Martxoaren 5 a gregoriotar egutegiaren urteko hirurogeita laugarren eguna da, 65.a bisurteetan . 301 egun falta dira urtea amaitzeko.
Gertaerak
Moskuko Plaza gorriaren inguruak.
Egutegia
Aurreko eta hurrengo urteetan
Izendegia
Seaska egutegia:
Ele/Eleder eta Euxebi/Euxebio.
Daturen bat falta bada, urtearen lotura jarraitu han sartzeko.
Gertaerak
Euskal Herria
Mundua
Arte eta kultura
Euskal Herria
Mundua
Zientzia eta teknologia
Euskal Herria
Mundua
Kirolak
Euskal Herria
Mundua
Jaiotzak
Euskal Herria
1750 – Frantzisko Ramon Egia , bizkaitar politikari eta militarra (h. 1827 ).
1846 – Eusebio López , nafar inprimatzailea (h. 1929 ).
1882 – Adrián Loyarte , gipuzkoar kazetari eta idazlea (h. 1962 ).
1888 – Joseph Hiriart , lapurtar arkitektoa (h. 1946 ).
1896 – Odon Apraiz , gasteiztar hizkuntzalaria eta Euskaltzaindiaren sortzailea (h. 1984 ).
1903 – Maria Etxabe Aldai , gipuzkoar idazle, politikari eta kultur eragilea (h. 1993 ).
1904 – Eusebio Zamakola, El Vasco , Argentinan aritutako bizkaitar bidelapurra (h. 1983 ).
1911 – Josefina Serratosa , gipuzkoar aktorea (h. 1990 ).
1923 – Juan José Mencía , bizkaitar futbolaria (h. 2012 ).
1932 – Francisco Glaria , Glaria II , nafar futbolaria (h. 2017 ).
1941 – Jean-Michel Kapendegi , lapurtar errugbilaria (h. 1968 ).
1946 – Javier Ziaurriz , nafar futbolari ohia.
1948 – Anjel Lertxundi , gipuzkoar idazlea, euskal idazlerik oparoenetarikoa.
1952 – Sagrario Aleman , nafar euskara irakaslea.
1954 – José Luis Burgueña , bizkaitar futbolaria ohia.
1955 –
1960 – Xabier Losantos , bizkaitar futbol arbitro ohia.
1964 – Joseba Urizar , bizkaitar idazlea (h. 2021 ).
1965 – Koro Benito , gipuzkoar poeta, Salamancan .
1966 –
1969 – Vincent Etxeto , lapurtar errugbilari ohi eta entrenatzailea.
1971 – Lander Beloki Mendizabal , Mondragon Unibertsitateko Enpresagintza Fakultateko dekanoa.
1974 – Jon Pérez Bolo , bizkaitar futbolari ohia.
1980 – Zigor Aldama , Shanghain bizi den bizkaitar kazetaria.
1981 – Ainhoa Lendinez , gipuzkoar mendi-lasterkari eta kazetaria.
1985 – Mikel Belloso , gipuzkoar pilotari ohia.
1986 –
1987 – Mikel Garmendia Pajuelo , bizkaitar futbolaria.
1993 – Leire Elustondo , bizkaitar abeslaria, musika konposatzailea eta kazetaria.
1994 – Kévin Rodrigues , portugaldar jatorriko lapurtar futbolaria.
1995 – Pablo Paredes Lapeña , bizkaitar eskubaloi jokalaria.
1996 – Miguel Olabide , nafar futbolaria.
1999 – Mikel Goiria , bizkaitar futbolaria.
2000 – Joseba López , arabar txirrindularia.
2003 – Nicolás Serrano , bizkaitar futbolaria.
Mundua
1133 – Henrike II.a Ingalaterrakoa , Ingalaterrako erregea (h. 1189 ).
1224 – Kunegunda Poloniakoa , herrialde horretako dukesa handia eta santua (h. 1292 )
1326 – Luis I.a Hungariakoa , Hungaria eta Kroaziako erregea (h. 1382 ).
1512 – Gerhard Mercator , flandestar geografoa, matematikaria eta kartografoa (h. 1594 ).
1637 – Jan van der Heyden , nederlandar margolaria eta grabatzailea (h. 1712 ).
1658 – Antoine de Lamothe-Cadillac , frantziar esploratzaile eta abenturazalea Frantzia Berrian (h. 1730 ).
1685 – Georg Friedrich Händel , alemaniar-britainiar konpositorea (h. 1759 ).
1696 – Giambattista Tiepolo , italiar margolari barrokoa (h. 1770 ).
1829 – Jean-Jacques Henner , frantziar margolaria (h. 1905 ).
1834 – Félix de Blochausen , Luxenburgoko lehen ministroa (h. 1915 ).
1851 – Daniel Urrabieta Vierge , espainiar margolari eta ilustratzaile grafikoa (h. 1904 ).
1853 – Howard Pyle , estatubatuar idazle eta ilustratzailea (h. 1911 ).
1854 – Ruth Belville, Greenwicheko Denboraren Emakumea , Londreseko negozio-emakumea (h. 1943 ).
