle procedury wyłaniania prokuratora generalnego. 8 listopada 2019 socjaliści złożyli wobec jej rządu wniosek o wotum nieufności, który cztery dni później został przegłosowany przy wsparciu Demokratycznej Partii Mołdawii. 14 listopada 2019 nowym premierem został Ion Chicu.

W 2020 wystartowała w wyborach prezydenckich, w pierwszej turze zajęła pierwsze miejsce wśród ośmiu kandydatów z wynikiem 36,16% głosów. Przeszła do drugiej tury, w której jej konkurentem ponownie został Igor Dodon. Maia Sandu wygrała drugą turę wyborów z 15 listopada – otrzymała 943 006 głosów (57,72%).

Ustąpiła następnie z funkcji przewodniczącej swojego ugrupowania. Urząd prezydenta Mołdawii objęła oficjalnie 24 grudnia 2020, stając się pierwszą kobietą na tym stanowisku.

Odznaczenia

Przypisy

  1. a b Maia Sandu: Ministru al Educației în Guvernul Gaburici. unimedia.info. . (rum.).
  2. Guvernul Gaburici. unimedia.info. . (rum.).
  3. Ex-World Bank economist set to become prime minister in Moldova. dw.com, 23 lipca 2015. . (ang.).
  4. Moldova PM nominee pushes tough demands for taking top job. reuters.com, 24 lipca 2015. . (ang.).
  5. În /pas/ cu Maia Sandu. . (rum.).
  6. Alegerile din 30 octombrie 2016: Alegeri Prezidențiale 2016. cec.md. . (rum.).
  7. Andrzej Poczobut: Będzie dogrywka w mołdawskich wyborach prezydenckich. wyborcza.pl, 31 października 2016. .
  8. Alegerile din 13 noiembrie 2016: Alegeri Prezidențiale 2016. cec.md. . (rum.).
  9. Alegerile parlamentare din 2019 în Republica Moldova. alegeri.md. . (rum.).
  10. Moldovan Parliament Approves New Government Over Constitutional Court's Objections. rferl.org, 8 czerwca 2019. . (ang.).
  11. Composition of the new Cabinet. a-tv.md, 8 czerwca 2019. . (ang.).
  12. Curtea Constitutionala: „Se declara neconstitutionala desemnarea Maiei Sandu la functia de Prim-ministru al RM si numirea Guvernului Republicii Moldova”. protv.md, 8 czerwca 2019. . (rum.).
  13. Mateusz Kucharczyk: Upadek rządu w Mołdawii. euractiv.pl, 12 listopada 2019. .
  14. Moldova Readies for Final Round of Presidential Election. balkaninsight.com, 13 listopada 2020. . (ang.).
  15. Pro-European Maia Sandu Wins First Round of Moldova Election. balkaninsight.com, 2 listopada 2020. . (ang.).
  16. Alegerile prezidențiale din 2020 în Republica Moldova. alegeri.md. . (rum.).
  17. Maia Sandu a demisionat din fruntea PAS. adevarul.ro, 9 grudnia 2020. . (rum.).
  18. Anna Wolska: Mołdawia: Maia Sandu zaprzysiężona na prezydenta. euractiv.pl, 24 grudnia 2020. .
  19. Maia Sandu objęła urząd prezydenta. gazetaprawna.pl, 24 grudnia 2020. .
  20. Ceremonia de învestire în funcţie a preşedintelui ales, Maia Sandu. adevarul.ro, 2020-12-24. . (rum.).
  21. DECRET Nr. 1253 din 23-07-2014 privind conferirea de distincţii de stat. legis.md, 1 sierpnia 2014. . (rum.).
  22. УКАЗ ПРЕЗИДЕНТА УКРАЇНИ № 398/2021 Про нагородження М. Санду орденом князя Ярослава Мудрого. president.gov.ua, 23 sierpnia 2021. . (ukr.).
  23. Maia Sandu was decorated with the highest distinction of the Lithuanian state. trm.md, 6 lipca 2022. . (ang.).