Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie

Muzeum Lotnictwa Polskiego

Gmach Główny Muzeum (2015)
Państwo	Polska
Miejscowość	Kraków
Adres	al. Jana Pawła II 39, 31-864 Kraków
Data założenia	1963
Zakres zbiorów	statki powietrzne i technika lotnicza
Wielkość zbiorów	ponad 240 statków powietrznych (2023)[potrzebny przypis]
Dyrektor	Tomasz Kosecki
Położenie na mapie Krakowa Muzeum Lotnictwa Polskiego
Położenie na mapie Polski Muzeum Lotnictwa Polskiego
Położenie na mapie województwa małopolskiego Muzeum Lotnictwa Polskiego
50°04′36″N 19°59′36″E/50,076667 19,993333
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Muzeum Lotnictwa Polskiego – muzeum w Krakowie zlokalizowane na terenach dawnego lotniska Rakowice-Czyżyny, gromadzące eksponaty związane z historią rozwoju lotnictwa. Liczba eksponowanych obecnie statków powietrznych przekracza 200. Muzeum wydaje własne publikacje, organizuje imprezy o charakterze edukacyjnym. Jest też uczestnikiem i organizatorem konferencji poświęconych historii lotnictwa i muzealnictwu. Posiada również bibliotekę z ponad 30 tysiącami pozycji. Znalazło się na ósmym miejscu listy najlepszych muzeów lotnictwa na świecie w rankingu telewizji CNN. Na terenie muzeum znajduje się baza Sekcji Lotnictwa Komendy Wojewódzkiej Policji w Krakowie, w której stacjonuje śmigłowiec PZL W-3 Sokół.

Historia

Lotnisko Kraków-Rakowice-Czyżyny

 Osobny artykuł: Lotnisko Kraków-Rakowice-Czyżyny.

Muzeum Lotnictwa Polskiego funkcjonuje na terenach dawnego lotniska Rakowice-Czyżyny (jednego z najstarszych lotnisk wojskowych na świecie). Lotnisko to powstało w 1912 roku w związku z rozwojem lotnictwa Austro-Węgier. W 1917 roku stało się jednym z punktów etapowych pierwszej w Europie regularnej pocztowej linii lotniczej łączącej Wiedeń z Kijowem i Odessą. Początkowo zajmowało obszar 55 ha i zawierało bazę oddziału lotniczego. Po odzyskaniu niepodległości i przejęciu obiektów lotniska przez polskie władze wojskowe zorganizowano pierwszą polską jednostkę bojową tzw. Eskadryllę Lotniczą (później 1 Eskadra). Następnie bazę rozbudowano tworząc warsztaty remontowo-produkcyjne, Niższą Szkołę Pilotów i kolejne eskadry. W 1921 roku powstał w oparciu o istniejące zaplecze techniczne 2 Pułk Lotniczy. W połowie lat 20. polskie władze wojskowe podjęły decyzję o rozbudowie lotniska. 18 lipca 1923 roku otwarto Cywilną Stację Lotniczą Kraków, czego efektem było powstanie drugiego co do wielkości lotniska w Polsce. W 1938 roku uruchomiono linię międzynarodową Warszawa-Kraków-Budapeszt. W czasie II wojny światowej lotnisko przejęli Niemcy, po wojnie straciło swoje znaczenie ze względu na rozwój urbanistyczny okolicznych terenów. W 1963 roku zostało zlikwidowane. W 2006 roku wpisano zespół obiektów lotniska do rejestru zabytków pod numerem A-1106.

Lotnisko znajduje się w wykazie lądowisk cywilnych jako lądowisko samolotowe.

Powstanie muzeum

Organizacja Muzeum rozpoczęła się w 1963 roku, dla pomieszczenia rosnącego zbioru statków powietrznych magazynowanych w kraju, którego rdzeń stanowiły eksponaty przejętej w 1945 roku poniemieckiej kolekcji. W tym celu 23 marca 1963 Minister Obrony Narodowej przekazał Aeroklubowi PRL tereny i budynki dawnego wojskowego Rakowice-Czyżyny, w tym hangar. Pierwotnie muzeum funkcjonowało jako Ośrodek Ekspozycji Sprzętu Lotniczego przy Aeroklubie Krakowskim, a działalność muzeum zapoczątkowała Wystawa Lotnicza na przełomie sierpnia i września 1964 roku. 1 lipca 1965 muzeum przeorganizowano jako Ośrodek Ekspozycji Lotniczej APRL w Krakowie. 1 stycznia 1967 r. muzeum zostało przejęte przez Naczelną Organizację Techniczną i przemianowane na Muzeum Lotnictwa w Krakowie. Od 1 stycznia 1971 muzeum nosiło nazwę Muzeum Lotnictwa i Astronautyki w Krakowie. Wówczas też muzeum zostało przejęte przez Ministerstwo Komunikacji i nadano mu statut i osobowość prawną. Nazwę tę Muzeum nosiło do lat 90. Pierwszym (1967-1983) dyrektorem Muzeum był Marian Markowski. Po nim placówką kierowali Wacław Kiściński (1983-1988), Michał Mietelski (1988-1989) i Krzysztof Radwan (1989-2020). Od grudnia 2020 do sierpnia 2021 roku p.o. dyrektorem był Tomasz Krzaczyński. Od sierpnia 2021 dyrektorem jest Tomasz Kosecki.

Lotniczy Park Kulturowy

W celu stworzenia odpowiedniego otoczenia parkowego, muzeum było inwestorem przedsięwzięcia o nazwie „Lotniczy Park Kulturowy”, którego projekt wykonano w Instytucie Architektury Krajobrazu Politechniki Krakowskiej pod kierunkiem Marii Łuczyńskiej-Bruzdy.

Nowy budynek muzeum

Obok starego budynku biurowego (dawnej kancelarii lotniska zbudowanej przez Niemców w czasie II wojny światowej) powstał (otwarcie nastąpiło 18 września 2010 roku) nowy trzykondygnacyjny budynek, o powierzchni 4000 m² z lotu ptaka przypominający śmigło. Każde jego skrzydło pełni inną funkcję. Do ekspozycji obiektów muzealnych przeznaczone są dwa z nich. W trzeciej części zlokalizowane są m.in. biblioteka, biura, sala kinowa i konferencyjna. Inwestycja została sfinansowana ze środków samorządu województwa małopolskiego oraz środków unijnych i kosztowała około 45,8 mln zł. W lutym 2008 roku swoje wsparcie dla tej inicjatywy w kwocie 60 tys. dolarów zapowiedział amerykański koncern lotniczy Boeing. 19 maja 2008 roku odbyło się uroczyste poświęcenie i wmurowanie aktu erekcyjnego. Budynek został zaprojektowany przez zespół architektów w składzie: Justus Pysall, Peter Ruge i Bartłomiej Kisielewski. Poświęcenia dokonał metropolita krakowski Stanisław Dziwisz. Obecni byli m.in. marszałek województwa małopolskiego Marek Nawara, senator RP Janusz Sepioł, dyrektorzy departamentów Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego.

Heksagon

Wiosną 2023 roku rozpoczęła się realizacja nowego hangaru ekspozycyjnego o nazwie „Heksagon” w miejscu zburzonego podczas II wojny światowej. Będzie się w nim mieścić wystawa „Z wiatrem i pod wiatr – lotnictwo cywilne”.

Status prawny i struktura organizacyjna muzeum

Muzeum działa w oparciu o ustawę o muzeach, ustawę o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej oraz własny statut i podlega urzędowi marszałkowskiemu województwa małopolskiego. Zgodnie ze statutem muzeum jest samorządową instytucją kultury wyodrębnioną pod względem prawnym i ekonomiczno-finansowym, której organizatorem jest województwo małopolskie. Województwo zapewnia środki potrzebne do utrzymania i rozwoju muzeum.

W Muzeum Lotnictwa Polskiego istnieją następujące jednostki organizacyjne:

1. Dyrekcja Muzeum Lotnictwa Polskiego
2. Dział Inwentaryzacji Muzealiów (DIM)
3. Dział Upowszechniania Muzealiów (DUM)
4. Dział Konserwacji Muzealiów (DKM)
5. Dział Administracji (DA)
6. Biblioteka Naukowa i Archiwum (BNiA), funkcjonująca na prawach działu
7. Dział Finansowy (DF)
8. Stanowisko ds. Sekretariatu (SEK)

Nadzór nad muzeum w sposób ogólny sprawuje Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a w sposób bezpośredni – organizator. Przy muzeum działa trzynastoosobowa rada muzeum, której członków powołuje i odwołuje zarząd województwa małopolskiego. Wewnętrznie zasady pracy muzeum są określone w Regulaminie Organizacyjnym.

Pochodzenie eksponatów

Większość eksponatów stanowią przekazane do muzeum egzemplarze wycofane z użytku przez wojsko lub władze państwowe. Część eksponatów trafiła do muzeum dzięki wymianie z innymi muzeami na świecie.

• Muzeum jest w posiadaniu 25 samolotów pochodzących z kolekcji Hermanna Göringa, która przed wojną znajdowała się w berlińskich Deutsche Luftfahrt Sammlung (Niemieckich Zbiorach Lotniczych) i po wojnie została przejęta przez Polskę jako mienie porzucone przez Niemców w Kuźnicy Czarnkowskiej (znajdującej się przed wojną na terenie Niemiec). Eksponaty te początkowo jedynie magazynowano oraz uzupełniano o dalsze, głównie powojenne konstrukcje polskie, z przeznaczeniem dla przyszłego Muzeum Komunikacji. W latach 40. magazynowano je w Okręgowej Składnicy Lotniczej w Gądkach, w latach 50. przeniesiono je do parowozowni w Pilawie (razem z zabytkowym taborem kolejowym), a następnie do pawilonów po Wystawie Ziem Odzyskanych we Wrocławiu (przekazując jednocześnie Muzeum Techniki NOT). W 1959 roku otwarto Centralną Wystawę Lotniczą na lotnisku w Pilczycach pod Wrocławiem, po raz pierwszy publicznie prezentując część zbiorów. Wreszcie w 1963 roku zostały ostatecznie przeniesione do Krakowa. Obecnie stanowią one obok tzw. Berlinki przedmiot niemieckich roszczeń wobec Polski. Należący do kolekcji brytyjski samolot De Havilland DH 9a z 1918 r., dar indyjskiego księcia Hajdarabadu dla brytyjskiego lotnictwa wojskowego, został zamieniony w latach 70. w Wielkiej Brytanii na myśliwiec Spitfire LF Mk XVIE z okresu II wojny światowej.
• Dowództwo Sił Powietrznych Szwecji przekazało do zbiorów muzeum samolot AJSF 37 Viggen o numerze fabrycznym 37954. 29 listopada 2005 roku maszyna przyleciała bezpośrednio ze swojej bazy w Luleå w Szwecji i wylądowała na krakowskim lotnisku Balice skąd ulicami miasta przetransportowano ją do muzeum. Egzemplarz ten latał już nad Polską w 2002 roku podczas ćwiczeń Strong Resolve 2002 i był jednym z pięciu rozpoznawczych Viggenów bazujących w 33 Bazie Lotnictwa Transportowego w Powidzu w składzie SwAFRAP (Swedish Air Force Rapid Reaction Unit).
• Eksponowany w hangarze Curtiss Export Hawk II (D-IRIK) to jeden z dwóch samolotów zakupionych przez Hermanna Göringa dla niemieckiego asa lotnictwa Ernsta Udeta, by zachęcić go do wstąpienia do NSDAP w 1933 roku. Samolot ten był wykorzystany do pokazów z okazji Letnich Igrzysk Olimpijskich 1936 roku w Berlinie.
• Będący w ekspozycji muzeum TS-11 Iskra 1H 0730 w barwach Reprezentacyjnego Zespołu Akrobacyjnego Sił Powietrznych RP „Biało-Czerwone Iskry” to tzw. „Czerwona 1” pilotowana wcześniej przez dowódcę zespołu ppłk pil. Jerzego Lenia. Została ona przekazana decyzją MON do zbiorów muzeum po wylataniu resursu.
• Znajdujący się w zbiorach muzeum jedyny ocalały na świecie P.11c w czasie kampanii wrześniowej brał udział w walkach. Pilotował go ppor. Wacław Król. 1 września zestrzelił wspólnie z kpr. Pawłem Kowalą samolot rozpoznawczy Hs 126, a 5 września wraz z kpr. Piotrem Zaniewskim zestrzelił He 111. Nie zostało to uwzględnione przez komisję Bajana, jednak znalazło potwierdzenie w danych Luftwaffe.
• Amerykański Northrop F-5E Tiger II z ekspozycji plenerowej jest zdobyczą wojenną z okresu wojny wietnamskiej. Maszyny te były eksportowane przez Stany Zjednoczone do wielu krajów m.in. do Wietnamu Południowego. Część z nich została przejęta przez siły Wietnamu Północnego i przez nie wykorzystywana. Jedna z takich maszyn została przekazana Instytutowi Lotnictwa do opracowania dokumentacji technicznej dla przezbrojenia samolotu w działka produkcji radzieckiej. Dokumentacja nie została opracowana, zaś samolot ostatecznie trafił do muzeum.

