Ahlat Selçuklu Mezarlığı'in teması zamanla pek çok kişinin dikkatini çekmiştir. Tarihteki önemi, mevcut toplum üzerindeki etkisi veya akademik alandaki önemi nedeniyle Ahlat Selçuklu Mezarlığı, çalışmanın, tartışmanın ve düşüncenin konusu olmuştur. Bu makalede, kökeni ve evriminden çeşitli alanlardaki etkisine kadar Ahlat Selçuklu Mezarlığı ile ilgili farklı yönleri inceleyeceğiz. Derin ve detaylı bir analizle Ahlat Selçuklu Mezarlığı'in günümüz dünyasında oynadığı önemi ve rolü daha iyi anlamaya çalışacağız. Hiç şüphe yok ki, Ahlat Selçuklu Mezarlığı birçok insanda ilgi ve merak uyandırmaya devam eden bir konudur ve bu büyüleyici konuya ilişkin eksiksiz ve zenginleştirici bir genel bakış sunabilmeyi umuyoruz.
Ahlat Selçuklu Mezarlığı | |
---|---|
Konum | Ahlat, Bitlis, Türkiye |
Koordinatlar | 38°44′33″K 42°27′28″D / 38.74250°K 42.45778°D |
Tür | Sivil Mezarlık |
Din | Türk-İslam Mezarlığı |
Açılış | 1200 | )
Yüzölçümü | 0,21 km2 (0,081 sq mi) |
Mezar sayısı | 8200 mezar taşı |
Durum | Kullanımda |
Özellikler | Açık hava müzesi |
Ahlat Selçuklu Mezarlığı, Bitlis'in Ahlat ilçesinde bulunan ve Orta Çağ dönemine ait dünyanın en büyük Türk-İslam mezarlığıdır. Mezarlık bugün bir açık hava müzesi niteliğindedir ve Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Dünya Mirası Geçici Listesi'ne alınmıştır.
210 dönümlük bir alanı kaplayan Ahlat Selçuklu Mezarlığı'nda muhtelif biçimlerde yaklaşık 8200 mezar taşı bulunuyor. Bu mezar taşlarından 118 tanesi anıt niteliğini taşımaktadır. Mezarlıkta ayrıca şahideli, şahidesiz sanduka şeklinde mezarlar bulunur. Orta Asya Türk mezar tiplerine benzeyen ve yeraltına kazılmış odacıklar şeklinde yapılmış mezarlar da vardır.
Ahlat Selçuklu Mezarlığı'nın geçmişi, tarihî olarak 1000 yıl öncesine dayanıyor. Mezarlığın, Mervânîler öncesinde dahi var olduğu tespit edilmiştir. Mezarlıkta tarih boyunca bölgede hüküm sürmüş Ermeniler, Rojekîler, Dilmaçoğulları, Saltuklular, Ahlatşahlar, Mervânîler, Bedlîs Beyliği, Eyyubîler, Selçuklular ve nihayet Osmanlılar gibi farklı milletler ve cemaatlere ait cenazelerin üst üste defnedildiği ortaya konuldu. Müslüman mezarlarının yanı sıra ve belki de daha fazla sayıda Hristiyan ve Ezidî mezarları da bulunmuştur.
Alışılmış mezar ölçülerinden büyük, 3.50 metre yüksekliğe varan ve her cephesinde süsleme bulunan dikdörtgen prizma şeklindeki şâhideleriyle tanınırlar. Alanın giriş kısmında Ahlat Müze Müdürlüğü 19 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.'ne bağlı bir arkeolojik inceleme merkezi bulunmaktadır. Mezarlık, Kültür Ve Turizm Bakanlığı Ile Yüzüncü Yıl Üniversitesi’nin işbirliğinde yürütülen bir proje kapsamına alındıktan sonra 2010 yılında bakım, onarım ve yenileme çalışmaları başladı. Bakım ve onarım çalışmaları sırasında şimdiye 700 mezar taşının kitabeleri çözümlendi.
Ahlat Selçuklu Mezarlığı'nın en büyük özelliklerinden biri, alışılmış mezar taşlarından çok daha büyük ve uzun mezar taşlarıdır. Bazı mezar taşlarının yüksekliği 3,5 metreyi bulmaktadır. Mezar taşlarının her cephesinde dikkat çekici süslemeler vardır. Bu mezar taşları, Türkler'in Orta Asya kültüründen gelen ejder, palmet, kandil gibi geometrik desen ve şekillerle bezenmiştir.
Bitlis ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |