Türkiye-Umman ilişkileri
Bu yazıda Türkiye-Umman ilişkileri'in büyüleyici dünyasına dalacağız ve onun birçok yönünü keşfedeceğiz. Türkiye-Umman ilişkileri, toplum üzerindeki etkisinden gelecekteki olası sonuçlarına kadar hem uzmanların hem de hayranların dikkatini çekti. Kapsamlı ve üzerinde düşünülmüş bir analiz aracılığıyla, bu ilgili ve aynı zamanda bir o kadar da esrarengiz konuya ışık tutmaya çalışacağız. Türkiye-Umman ilişkileri'in bize sunduğu sırları ve harikaları açığa çıkaracağımız bu keşif ve düşünme yolculuğunda bize katılın.
 | |
 Umman |
 Türkiye |
|---|---|
| Diplomatik Misyon | |
| Umman'ın Ankara Büyükelçiliği | Türkiye'nin Muskat Büyükelçiliği |
| Temsilcilik | |
| Büyükelçi Saif Rashid Saif Al Jahwari | Büyükelçi Muhammet Hekimoğlu |
Türkiye-Umman ilişkileri, Umman'ın 1970 yılında bağımsızlığını ilan etmesi ve Türkiye'nin, Umman'ı ilk tanıyan ülkelerden birisi olması ile birlikte başlamıştır. İki ülkenin ilişkileri, bulundukları jeostratejik konumların da etkili olması ile, karşılıklı yarar için ortak çalışmalara dayalıdır.
Ziyaretler
28-29 Ekim 2017 tarihlerinde, Umman Dışişleri Bakanı, Yusuf bin Alawi bin Abdullah, Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı, Mevlüt Çavuşoğlu'nu davet etmiştir. Ayrıca Alawi, 18 Mayıs 2018 tarihinde İstanbul'da Kudüs için düzenlenen İslam İşbirliği Teşkilatı Olağanüstü Zirvesine katılmıştır. İki ülkenin Dışişleri Bakanı son görüşmesini 29 Ocak 2017 tarihinde Maskat'da yapmıştır.
Umman Sultanı Kâbus bin Said'in vefatı üzerine, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay 12 Ocak 2020 tarihinde Maskat'a bir ziyarette bulunmuş ve taziyelerini sunmuştur.
İlişkiler
Türkiye'nin, Körfez ülkeleri ile arasının pek iyi olmamasına rağmen Sultan Kabus döneminde ilişkiler olumlu gitmekteyken şu anki Sultan Heysem bin Tarık Al Said döneminde de olumlu ilişkiler devam etmektedir. Türkiye ve Umman'ın ilişkilerinin ılımlı olması nedeni ile Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan, Umman'a karşı "Yumuşak Baskı" uygulamaktadır. Bölgedeki olaylara Umman'ın tarafsız kalması sebebi ile Umman'ın Türkiye ile arasında bir problem çıkmamasına neden olmaktadır.
1 Aralık 2006 yılında İstanbul Ticaret Odası, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Umman Ticaret ve Sanayi odası önderliğinde Türk-Umman İş Konseyi kurulmuştur. Konsey son toplantısını 9-10 Nisan 2018 tarihleri arasında Maskat'ta gerçekleştirmiştir.
2010 yılında Karma Ekonomik Komisyonu Maskat'ta gerçekleşmiş ve bu toplantıya Türkiye'den Berat Albayrak, Umman'dan ise Yahya Al Jabri katılmıştır.
17 Temmuz 2020'de Umman müftüsü Ayasofya'nın ibadete açılmasının Mescid-i Aksa'nın kurtulması ile yaşanacak büyük sevinçlerin habercisi olması temennisinde bulunduğunu açıklamıştır. Müftünün bu paylaşımı BAE ve Suudi Arabistan tarafından iyi karşılanmamıştır.
27 Temmuz 2020'de Umman Dışişleri Bakanı, Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı yardımcısı Sedat Önal ile telekonferans gerçekleştirmiştir. Bu görüşmede ilişkilerin geliştirilmesi ve ortak öneme sahip konular ele alınmıştır.
Recep Tayyip Erdoğan 2020 yılında Ramazan Bayramı'nda, Umman Sultanını arayıp bayramlaşmış ve ikili ilişkiler ile bölgesel meseleler konuşulmuştur.
HAVELSAN Umman'da Türk savunma ihracatını arttırmak için 5 Mart 2020 tarihinde Maskat'ta Masirah International şirketiyle ortaklaşa HAVELSAN Technology Oman LLC şirketini kurmuştur.
Antalya merkezli Ares Tersanesi ise Türkiye'den, Umman'a askeri gemi ihracat projesini gerçekleştirmiştir.
2024 yılında Saif Rashid Saif Al Jahwari Amman'ın Ankara Büyükelçisi olarak atandı.
Ticaret
Türkiye ve Umman arasındaki ticaret hacmi 2019 yılında 700 milyon $'a çıkmıştır. Dışsatım 547 milyon $, dışalım ise 153 milyon $'dır. Türkiye'nin ihraç ettiği ürünler; Demir-Çelik, mobilya, dokunmuş halı, motorlu taşıtlar, çeşitli makinalar ve gıda malzemeleridir. İthal ettiği ürünler ise; Alüminyum ve mamulleri, petrol yağları, plastik ve mamulleri, sentetik ve suni devamsız liflerdir.
Türkiye'nin Umman büyükelçileri
| Büyükelçi | Görev Başlangıcı | Görev Bitişi |
|---|---|---|
| Orhan Kulin | 1 Aralık 1985 | 1 Ocak 1989 |
| Emin Gündüz | 1 Ağustos 1989 | 30 Mayıs 1995 |
| Erdal Tümer | 1 Haziran 1995 | 30 Kasım 1998 |
| Nazif Murat Ersavcı | 1 Aralık 1998 | 30 Kasım 2001 |
| Cevat Nezihi Özkaya | 1 Aralık 2001 | 30 Kasım 2005 |
| Engin Türker | 1 Aralık 2005 | 30 Ekim 2009 |
| Mehmet Hayri Erol | 1 Kasım 2009 | 30 Haziran 2012 |
| Kerem Ahmet Kıratlı | 30 Haziran 2012 | 12 Kasım 2014 |
| Uğur Doğan | 16 Kasım 2014 | 13 Kasım 2016 |
| Atılay Ersan | 14 Kasım 2016 | 1 Ağustos 2018 |
| Ayşe Sözen Usluer | 1 Ağustos 2018 | 10 Aralık 2022 |
| Muhammet Hekimoğlu | 10 Aralık 2022 | görevde |
Kaynakça
- ^ a b c d e f "Türkiye - Umman Siyasi İlişkileri". T.C. Dışişleri Bakanlığı. 21 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c d e f g h i j "Umman'daki yeni yönetim Türkiye ile daha fazla yakınlaşmaya yöneliyor". Anadolu Ajansı. 24 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2021.
- ^ a b c d e f "Türkiye-Umman İkili Ekonomik ve Ticari İlişkileri". T.C. Dışişleri Bakanlığı. 21 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Büyükelçilerden Cumhurbaşkanı Erdoğan'a güven mektubu". Anadolu Ajansı. 30 Ocak 2024. 30 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2024.
- ^ "16 ülkeye yeni büyükelçi atandı". Hür Haber. 10 Aralık 2022. 31 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2024.
- ^ "16 ülkeye yeni büyükelçi atandı". Anadolu Ajansı. 10 Aralık 2022. 31 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2024.
