Powiat sanocki (II Rzeczpospolita)
Dzisiaj chcemy poruszyć temat, który jest dziś bardzo ważny: Powiat sanocki (II Rzeczpospolita). Niezależnie od tego, czy ze względu na swój wpływ na społeczeństwo, znaczenie historyczne czy wpływ na różne obszary, Powiat sanocki (II Rzeczpospolita) przykuł uwagę milionów ludzi na całym świecie. W tym artykule zbadamy różne aspekty związane ze zmienną Powiat sanocki (II Rzeczpospolita), od jej pochodzenia po konsekwencje dla dzisiejszego świata. Przeanalizujemy jego znaczenie, możliwe konsekwencje i różne perspektywy, jakie istnieją w tym zakresie. Nie ma znaczenia, czy jesteś ekspertem w tej dziedzinie, czy po prostu chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat, ten artykuł zapewni Ci szczegółowy i wzbogacający wgląd w Powiat sanocki (II Rzeczpospolita).
| powiat | |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||
| Siedziba | |||||
| Powierzchnia |
1282 km² | ||||
| Populacja (1938) • liczba ludności |
| ||||
| • gęstość |
89 os./km² | ||||
| Szczegółowy podział administracyjny | |||||
| |||||
Położenie na mapie województwa
| |||||
Powiat sanocki – powiat województwa lwowskiego II Rzeczypospolitej. Jego siedzibą było miasto Sanok.
Demografia
Według spisu ludności z 30 września 1921 powierzchnia powiatu sanockiego wynosiła 1261 km², a na jego terenie istniały dwa miasta, Sanok i Rymanów oraz 129 gmin wiejskich. Ludność powiatu wynosiła wówczas 102 167 mieszkańców, z czego 13 134 w miastach i 88 893 na wsiach. Gęstość zaludnienia na 1 km² wynosiła 81 osób.
Według stanu z 1925 powierzchnia powiatu sanockiego wynosiła 1238,79 km², ludność 102 435 mieszkańców (w tym katolików 91 163, wyznania mojżeszowego 11 249 oraz innych wyznań 23).
Spis powszechny z 1931 wykazał, że ludność powiatu wzrosła o 9 732 (111 899 mieszkańców, w tym 17 879 w miastach), a gęstość zaludnienia wyniosła 87,3. Powierzchnia powiatu miała wtedy 1282 km².
Według stanu z 1934 obszar powiatu wynosił 12.754 ha (z tego 2/3 terenu górzystego), który był podzielony na 128 gmin miejskich i 2 miejskie (Sanok i Rymanów).
Według stanu z 1938 ludność powiatu wynosiła 114 tys. mieszkańców.
Siedziba
Na początku II Rzeczypospolitej w latach 20. siedziba starostwa była w kamienicy przy Rynku nr 14. Do końca II RP w 1939 Urząd Starostwa Powiatu Sanockiego funkcjonował w budynku przy ul. Henryka Sienkiewicza 5 w Sanoku. Sala posiedzeń rady powiatu sanockiego mieściła się w budynku przy rynku. W latach 30. mieszkanie starosty mieściło się w sanockim zamku.
W sierpniu 1939 stanowisko sekretarza starostwa pełnił Arnold Andrunik, a komendantem gmachu starostwa był Bronisław Polityński. Po wybuchu II wojny światowej 1 września 1939 zorganizowano ewakuację dokumentów urzędu (tajnych, poufnych), maszyn biurowych, depozytów (broń), które furmankami z wsi Wujskie zostały wywiezione z miasta. Cały konwój obejmował także sanocki Urząd Skarbowy i Urząd Gminy. We wrześniu 1939 pod Haliczem konwojujący tajne akta i dokumenty starostwa spalili je i wrzucili z mostu do rzeki Dniestrze.
Starostowie sanoccy
.JPG)
- Kazimierz Waydowski (1918-1919)
- Tadeusz Wrześniowski (1919-)
- Antoni Zoll
- Mieczysław Zieliński (był w 1923)
- Stanisław Michałowski (1925-5.I.1929)
- Romuald Klimów (1929-1932)
- Bolesław Skwarczyński (1932-1934?)
