Alexander Kluge

W tym artykule będziemy analizować Alexander Kluge z różnych perspektyw, zagłębiając się w jego najważniejsze aspekty i dostarczając nowych pomysłów, aby lepiej go zrozumieć. Alexander Kluge jest dziś tematem niezwykle istotnym, ponieważ ma znaczący wpływ na różne obszary społeczeństwa. W tym artykule staramy się zbadać jego znaczenie w różnych kontekstach i zbadać, jak ewoluowało na przestrzeni czasu. Dodatkowo skupimy się na konkretnych aspektach, które mogły nie zostać w pełni zbadane, aby zaoferować pełniejszy i wzbogacający widok na Alexander Kluge. Podobnie przedstawimy różne opinie i podejścia, które pozwolą nam zrozumieć jego złożoność i wpływ na dzisiejszy świat.

Alexander Kluge
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

14 lutego 1932
Halberstadt

Zawód

pisarz, reżyser, scenarzysta, producent filmowy

Lata aktywności

od 1959

Odznaczenia
Order Zasługi Saksonii-Anhaltu
podpis
Strona internetowa

Alexander Kluge (ur. 14 lutego 1932 w Halberstadt) – niemiecki pisarz, reżyser, scenarzysta i producent filmowy. Jeden z wiodących intelektualistów w powojennych Niemczech. Czołowy przedstawiciel tzw. nowego kina niemieckiego.

Życiorys

Początki

Urodził się w 1932 w Halberstadt jako syn lekarza. Po ukończeniu szkoły średniej w Berlinie studiował prawo, historię i muzykę na uniwersytetach w Marburgu i Frankfurcie nad Menem. W 1956 uzyskał tytuł doktora prawa.

W czasie studiów we Frankfurcie Kluge zaprzyjaźnił się z filozofem Theodorem Adorno, który przedstawił go reżyserowi Fritzowi Langowi. Pierwsze kroki na planie filmowym stawiał Kluge jako asystent Langa w czasie produkcji Tygrysa z Esznapuru (1959).

Niedługo później stał się jednym z 26 sygnatariuszy Manifestu z Oberhausen (1962), który dał początek ruchowi znanemu jako nowe kino niemieckie (niem. Neuer Deutscher Film). Kluge wraz z kolegami-filmowcami domagał się odnowienia rodzimej kinematografii poprzez nowy język filmowy, odejście od obowiązującego kina papy i rozliczenie się z nazistowską przeszłością.

Film

Debiut fabularny Klugego, Pożegnanie z dniem wczorajszym (1966), był sztandarowym filmem nowego kina niemieckiego. Stał się także pierwszym powojennym obrazem niemieckim, który zdobył ważne wyróżnienie na międzynarodowym festiwalu filmowym (Wielka Nagroda Jury na 27. MFF w Wenecji). Kolejny film twórcy, Artyści pod kopułą cyrku: bezradni (1968), nagrodzono na 29. MFF w Wenecji główną nagrodą, czyli Złotym Lwem.

Jego filmy nigdy nie odniosły sukcesów komercyjnych. Miały jednak olbrzymie znaczenie na formowanie się nurtu nowego kina niemieckiego i zajmują ważne miejsce w historii kina. Od 1988 Kluge nie nakręcił żadnego filmu, koncentrując się na pracy dla telewizji.

Literatura

Kluge to również jedna z najważniejszych postaci niemieckiej literatury końca XX w. Jego utwory prozatorskie to przeważnie opowiadania, które wyróżnia eksperymentalna forma i zdeklarowana krytyka społeczna. Jest laureatem najbardziej prestiżowego niemieckojęzycznego wyróżnienia literackiego, Nagrody im. Georga Büchnera (2003).

Filozofia

W 1972 Kluge wydał napisaną wraz z filozofem, Oskarem Negtem, monumentalną krytykę sformułowanej przez Jurgena Habermasa koncepcji mieszczańskiej sfery publicznej, zatytułowaną „Sfera publiczna i doświadczenie. Proletariackie i mieszczańskie kontrpubliczności” (niem: Öffentlichkeit und Erfahrung – Zur Organisationsanalyse von bürgerlicher und proletarischer Öffentlichkeit). Książka ta stanowiła przełom w analizach politycznych działań klas ludowych i po dzień dzisiejszy stanowi główny punkt odniesienia wszystkich lewicowych krytyk Habermasa i ograniczania sfery publicznej wyłącznie do mieszczaństwa. Na Klugego i Negta powołują się między innymi: Nancy Fraser, autorka koncepcji feministycznych kontrpubliczności czy Michael Warner, analizujący queerowe i antyrasistowskie kontrpubliczności. Punktem wyjścia rozważań Klugego i Negta jest przyjęte przez Habermasa założenie o „braku historycznego znaczenia” plebejskich sfer publicznych (zawarte w Przedmowie „Strukturalnego przeobrażenia sfer publicznych” Habermasa i krytykowane również przez historyków ruchów społecznych, zob. np. C. Calhoun, „Habermas and the Public Sphere” 1990). Zaproponowana w „Sfera publiczna i doświadczenie” konstrukcja kontrpubliczności zwraca uwagę na proces wytwarzania podmiotowości w jej społecznym i kulturowym kontekście, koncentruje się – po marksowsku – na produkcji i określa ludowe sfery publiczne jako zawsze działające w podwójnej opozycji: względem aparatu państwa i jego ideologii oraz wobec elit społeczno-kulturowych.

Wybrana filmografia

reżyser

  • 1966: Pożegnanie z dniem wczorajszym (Abschied von gestern)
  • 1968: Artyści pod kopułą cyrku: bezradni (Die Artisten in der Zirkuskuppel: Ratlos)
  • 1971: Der große Verhau
  • 1972: Willi Tobler i zatonięcie VI Floty (Willi Tobler und der Untergang der 6. Flotte) – film telewizyjny
  • 1973: Gelegenheitsarbeit einer Sklavin
  • 1974: In Gefahr und größter Not bringt der Mittelweg den Tod – współreżyser
  • 1976: Mocny Ferdynand (Der starke Ferdinand)
  • 1979: Patriotka (Die Patriotin)
  • 1983: Potęga uczuć (Die Macht der Gefühle)
  • 1985: Der Angriff der Gegenwart auf die übrige Zeit
  • 1986: Vermischte Nachrichten

Odznaczenia

Przypisy

  1. a b Alexander Kluge. Volksbühne. . (ang.).
  2. a b Alexander Kluge. Madman Entertainment. . (ang.).
  3. “I am a patriot of the 20s”: An Interview with Alexander Kluge. Mubi. . (ang.).
  4. Yesterday Girl. Facets. . (ang.).
  5. Büchner Prize, Encyclopædia Britannica (ang.).
  6. Alexander Kluge. IMDb. . (ang.).
  7. Alexander Kluge. Filmweb. . (pol.).
  8. Pressemitteilungen , Landesportal Sachsen-Anhalt (niem.).

Linki zewnętrzne