Pomniki i odznaczenia związane z muzeum

Na terenie należącym do muzeum znajduje się sześć pomników:

• Pomnik Lotników – ufundowany w roku 1970 przez społeczeństwo Krakowa ku czci Lotników walczących na frontach II wojny światowej, usytuowany obok hangaru, otoczony zielenią. Pomnik ma formę głazu na którym widnieje tablica z napisem: „1939 1945/ CHWAŁA/ POLSKIM LOTNIKOM/ UCZESTNIKOM BOHATERSKICH/ WALK Z NAJEŹDŹCĄ HITLEROWSKIM/ W 25 ROCZNICĘ ZWYCIĘSTWA/ NAD FASZYZMEM/ SPOŁECZEŃSTWO MIASTA KRAKOWA”.
• Tablica upamiętniająca lotnicze wsparcie dla okupowanej Polski, usytuowana nieopodal dużego hangaru. Upamiętnia ona wsparcie lotnicze niesione przez lotników polskich, angielskich, kanadyjskich, nowozelandzkich, australijskich, południowoafrykańskich i amerykańskich. Na tablicy wymienione są jednostki prowadzące w latach 1941-1944 zrzuty lotnicze z pomocą dla walczącej Polski.
• Tablica upamiętniająca 80. rocznicę powstania lotnictwa polskiego powstała wspólnym staraniem Muzeum Lotnictwa Polskiego i Krakowskiego Klubu Seniorów Lotnictwa. Tablica usytuowana jest na terenie Muzeum Lotnictwa, w miejscu pamięci urządzonym w granicy posesji nieopodal dużego hangaru. Poświęcona jest zdobywcy Lotniska Rakowice-Czyżyny w październiku 1918 roku – komendantowi płk. pil. Romanowi Florerowi oraz Ernestowi Cieślewskiemu i innym dowódcom, personelowi latającemu, technicznemu i obsłudze naziemnej 2. Pułku Lotniczego (1921-1939) oraz 308 Dywizjonu Myśliwskiego Krakowskiego (1940-1946).
• Tablica upamiętniająca kpt. pil. Mieczysława Medweckiego i ppor. pil. Władysława Gnysia – pilotów myśliwskich 2 Pułku Lotniczego, uczestników pierwszych walk lotniczych w Wojnie Obronnej 1939 r.
• Tablica upamiętniająca płk. pil. Jerzego Kossowskiego, twórcę polskiego lotnictwa myśliwskiego.
• Tablica upamiętniająca lotników wojskowych, którzy zginęli w katastrofie samolotu CASA-295M w Mirosławcu 23 stycznia 2008 r.

W pobliżu muzeum w Parku Lotników Polskich znajduje się pomnik lotników polskich poległych na wszystkich frontach II wojny światowej autorstwa Bronisława Chromego a także głaz z inskrypcją „Chwała lotnikom” z 1970 roku.

Muzeum nadaje również własne odznaczenie – Medal Wdzięczności Muzeum „Summa Cum Laude”. Otrzymali go m.in. Ryszard Kaczorowski i inż. Jerzy Płoszajski.

Projekty muzealne i imprezy

Małopolski Piknik Lotniczy

W latach 2004–2019 Muzeum organizowało na swoim terenie pokazy lotnicze pod nazwą Małopolski Piknik Lotniczy. Odbyło się 15 edycji tej imprezy. W 2003 roku na potrzeby lotnicze muzeum ustanowiono ponownie czynne lądowisko na zachodnim fragmencie dawnej betonowej drogi startowej (obecnie przedzielonej ulicą; wschodnia część leży na terenie osiedla mieszkaniowego, mniej więcej w zachowanym stanie). Droga startowa jest czynna na kierunku 26 i posiada betonową nawierzchnię o wymiarach 720 × 60 m. Mogą z niej korzystać lekkie samoloty do 7500 kg i śmigłowce.

Projekt muzealny „NATO 1949–2009”

Z okazji przypadającej na rok 2009 sześćdziesiątej rocznicy podpisania Traktatu Północnoatlantyckiego (4 kwietnia 1949 roku), a także dziesiątej rocznicy przystąpienia Polski do NATO (12 marca 1999 roku), Muzeum podjęło się realizacji projektu muzealnego, którego głównym celem było stworzenie stałej ekspozycji statków powietrznych w barwach państw członkowskich Sojuszu. Pierwszym eksponatem tej kolekcji jest MiG-29 w barwach polskich, o numerze taktycznym 4115. W ramach wymiany, w zamian za śmigłowiec Mi-2, muzeum otrzymało też Mirage 5 BA o numerze taktycznym BA-03 od Królewskiego Muzeum Sił Zbrojnych w Brukseli. W dniu 19 listopada 2008 r. do Muzeum dotarł kolejny eksponat, ponaddźwiękowy samolot myśliwski Lockheed F-104 Starfighter S/ASA-M, przekazany nieodpłatnie przez Aeronautica Militare Italiana (Włoskie Siły Powietrzne). Samolot był jednym z ostatnich Starfighterów w służbie, przybył z bazy lotniczej w Grazzanise koło Neapolu. Egzemplarz ten został wyprodukowany na licencji we Włoszech, jego numer taktyczny to RS-05, seryjny MM6876. Kolejne samoloty, które weszły w skład tej ekspozycji to Republic F-84F Thunderstreak (nr takt. FU-36), SEPECAT Jaguar GR.1 (nr. ser. XX730), Ling-Temco-Vought A-7P Corsair II (nr taktyczny 5502), BAe Harrier GR.3 (nr ser. XW919).

Ekspozycja „Skrzydła Wielkiej Wojny”

W lipcu 2014 r., na stulecie wybuchu I wojny światowej w zmodernizowanym małym hangarze została otwarta ekspozycja „Skrzydła Wielkiej Wojny”, ukazująca w narracyjny i inscenizacyjny sposób działania lotnictwa w czasie I wojny światowej.

Ekspozycja „Skrzydła i Ludzie XX wieku”

W marcu 2021 r. w zmodernizowanym Hangarze Głównym, garażach 2 Pułku Lotniczego i spadochroniarni została otwarta otwarta ekspozycja „Skrzydła i Ludzie XX wieku”, ukazująca w narracyjny sposób historię lotnictwa od początków XX do lat 90. XX wieku. W jej skład wchodzi wystawa w Hangarze Głównym, wystawy „Magazyny Historii”, „Metamuzeum” i „Silnikownia” w garażu 2 Pułku Lotniczego i wystawa archeologii lotnictwa w spadochroniarni.

Działalność edukacyjna

Muzeum prowadzi lekcje muzealne na różne tematy, przeznaczone dla wszystkich grup wiekowych, zajęcia dla studentów uczelni technicznych i humanistycznych, projekcje filmów, prelekcje na temat wybranych statków powietrznych z cyklu „Spotkania przy samolocie” oraz warsztaty modelarskie.

Lista eksponatów

Samoloty

Lista samolotów znajdujących się w ekspozycji Muzeum Lotnictwa Polskiego:

AEG Wagner Eule Aero Ae-145 Aero L-29 Delfin Aero L-60 Brigadyr Albatros B.II Albatros C.I Albatros H-1 Albatros L.101 Antonow An-26 Avia B.33 (lic. Ił-10) Aviatik C.III Blériot XI (replika) Bücker Bü 131B Jungmann Cessna A-37B Dragonfly Cessna UC-78A Bobcat Curtiss Export Hawk II Dassault Mirage 5 De Havilland 82A Tiger Moth II De Havilland Vampire DFW C.V – jedyny w świecie zachowany egzemplarz EM-10 Bielik Friedrich Etrich Taube Farman IV (replika) Fouga CM.170 Magister Geest Moewe IV Grigorowicz M-15 – jedyny w świecie zachowany egzemplarz Halberstadt CL.II Heinkel HE-5f Ił-14S (VEB) Ił-28R Ił-28U Jak-11 Jak-12 Jak-17UTI (Jak-17W) Jak-18 Jak-23 Jak-40 Levavasseur Antoinette Let L-200A Morava LFG Roland D.VI Li-2 (lic. DC-3) LTV A-7 Corsair II LVG B.II LWD Szpak 2 LWD Szpak 4T LWD Żuraw cel latający MAK-30 McDonnell Douglas F-4E-34-MC „Phantom” II Messerschmitt Me 209 V4 MiG-19 PM MiG-21 F-13 MiG-21 PF MiG-21 PFM MiG-21 MF MiG-21 bis

MiG-21 R MiG-21 U MiG-21 UM MiG-21 US MiG-23 MF MiG-29 UB North American T-6G Texan Northrop F-5E Tiger II skrzydło i części usterzenia samolotu P-39Q Airacobra Piper L-4A Grasshopper Po-2 LNB PWS-26 (jedyny zachowany w świecie) PZL M-15 (Belphegor) PZL M20 Mewa PZL M26 Iskierka (magazyn) PZL M-4 Tarpan PZL P.11c (jedyny zachowany w świecie) PZL S-4 Kania 3 PZL-104 Wilga 35 PZL-105 Flaming PZL-106A Kruk PZL-130 Orlik PZL-130 Orlik T RWD-13 jedyny w Europie, a jeden z dwóch w świecie zachowanych egzemplarzy RWD-21 Saab J 35J Draken SAAB AJSF 37 Viggen Sopwith F.1 Camel Stinson L-5 Sentinel (kadłub) Su-20 Su-22M4 Su-22UM3 Su-7 BKŁ Su-7 BM Su-7 UM Supermarine Spitfire LF Mk XVIE Tu-134A Tu-2S WSK Lim-1 WSK Lim-2 WSK Lim-5 WSK Lim-6bis WSK Lim-6M WSK Lim-6MR WSK MD-12F WSK SBLim-2 WSK SBLim-2A WSK-Mielec M-15 (Belphegor) WSK TS-11 Iskra bis B WSK TS-8 Bies WSK TS-9 Junak 3 Zlín Z-26 Trenér Samolot amatorski Kukułka Zeppelin-Staaken R.VI (gondola silnikowa)

Szybowce

Lista szybowców znajdujących się w ekspozycji Muzeum Lotnictwa Polskiego:

• IS-1 Sęp bis
• IS-3 ABC
• IS-4 Jastrząb
• IS-A Salamandra
• IS-B Komar
• IS-C Żuraw
• PW-2 Gapa
• S-1 Swift
• SZD-10 bis Czapla
• SZD-12 Mucha 100
• SZD-15 Sroka
• SZD-17X Jaskółka L
• SZD-18 Czajka
• SZD-19-2A Zefir 2A
• SZD-21 Kobuz 3
• SZD-22 Mucha Standard
• SZD-25A Lis
• SZD-27 Kormoran
• SZD-30 Pirat
• SZD-43 Orion
• SZD-6 Nietoperz
• SZD-8 Jaskółka
• SZD-9 bis Bocian 1A
• WWS Wrona bis
• WWS-2 Żaba

Motoszybowce

Lista motoszybowców znajdujących się w ekspozycji Muzeum Lotnictwa Polskiego :

• HWL Pegaz (SP-590)
• PW-4 Pelikan (SP-8050) magazyn

Śmigłowce

Lista śmigłowców znajdujących się w ekspozycji Muzeum Lotnictwa Polskiego:

• Bell CH-136 Kiowa
• BŻ-1 GIL (SP-GIL)
• BŻ-4 Żuk (niekompletny)
• JK-1 Trzmiel – jedyny zachowany egzemplarz doświadczalnego śmigłowca o napędzie odrzutowym
• Mi-4 A
• Mi-4 ME
• Mil Mi-8S
• Mil Mi-24W
• PZL Kania
• Saunders-Roe Skeeter AOP.12(inne języki)
• Sud-Aviation (FW) SE-3160 Alouette III
• WSK Mi-2 URP
• WSK Mi-2Ch
• WSK SM-1 (Mi-1)
• WSK SM-2

Silniki

Oprócz statków powietrznych muzeum posiada też ekspozycję silników lotniczych, prezentowanych w sposób umożliwiający poznanie ich konstrukcji. Są to:

AI-14R AI-24WT Alfa Romeo 126 RC 34 Argus As 10c Argus As 410 Argus As 5 Argus As 7 Argus As 8 Armstrong Siddeley Genet Austro-Daimler DM 200 Avia M-332 Avia M-337 Benz Bz IVd BMW 132 Z BMW 801 D2 BMW IIIa Bramo 323 Fafnir Breda (lic. SPA 6a) Bristol Cherub I Bristol Pegasus X Clerget 9B Daimler-Benz DB 600 G Farman 12 WE Farman 9 EFR Gnome-Rhone 9KRd Mistral Gnome-Rhone Jupiter 9Ab GTD-350 Hirth HM-504A Hirth HM-508 Hirth HM-60R Hispano-Suiza 12X Hispano-Suiza 82 Isotta Fraschini Bianchi V 4B Junkers Jumo 205 Junkers Jumo 211 Junkers L 8 K-15 K-16 Klimow M-103 Klimow WK-105 PF Le Rhone 9 Liberty L-12 LIT-3 (lic. Iwczenko AI-26) Lorraine-Dietrich 12 EB Liulka AL-7F Maybach HSLU Maybach Mb IV Mercedes Benz F-7502 Mercedes D.IIIa Mercedes D IVa Mercedes D IVb