- Izydor Wagner (-1936)
- Wojciech Bucior (1936-1939)
- Zygmunt Szacherski (VI.-IX.1939)
- Zastępcy (wicestarostowie)
- Józef Trznadel (1928-1937)
dr Stefan Gergowicz (1929-)- Jan Zaufall (1929-1930)
- Włodzimierz Dżugan (1939)
- Sekretarze
- Jerzy Adamski (1930–)
Urzędnicy
- Powiatowi lekarze
- dr Józef Kurasiewicz (do 1925)
- dr Wiktor Robel
- dr Antoni Dorosz (do 1939)
- Powiatowi lekarze weterynarii
- dr Józef Serwa (-1929)
- dr Ludwik Hellebrand (1929-)
Gminy wiejskie w 1934
1 sierpnia 1934 r. dokonano nowego podziału powiatu na gminy wiejskie.
- gmina Bukowsko
- gmina Jaśliska
- gmina Komańcza
- gmina Mrzygłód
- gmina Rymanów
- gmina Sanok
- gmina Szczawne
- gmina Zarszyn
Miasta
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b Informator Powszechny Rzeczypospolitej Polskiej z Kalendarzem P. P. na Rok 1925. Warszawa: 1925, s. 360.
- ↑ Powiat Sanocki. „Legjon Młodych”. Nr 3, s. 38, 1 marca 1934.
- ↑ Monografia powiatu sanockiego. Przemyśl: Wydawnictwo 10 Okręgowego Urzędu Wychowania Fizycznego Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego i Przemyskiego Okręgu Tow. Rozwoju Ziem Wschodnich, 1938, s. 9.
- ↑ Andrzej Romaniak: Sanok. Fotografie archiwalne – Tom I. Sanok: Muzeum Historyczne w Sanoku, 2009, s. 136, 142. ISBN 978-83-60380-26-0.
- ↑ II. W ziemi sanockiej 1920–1930. W: Stanisław Proń: Szukałem człowieka. Wspomnienia. Kraków: Muzeum Farmacji Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2016, s. 63. ISBN 978-83-933657-8-4.
- ↑ Książka telefoniczna. 1939. s. 707. .
- ↑ Edmund Słuszkiewicz: Przewodnik po Sanoku i Ziemi Sanockiej. Sanok: Polskie Towarzystwo Tatrzańskie, 1938, s. 64.
- ↑ Spis abonentów sieci telefonicznych państwowych i koncesjonowanych w Polsce (z wyjątkiem m. st. Warszawy). Warszawa: Ministerstwo Poczt i Telegrafów, 1932, s. 514.
- ↑ II. W ziemi sanockiej 1920–1930. W: Stanisław Proń: Szukałem człowieka. Wspomnienia. Kraków: Muzeum Farmacji Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2016, s. 66. ISBN 978-83-933657-8-4.
- ↑ Andrunik 2018 ↓, s. 9.
- ↑ Andrunik 2018 ↓, s. 9-10.
- ↑ Andrunik 2018 ↓, s. 10.
- ↑ Andrunik 2018 ↓, s. 14.
- ↑ Edward Zając: Sanockie biografie. Sanok: Oficyna Wydawnicza Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 2009, s. 26.
- ↑ a b Sprawy osobowe urzędników starostwa 1919-1936 (zespół 23, sygn. 3, nr mikr. 160746). Archiwum Państwowe w Przemyślu.
- ↑ II. W ziemi sanockiej 1920–1930. W: Stanisław Proń: Szukałem człowieka. Wspomnienia. Kraków: Muzeum Farmacji Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2016, s. 63, 66. ISBN 978-83-933657-8-4.
- ↑ II. W ziemi sanockiej 1920–1930. W: Stanisław Proń: Szukałem człowieka. Wspomnienia. Kraków: Muzeum Farmacji Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2016, s. 66-67. ISBN 978-83-933657-8-4.
- ↑ Stanisław Piekarski: Domy Żołnierza Polskiego. Warszawa: Ministerstwo Obrony Narodowej, 1997, s. 80. ISBN 83-85389-15-6.
- ↑ II. W ziemi sanockiej 1920–1930. W: Stanisław Proń: Szukałem człowieka. Wspomnienia. Kraków: Muzeum Farmacji Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2016, s. 76. ISBN 978-83-933657-8-4.
- ↑ Okólnik. „Dziennik Urzędowy Powiatu Sanockiego”. Nr 28, s. 3, 15 maja 1928.
- ↑ Ruch służbowy. Przeniesieni. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych”. Nr 3, s. 30, 15 marca 1929.
- ↑ Ruch służbowy. „Lwowski Dziennik Wojewódzki”. Nr 2, s. 39, 20 stycznia 1929.
- ↑ Część urzędowa. Ruch służbowy w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych. „Gazeta Lwowska”. Nr 90, s. 3, 18 kwietnia 1929.
- ↑ Wielkie przenosiny w województwach i powiatach.
- ↑ Stanisław Piekarski: Domy Żołnierza Polskiego. Warszawa: Ministerstwo Obrony Narodowej, 1997, s. 82. ISBN 83-85389-15-6.
- ↑ Księga adresowa Polski (wraz z w. m. Gdańskiem) dla handlu, przemysłu, rzemiosł i rolnictwa. Warszawa: 1928, s. 798.
- ↑ Przemyski Meysztowicz. „Ziemia Przemyska”. Nr 2, s. 2, 12 stycznia 1929.
- ↑ Dr Klimow – starostą w Sanoku. „Chwila”. Nr 3617, s. 1, 19 kwietnia 1929.
- ↑ Ruch służbowy. „Lwowski Dziennik Wojewódzki”. Nr 6, s. 101, 15 kwietnia 1932.
- ↑ Wojciech Sołtys, Miasto i jego władze, Pomiędzy wojnami światowymi 1918–1939, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 531.
- ↑ Marek Drwięga. Samorząd miejski Sanoka w latach 1918–1939. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990, s. 40, 41, 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X.
- ↑ Nowy starosta grodzki we Lwowie. „Gazeta Lwowska”. Nr 77, s. 3, 5 kwietnia 1932.
- ↑ Ruch służbowy. „Lwowski Dziennik Wojewódzki”. Nr 8, s. 126, 14 maja 1932.
- ↑ Kronika miejska. „Gazeta Lwowska”. Nr 16, s. 2, 22 stycznia 1936.
- ↑ Zmiany personalne na terenie województw lwowskiego i tarnopolskiego. „Gazeta Lwowska”. Nr 139, s. 2, 23 czerwca 1939.
- ↑ a b Andrunik 2018 ↓, s. 7.
- ↑ Edward Zając. Józef Trznadel – wicestarosta sanocki (I). „Zasłużył na chwalebne uznanie”. „Gazeta Bieszczadzka”. Nr 15 (321), s. 8, 23 lipca 2004.
- ↑ Edward Zając. Józef Trznadel – wicestarosta sanocki (I). „Cieszył się szacunkiem mieszkańców”. „Gazeta Bieszczadzka”. Nr 16 (322), s. 8, 6 sierpnia 2004.
- ↑ Przeniesienie zostało anulowane. Ruch służbowy. „Lwowski Dziennik Wojewódzki”. Nr 19, s. 235-236, 20 listopada 1929. Ruch służbowy. „Lwowski Dziennik Wojewódzki”. Nr 1, s. 17, 20 stycznia 1930.
- ↑ Ruch służbowy. „Lwowski Dziennik Wojewódzki”. Nr 19, s. 236, 20 listopada 1929.
- ↑ 341. Ruch służbowy. „Kielecki Dziennik Wojewódzki”. Nr 25, s. 447, 11 października 1930.
- ↑ 122. Regulamin porządkowy. „Lwowski Dziennik Wojewódzki”. Nr 16, s. 193, 16 sierpnia 1939.
- ↑ Spis urzędników i funkcjonariuszów niższych władz administracji ogólnej Województwa Lwowskiego według stanu z dnia 31 grudnia 1930 r.. Lwów: 1931, s. 43.
- ↑ Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Województwa Lwowskiego”. Nr 7, s. 3, 1 lipca 1925.
- ↑ Edward Zając: Szpital Powszechny w Sanoku. zozsanok.pl. s. 50. .
- ↑ Ruch służbowy. „Lwowski Dziennik Wojewódzki”. Nr 7, s. 92, 7 kwietnia 1929.
- ↑ Dz.U. z 1934 r. nr 69, poz. 649.
Bibliografia
- Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka. Kraków: Secesja, 1995. ISBN 83-86077-57-3.
- Edward Zając: VII. Między wojnami. 1. Organizacja terytorialna i polityczna oraz stosunki demograficzne powiatu sanockiego. W: Życie gospodarcze ziemi sanockiej od XVI do XX wieku. Sanok: Stowarzyszenie Inicjowania Przedsiębiorczości, 2004, s. 177. ISBN 83-914224-9-6.
- Arnold Andrunik (red. Krystyna Chowaniec): Zapiski z osobistych przeżyć w czasie II wojny światowej i okupacji. Sanok: Stowarzyszenie Wychowawców „Eleusis” w Sanoku, 2018, s. 1-168.
Linki zewnętrzne
- Monografia powiatu sanockiego (1938) w bibliotece Polona
- miasto wojewódzkie – Lwów
| Powiat miejski | |
|---|---|
| Powiaty ziemskie |
|