1862 – Siegbert Tarrasch , alemaniar xakelaria (h. 1934 ).
1865 – Clémentine Delait , frantziar emakume bizarduna (h. 1939 ).
1868 – Prosper Poullet , Belgikako lehen ministroa (h. 1937 ).
1870 – Frank Norris , estatubatuar eleberrigilea eta kazetaria (h. 1902 ).
1879 – William Beveridge , britainiar ekonomialaria eta gizarte erreformagilea (h. 1963 ).
1881 – Augusto Barcia Trelles , espainiar abokatu, idazle, kazetari eta politikari errepublikanoa (h. 1961 ).
1887 – Heitor Villa-Lobos , brasildar musikagilea (h. 1959 ).
1888 – Ramón Otero Pedrayo , galiziar idazle eta politikaria (h. 1976 ).
1894 – Josep Obiols , katalan margolaria (h. 1967 ).
1896 – Lotte Eisner , alemaniar-frantziar zinemagilea (h. 1983 ).
1897 – Gunta Stölzl , alemaniar ehun diseinatzailea eta ehungilea, Bauhauseko emakumezko irakasle gutxietakoa (h. 1983 ).
1898 –
1904 – Karl Rahner , alemaniar teologo katolikoa (h. 1984 ).
1906 – Pál Teleki , hungariar futbolaria (h. 1985 ).
1908 – Rex Harrison , ingeles zinema eta antzerki aktorea (h. 1990 ).
1910 –
Ennio Flaiano , italiar gidoigile, antzerkigile, eleberrigile, kazetari eta antzerki kritikaria (h. 1972 ).
Paul Guth , frantziar idazle eta kazetaria (h. 1997 ).
1911 – Wolfgang Larrazábal , Venezuelako presidentea (h. 2003 ).
1912 – Jack Marshall , Zeelanda Berriko lehen ministroa (h. 1988 ).
1915 – Laurent Schwartz , frantziar matematikaria (h. 2002 ).
1918 – James Tobin , estatubatuar ekonomista, 1981eko Ekonomiako Nobel Saria (h. 2002 ).
1920 – Juan José Torres , Boliviako presidentea (h. 1976 ).
1922 – Pier Paolo Pasolini , italiar zinema zuzendaria, olerkaria, idazlea eta intelektuala (h. 1975 ).
1925 – Marie Mansart , frantziar aktorea (h. 2012 ).
1929 – J. B. Lenoir , estatubatuar abeslari, konpositore eta gitarrista (h. 1967 ).
1934 – Daniel Kahneman , estatubatuar psikologo, ekonomista eta unibertsitateko irakaslea, 2002ko Ekonomiako Nobel Saria (h. 2024 ).
1936 –
1938 – Lynn Margulis , estatubatuar biologoa (h. 2011 ).
1941 – José María Merino , gaztelaniazko galiziar idazlea.
1942 – Felipe González , Espainiako presidente ohia.
1943 – Lucio Battisti , italiar musikari eta abeslaria (h. 1998 ).
1945 – Selina Hastings , britainiar kazetaria, idazlea eta biografoa.
1948 – Sara Lezana , espainiar flamenko-dantzaria eta aktorea.
1951 – Michael Gore , estatubatuar musikagilea.
1954 – Joao Lourenço , Angolako presidentea.
1956 – Adriana Barraza , mexikar aktore, irakasle eta zuzendaria.
1958 – Andy Gibb , ingeles abeslari eta musikaria (h. 1988 ).
1959 – Darío Grandinetti , argentinar aktorea.
1964 – Gerald Vanenburg , herbehereetar futbolari ohia.
1966 –
Mario De Clercq , belgikar ziklo-krosslaria.
Oh Eun-sun , hegokorear alpinista, munduko emakume alpinisten artean nabarmenenetakoa.
1968 – Ambrose Mandvulo Dlamini , Eswatiniko lehen ministroa (h. 2020 ).
1969 – Juan Carlos Villamayor , paraguaitar futbolari ohia.
1970 –
1973 – Juan Esnáider , argentinar futbolari ohi eta entrenatzailea.
1974 – Eva Mendes , estatubatuar aktore eta modeloa.
1975 – Lucía Hoyos , espainiar modelo, telebista aurkezle aktorea.
1976 – Sarunas Jasikevicius , lituaniar saskibaloi-jokalaria.
1978 – Michiyasu Osada , japoniar futbolari ohia.
1979 - Marwán , palestinar jatorriko espainiar abeslari eta poeta.
1982 – Dan Carter , zeelandaberritar errugbi jokalaria.
1987 – Anna Txakvetadze , georgiar eta ukrainar jatorriko errusiar tenislaria.
1988 – Liassine Cadamuro , frantziar futbolaria.
1989 – Kensuke Nagai , japoniar futbolaria.
1991 – Vicky Losada , kataluniar futbolaria.
1992 – Macarena Achaga , argentinar modelo, aktore, abeslari eta telebista aurkezlea.
1998 – Yusra Mardini , Berlinen bizi den siriar igerilaria.
2000 - Beatrice Chebet , kenyar atleta, iraupen-lasterketetan eta landa-lasterketetan aditua.
Heriotzak
Euskal Herria
1951 – María Juncal Labandibar , gipuzkoar olerkigilea (j. 1924 ).
1955 – Maria Amatriain , nafar hezitzailea (j. 1867 ).
1959 – José María Otamendi , gipuzkoar ingeniaria, Madrilen (j. 1885 ).
1969 – Ticiana Iturri , medikua, higienearen dibulgatzailea, haurdunaldian eta pediatrian espezialista, Bizkaiko lehenengo emakume medikua (j. 1904 ).
1990 – Gina Pane , lapurtar artista, 1970eko hamarkadan Body art landu zuena, Parisen (j. 1939 ).
1999 – Maurice Jouvet , lapurtar aktorea, Buenos Airesen (j. 1923 ).
2010 – Marcelina Zabala , gipuzkoar erraketista. (j. 1923 )
2018 – Marian Arregi , gipuzkoar musikaria eta dantzaria, euskal dantza eta musika tradizionala berreskuratzen lan handia egin zuena (j. 1944 ).
2019 – Angel Aintziburu , nafar idazlea eta ohorezko euskaltzaina (j. 1930 ).
Mundua
254 – Luzio I.a , Aita santua .
1534 – Il Correggio , italiar pintorea (j. 1489 ).
1560 – Pedro Pacheco , espainiar kardinala eta Iruñeko apezpikua (j. 1488 ).
1576 – Luis de Requesens , kataluniar diplomatikoa eta politikaria (j. 1528 ).
1588 – Henrike I.a Borboi-Condékoa , Frantziako erlijio gerratan protestanteen liderretako bat (j. 1552 ).
1778 – Thomas Arne , ingeles musikagilea (j. 1710 ).
1795 – Ramón de la Cruz , espainiar antzerkigilea (j. 1731 ).
1803 – María Isidra de Guzmán y de la Cerda , Espainian Hizkuntzan unibertsitateko doktore-gradua eta Hizkuntza Ohorezko Akademikoaren duintasuna lortutako lehen emakumea (j. 1767 ).
1815 – Franz Anton Mesmer , alemaniar sendagilea (j. 1734 ).
1827 –
1875 – Julie von May , suitzar sufragista eta feminista (j. 1808 ).
1876 –
1893 – Hyppolyte-Adolphe Taine , frantziar historialaria (j. 1828 ).
1895 –
1899 – Elizabeth Brown , britainiar astronomoa, eguzki-behaketetan espezializatua (j. 1830 ).
1903 – Gaston Paris , frantziar jakituna (j. 1839 ).
1912 – Lorina Bulwer , britainiar jostuna, expresionismoaren adierazpen diren brodatuen sortzailea (j. 1838 ).
1917 – Manuel de Arriaga , Portugalgo lehendabiziko presidentea (j. 1840 ).
1925 – Johan Jensen , danimarkar matematikaria eta ingeniaria (j. 1859 ).
1937 – Enrique Moreno Plaza , espainiar merkataritzarako-itsasgizona, Matxitxakoko itsas guduan Nabarra bouaren kapitaina (j. 1906 ).
1940 – Toyoji Takahashi , japoniar futbolaria (j. 1913 ).
1944 – Max Jacob , frantziar margolari eta idazlea (j. 1876 ).
1947 – Alfredo Casella , italiar musikagile, piano-jotzaile eta orkestra-zuzendaria (j. 1883 ).
1950 – Edgar Lee Masters , estatubatuar idazlea (j. 1868 ).
1953 –
1957 – William Cameron Menzies , estatubatuar zinema zuzendari, arte zuzendari eta ekoizlea (j. 1896 ).
1963 – Patsy Cline , estatubatuar country abeslaria (j. 1932 ).
1966 –
1967 – Mohammad Mossadegh , Irango lehen ministroa (j. 1882 ).
1979 – Leland John Haworth , partikulen fisikari estatubatuarra (j. 1904 ).
1982 – John Belushi , estatubatuar aktore, umorista eta musikaria eta The Blues Brothers taldearen sortzaileetako bat (j. 1949 ).
1984 –
1992 – Giuseppe Olmo , italiar txirrindularia (j. 1911 ).
2000 – Lolo Ferrari , frantziar dantzaria, abeslaria eta aktore pornografikoa (j. 1963 ).
2001 – Franz De Mulder , belgikar txirrindularia (j. 1937 ).
2004 – Masanori Tokita , japoniar futbolaria (j. 1925 ).
2006 – Richard Kuklinski , soldatapeko estatubatuar hiltzailea (j. 1935 ).
2013 –
2014 –
2015 – Jim McCann , irlandar plazagizon eta folk abeslaria (j. 1944 ).
2016 –
2019 – Jacques Loussier , frantziar piano-jotzailea eta musikagilea (j. 1934 ).
2022 – Miquel Strubell i Trueta , kataluniar soziolinguista (j. 1949 ).
2023 –
Jaiak eta urteurrenak
Kanpo estekak
Martxoaren 4 | Urteko egutegi | Martxoaren 6