Mercedes E 4F Mikulin AM-34 Mikulin AM-35A Mikulin AM-42 Mikulin AM-38F NAG C III Praga Doris 208B Pratt & Whitney R-1830 Pratt & Whitney R-2800 PZInż. Junior PZInż. Major Typ 4 PZL Pegaz II PZL Pegaz VIII PZL WN-3 R-11 R-13 R-27 RAF 3A Napier RAF 4A Daimler RD-10A RD-500 RD-9B Renault 12FE Renault 6Q11 Rolls-Royce Eagle Mk IX Rolls-Royce Kestrel II S Rolls-Royce Merlin Mk XX 9D21 R-11 (SCUD) Salmson 9 AD Salmson Z-9 Siemens-Halske Sh-14 silnik strumieniowy Wójcickiego Sunbeam Mohawk Szwiecow ASz-21 Szwiecow ASz-62 IR Szwiecow ASz-82 FN Szwiecow M-11 D Szwiecow M-11 FR Walter HWK 109-501 Walter HWK 109-507 Walter Minor 4-III Walter Mistral K-14 Wright R-2600-23 Cyclone 14 Wright Whirlwind R-975 WSK Lis-2 WSK NP-1 WSK SO-1 WSK-SO3 WSK SO-3W

Rakietowe systemy przeciwlotnicze

Lista rakietowych systemów przeciwlotniczych w ekspozycji Muzeum Lotnictwa Polskiego:

• 85 mm armata przeciwlotnicza wz. 1939 (KS-12)
• SA-75 „Dźwina”
• S-125 „Newa”
• S-75M „Wołchow”
• Stacja wykrywania i naprowadzania SURN 1S91M1

Plan muzeum

1. Mały hangar – samoloty z lat 1909–1920,
2. Duży hangar – samoloty, śmigłowce i szybowce zgromadzone w oryginalnym przedwojennym hangarze 2 Pułku Lotniczego.
3. Silnikownia – jedna z największych w Europie kolekcji silników lotniczych od okresu pionierskiego do dziś; pozwala prześledzić zmiany w konstrukcji silników na przestrzeni dziejów od silników rzędowych, rotacyjnych i gwiazdowych aż do współczesnych turboodrzutowych.
4. „Swego nie znacie” – wystawa statków powietrznych z okresu pionierskiego lotnictwa,
5. Wystawa plenerowa – wielkogabarytowe cywilne i wojskowe statki powietrzne. Na wystawie plenerowej zgromadzono niemal wszystkie odrzutowce używane przez Wojsko Polskie.

• 
  Duży hangar
• 
  Mały hangar

Zobacz też

• Wystawa Agrolotnicza, Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie

Przypisy

Bibliografia

• Krzysztof Radwan, Jan Hoffmann: Katalog zbiorów muzeum. . Kraków: Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie, 2003. ISBN 83-915921-0-3.brak strony w książce
• Krzysztof Radwan, Dariusz Rutkowski, Krzysztof Mroczkowski, Krzysztof Wielgus, Marcin Sigmund: ...Swego nie znacie: magazyny historii: 40 lat Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie. Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie, 2003. ISBN 83-915921-4-6.brak strony w książce
• Krzysztof Wielgus: Rakowice-Czyżyny lotnisko Krakowa: od „Ogrodu dla Lotników” do Lotniczego Parku Kulturowego. Kraków: Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie, 2002. ISBN 83-915921-3-8.brak strony w książce
• Marian Krzyżan: Samoloty w muzeach polskich. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1983, seria: Biblioteczka Skrzydlatej Polski. 25. ISBN 83-206-0432-X.

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona internetowa Muzeum Lotnictwa Polskiego
• BIP Muzeum Lotnictwa Polskiego
• Zdjęcia z Muzeum Lotnictwa Polskiego w serwisie Airliners.net
• Jedna z kilku na tej stronie fotopanoram sferycznych prezentujących eksponaty Muzeum Lotnictwa Polskiego
• Lista eksponatów Muzeum Lotnictwa Polskiego na niemieckiej stronie Wirtualnego Muzeum Lotnictwa (z licznymi danymi technicznymi). luftfahrtmuseum.com. .