กันยายนทมิฬ أيلول الأسود | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
ส่วนหนึ่งของ สงครามเย็นอาหรับ | |||||||
กลุ่มควันเหนือกรุงอัมมาน ระหว่างการปะทะกันของกองทัพจอร์แดนกับเฟดายีน วันที่ 1 ตุลาคม ค.ศ. 1970 | |||||||
| |||||||
คู่สงคราม | |||||||
ผู้บังคับบัญชาและผู้นำ | |||||||
ยัสเซอร์ อาราฟัต คาลิล อัล-วาซีร์ อะบู อาลี ไอยัด จอร์จ ฮาบาช นาเยฟ ฮาวัตเมห์ ซาลาห์ จาดิด |
สมเด็จพระราชาธิบดีฮุสเซนแห่งจอร์แดน ฮาบิส อัล-มาจาลี ซาอิด อิบน์ เชเกอร์ วาสฟี อัล-ทอล โมฮัมหมัด เซีย อุล ฮัก | ||||||
กำลัง | |||||||
15,000–40,000 10,000 รถถัง 300 คัน | 65,000–74,000 | ||||||
ความสูญเสีย | |||||||
PLO: ตาย 3,400 คน ซีเรีย: ตายและบาดเจ็บ 600 คน รถถังและยานเกราะสูญหาย 120 คัน | จอร์แดน: ตาย 537 คน |
กันยายนทมิฬ เป็นความขัดแย้งระหว่างกองทัพจอร์แดน นำโดยสมเด็จพระราชาธิบดีฮุสเซนแห่งจอร์แดนกับองค์การปลดปล่อยปาเลสไตน์ (PLO) นำโดยยัสเซอร์ อาราฟัต การปะทะหลักเกิดขึ้นระหว่างวันที่ 16-27 กันยายน ค.ศ. 1970 แต่ยังมีการปะทะกันประปรายจนถึงวันที่ 17 กรกฎาคม ค.ศ. 1971
การที่จอร์แดนเสียเขตเวสต์แบงก์ให้อิสราเอลในสงครามหกวัน ทำให้นักรบปาเลสไตน์หรือเฟดายีนย้ายฐานไปที่เมืองคาราเมห์ในจอร์แดน ปี ค.ศ. 1968 กองกำลังป้องกันอิสราเอลโจมตีเมืองคาราเมห์เพื่อตอบโต้การโจมตีของเฟดายีนครั้งก่อนหน้าและลงโทษจอร์แดนที่ให้การสนับสนุน การสู้รบครั้งนี้ทำให้เฟดายีนได้รับการสนับสนุนจากชาติอาหรับมากขึ้น ในปี ค.ศ. 1970 เฟดายีนที่เริ่มมีอำนาจในจอร์แดนประกาศจะล้มล้างราชวงศ์ฮัชไมต์และพยายามลอบปลงพระชนม์กษัตริย์ฮุสเซน 2 ครั้ง ต่อมาในเดือนกันยายน ปีเดียวกัน กลุ่มแนวร่วมประชาชนเพื่อการปลดปล่อยปาเลสไตน์จี้เครื่องบิน 3 ลำให้ลงจอดที่ดอว์สันส์ฟิลด์ในเมืองซาร์กาเพื่อเรียกร้องให้ปล่อยตัวนักโทษชาวอาหรับและปาเลสไตน์ เหตุการณ์นี้เป็นเสมือนฟางเส้นสุดท้ายที่ทำให้กษัตริย์ฮุสเซนสั่งขับไล่กลุ่มเฟดายีนให้ออกไปจากจอร์แดน
วันที่ 17 กันยายน ค.ศ. 1970 กองทัพจอร์แดนล้อมเมืองอัมมานและเออร์บิดที่มีเฟดายีนอยู่ก่อนจะยิงถล่มด้วยปืนใหญ่ วันต่อมา กองทัพซีเรียเข้ามาสนับสนุนเฟดายีน ในวันที่ 22 กันยายน กองทัพซีเรียถอนกำลังหลังถูกจอร์แดนโจมตีทางภาคพื้นดินและทางอากาศอย่างหนัก แต่ความกดดันจากชาติอาหรับทำให้กษัตริย์ฮุสเซนยอมลงนามอนุญาตให้เฟดายีนอยู่ในจอร์แดนต่อไป อย่างไรก็ตามจอร์แดนโจมตีอีกครั้งในปีต่อมา การสู้รบจบลงในวันที่ 17 กรกฎาคม ค.ศ. 1971 เมื่อเฟดายีนยอมจำนนหลังถูกล้อมใกล้เมืองอาจลอน
หลังการสู้รบ จอร์แดนยอมให้เฟดายีนอพยพไปที่เลบานอน กลายเป็นชนวนเหตุหนึ่งที่นำไปสู่สงครามกลางเมืองเลบานอน ด้านชาวปาเลสไตน์ก่อตั้งองค์การกันยายนทมิฬโดยมีจุดประสงค์เพื่อแก้แค้นจอร์แดน พวกเขาลอบสังหารวาสฟี อัล-ทอล นายกรัฐมนตรีจอร์แดนก่อนจะก่อเหตุสังหารนักกีฬาชาวอิสราเอลในกีฬาโอลิมปิกฤดูร้อน 1972 ที่เมืองมิวนิก ประเทศเยอรมนีตะวันตก
{{cite book}}
: CS1 maint: location (ลิงก์)