Tank Piłsudskiego
W dzisiejszym świecie Tank Piłsudskiego odegrał fundamentalną rolę w naszym społeczeństwie. Niezależnie od tego, czy chodzi o technologię, politykę, kulturę czy jakikolwiek inny aspekt życia, Tank Piłsudskiego zdołał przyciągnąć uwagę milionów ludzi na całym świecie. Jego wpływ stał się tak znaczący, że nie sposób zignorować jego wpływu na sposób, w jaki myślimy, działamy i żyjemy. W tym artykule szczegółowo zbadamy znaczenie i rolę, jaką Tank Piłsudskiego odgrywa w naszym życiu, a także wyzwania i korzyści, jakie niesie ze sobą ta rzeczywistość.
.jpg) Polski automobil pancerny obrońców Lwowa z widocznym orłem i flagą USA | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Typ pojazdu | |
| Trakcja |
kołowa |
| Załoga |
7-8 |
| Historia | |
| Produkcja |
listopad 1918 |
| Egzemplarze |
1 |
| Dane techniczne | |
| Długość |
ok. 6,2 m |
| Wysokość |
ok. 2,20 m |
| Masa |
ok. 5 ton |
| Dane operacyjne | |
| Uzbrojenie | |
| 4 karabiny maszynowe | |
| Użytkownicy | |
| Polska | |
Tank Piłsudskiego (inna nazwa Józef Piłsudski) – polski improwizowany samochód pancerny z okresu wojny polsko-ukraińskiej. Tank Piłsudskiego powstał na podstawie samochodu ciężarowego nieznanej marki.
Historia
.jpg)
Po wybuchu walk we Lwowie zrodził się pomysł zbudowania samochodu pancernego, który miałby wspierać szturm piechoty na zajęte przez wroga budynki.
5 listopada ppor. Edward Sas-Świstelnicki otrzymał od kpt. Tadeusza Kudelskiego polecenie zorganizowania samochodu pancernego, natomiast projekt pojazdu opracował prof. Antoni Markowski, który kierował budową. Budowa pojazdu w Warsztatach Kolejowych trwała kilka dni do 7 listopada, gdy komendantem auta został mianowany ppor. Świstelnicki.
Pojazd ruszył do boju już 9 listopada, kiedy to wspierał atak oddziału por. Kazimierza Schleyena przez Ogród Jezuicki. Poza dowódcą pozostałą załogę stanowili: Eugeniusz Bernacki i Władysław Kubala (kierowcy) oraz Mieczysław Kretowicz, Edward Kustanowicz, Bronisław Nizioł i Stefan Zambelli (celowniczy karabinów maszynowych). Atak pojazdu został zatrzymany przez ustawioną przeszkodę, a następnie pojazd silnie ostrzelano. Na domiar złego trzy z czterech karabinów maszynowych będących uzbrojeniem pojazdu uległy zacięciu. Wobec tego pojazd został wycofany.
Za główny sukces taktyczny Tanku podczas natarcia 9 listopada uznaje się ściągnięcie na siebie większości ognia broni maszynowej Ukraińców, co znacznie ograniczyło i tak poważne straty polskiej piechoty, oraz wyeliminowanie obsług nieprzyjacielskich karabinów maszynowych w Pałacu Gołuchowskich. W efekcie natarcia udało się opanować kwartał zabudowy na południe od Ogrodu Jezuickiego, oraz zająć gmach Poczty Głównej.
Po kilku dniach obsługi, następnie po kolizji auta z drzewem oraz po załamaniu się obrony Ukraińców, w okresie trwających walk pozycyjnych załoga pojazdu stanowiła rezerwę bojową V odcinka, jedynie incydentalnie biorąc udział w akcji. Na koniec zmagań, 22 listopada tank został skierowany na rogatkę Łyczakowską celem zabezpieczenia, po czym na plac Krakowski, gdzie zastał go zwycięski koniec obrony Lwowa
Dalsze losy pojazdu nie zostały ustalone, prawdopodobnie wraz z drugim pojazdem (Kresowiec) wszedł w skład oddziału znanego jako Związek Aut Pancernych.
Rekonstrukcja
W 2018 odtworzenia pojazdu podjęła się Fundacja Kolejowe Przysposobienie Wojskowe. Z powodu braku dokumentacji, wymiary zostały obliczone według widocznej na jednym ze zdjęć lwowskiej kamienicy, która przetrwała do czasów współczesnych, służąc za skalę.
Pancerz właściwy wykonano z kilkumilimetrowej blachy, jako siatkę zabezpieczającą pojazd od spodu wykorzystano tzw. "siatkę Ledóchowskiego".
Replika pojazdu zaprezentowana została pierwszy raz publicznie na obchodach stulecia odzyskania niepodległości, 11 listopada 2018 roku.
Przypisy
- ↑ a b c d Janusz Magnuski: Samochody pancerne Wojska Polskiego 1918-1939. Wyd. I. Warszawa: WiS, 1993, s. 28-29. ISBN 83-86028-00-9. (pol.).
- ↑ Edward Świstelnicki Sas: Szkoła Sienkiewicza – auto pancerne „Józef Piłsudski”. W: Jarosław Waniorek (red.): Obrona Lwowa. 1-22 listopada 1918. Tom 2. Źródła do dziejów walk o Lwów i województwa południowo-wschodnie 1918-1920. Relacje uczestników. Warszawa: 1993, s. 548. ISBN 83-85218-56-4.
- ↑ Edward Świstelnicki Sas: Szkoła Sienkiewicza – auto pancerne „Józef Piłsudski”. W: Jarosław Waniorek (red.): Obrona Lwowa. 1-22 listopada 1918. Tom 2. Źródła do dziejów walk o Lwów i województwa południowo-wschodnie 1918-1920. Relacje uczestników. Warszawa: 1993, s. 549. ISBN 83-85218-56-4.
- ↑ Witold Ławrynowicz. Początki polskiej broni pancernej. „Glaukopis”. 4, s. 220-222, 2006.
- ↑ Julian Stachiewicz, Obrona Lwowa 1-22 listopada 1918. 2, Relacje uczestników, Lwów 1936, s. 695-713
- ↑ Edward Świstelnicki Sas: Szkoła Sienkiewicza – auto pancerne „Józef Piłsudski”. W: Jarosław Waniorek (red.): Obrona Lwowa. 1-22 listopada 1918. Tom 2. Źródła do dziejów walk o Lwów i województwa południowo-wschodnie 1918-1920. Relacje uczestników. Warszawa: 1993, s. 550-552. ISBN 83-85218-56-4.
- ↑ Edward Świstelnicki Sas: Szkoła Sienkiewicza – auto pancerne „Józef Piłsudski”. W: Jarosław Waniorek (red.): Obrona Lwowa. 1-22 listopada 1918. Tom 2. Źródła do dziejów walk o Lwów i województwa południowo-wschodnie 1918-1920. Relacje uczestników. Warszawa: 1993, s. 552. ISBN 83-85218-56-4.
- ↑ https://web.archive.org/web/20181111000048/http://fkpw.pl/tank/
Linki zewnętrzne
- Polski improwizowany samochód pancerny "Józef Piłsudski" ("Tank Piłsudskiego"). derela.republika.pl. .