Günümüz dünyasında Dene-Yenisey dilleri pek çok kişinin dikkatini çeken bir konu. Alanındaki uzmanlardan konu hakkında daha fazla bilgi edinmek isteyenlere kadar Dene-Yenisey dilleri'in önemi küçümsenemez. Teknolojinin ve sosyal ağların gelişmesiyle birlikte Dene-Yenisey dilleri toplumumuzda önemli bir rol üstlendi. Bu makalede Dene-Yenisey dilleri'i ve onun günlük yaşamın farklı yönleri üzerindeki etkisini kapsamlı bir şekilde inceleyeceğiz. Dene-Yenisey dilleri, kökeninden günümüz dünyasındaki yansımalarına kadar incelenmeyi ve tartışılmayı hak eden bir konudur.
Denesey dilleri | |
---|---|
Coğrafi dağılım | Kuzey Amerika ve Sibirya |
Sınıflandırma | Dünyanın büyük dil ailelerinden biri. |
Alt bölümler | |
Denesey ya da Dene-Yenisey dilleri, yeni oluşturulan bir dil ailesidir. Yupik-Aleut-Inuitlarını saymazsak, Asya ile Amerika arasındaki ilk gerçek dil bağlantısı 2008 yılında Denesey dillerinin oluşturulmasıyla uzmanlarınca teyid edildi. Grubun Sibirya kolu Yenisey dilleri, Amerika kolu ise Kızılderili Na-Dene dilleridir.
Sibirya'dan Ketçe ile Amerika'dan Navahoca kelime karşılaştırması:
Kelime | Ketçe | Navahoca | Vajda 2010a citation |
---|---|---|---|
gün | iˀ | jį́ | |
gece | sī | tłʼééʼ | |
ay | qīp | ooljééʼ | |
yıldız | qòʁ | sǫ́ | |
taş | təˀs | tsé | cf. Vajda 2010a:83 |
göl | deˀ | tooh | |
boyun | kə̄qt | kʼos | |
ağız | qō | (a)zééʼ | |
kulak | ogde | (a)jaaʼ | |
el | laŋat | (á)laʼ | |
ayak | kiˀs | (a)keeʼ | cf. Vajda 2010a:88 |
büyük | qaˀ | tsoh | |
yaşlı | sīn | sání | cf. Vajda 2010a:84 |
iyi | aqta | yáʼátʼééh | |
ağır | səə | ndaaz | |
yılan | tìɣ | tłʼiish | cf. Vajda 2010a:93 |
yaprak | əə | (a)tʼąąʼ | |
ot | daan | tłʼoh | |
et | īs | (a)tsįʼ | |
kan | sūl | dił | |
yağ | kiˀt | (a)kʼah | |
yumurta | eˀj | (a)yęęzhii | |
boynuz | qoˀ | (a)deeʼ | |
kuyruk | hiˀs | (a)tseeʼ | |
kırmızı | sulej | łichííʼ | |
yeşil | qəlaj | dootłʼizh | |
beyaz | taɣam | łigaii | |
üç | doˀŋ | tááʼ | |
dört | sīk | dį́į́ʼ |