Azaroaren 26 a gregoriotar egutegiaren urteko hirurehun eta hogeita hamargarren eguna da, 331.a bisurteetan . 35 egun falta dira urtea amaitzeko.
Gertaerak
Aliceren Abenturak Lurrande Miresgarrian, jatorrizko ilustrazioa
Egutegia
Aurreko eta hurrengo urteetan
Izendegia
Seaska egutegia:
Urko, Hurko eta Hitz.
Daturen bat falta bada, urtearen lotura jarraitu han sartzeko.
Gertaerak
Euskal Herria
Mundua
Arte eta kultura
Euskal Herria
Mundua
1942 – Casablanca filma estreinatu zen, Michael Curtizek zuzendu eta Humphrey Bogart , Ingrid Bergman , Paul Henreid , Claude Rains , Conrad Veidt , Sydney Greenstreet eta Peter Lorre aktoreek antzeztu zutelarik.
1986 – The Mosquito Coast ("Mosquito Kostaldea") filma estreinatu zen, Peter Weirek zuzendu eta Harrison Ford , Helen Mirren eta River Phoenix aktoreek antzeztu zutelarik.
2008 – Australia filma estreinatu zen, Baz Luhrmannek zuzendu eta Nicole Kidman eta Hugh Jackman aktoreek antzeztu zutelarik.
2008 – Milk filma estreinatu zen, Gus Van Santek zuzendu eta Sean Penn , Emile Hirsch , Josh Brolin , Diego Luna eta James Franco aktoreek antzeztu zutelarik.
Zientzia eta teknologia
Euskal Herria
Mundua
Kirolak
Euskal Herria
Mundua
2006 – Isaac Galvez txirrindulari profesionala hil zen erorketa baten ondorioz lehiatzen ari zenean.
Jaiotzak
Euskal Herria
1773 – Jose Manuel Urtasun Lakidain , nafar apaiza eta euskarazko predikuen idazlea (h. 1844 ).
1820 – José María Loma , Oriako I. markesa, arabar militarra (h. 1893 ).
1876 – Javier Ibarra Murillo , nafar historialaria (h. 1955 ).
1889 – Gaëtan Bernoville , euskal herritar frantsesezko idazlea (h. 1960 ).
1896 – Ignacio Izagirre , euskal atleta (h. 1974 ).
1915 – Miguel Javier Urmeneta , nafar militar, politikari eta euskaltzalea eta Iruñeko alkatea (h. 1988 ).
1916 – Jacques Andurain , nazi baten kontrako erresistentziako lehen ekintza armatuaren egiletzat joa, Hastingan (h. 2016 ).
1921 – José Luis Lauzirika , bizkaitar futbolaria (h. 1999 ).
1923 – Laura Irasuegi Otal , Euskal Herriko lehenengo emakume kolegiatua Bide, Ubide eta Portu ingeniarien Elkargoan (h. 2016 ).
1926 – Angélica Orue , arabar albaitari aitzindaria.
1930 – Alejandro Tapia Aiestaran , gipuzkoar pintorea (h. 2016 ).
1933 – Luis Pedro Peña Santiago , gipuzkoar etnologo eta mendizalea eta Aranzadi Zientzia Elkarteko kide nabarmena (h. 1994 ).
1935 – Jon Azpillaga , euskal bertsolari eta bertso-eskolako irakaslea (h. 2017 ).
1947 – María Milagros Rivera Garretas , bizkaitar historialari eta saiakeragilea.
1950 – Luis Maria Uriarte , arabar arkitektoa.
1954 – Agustín Sánchez-Lavega , bizkaitar fisikaria, EHUko katedraduna eta eguzki-sisteman espezializatutako astrofisikari gailena.
1958 –
1959 – Aizpea Goenaga , gipuzkoar aktore, zinema-zuzendari eta idazlea.
1963 – Andoni Tolosa, Morau , gipuzkoar idazlea eta musikaria.
1976 – Maialen Lujanbio , gipuzkoar bertsolaria, bi aldiz Bertsolari Txapelketa Nagusiaren irabazle eta txapel hau lortu duen lehen emakumea.
1977 – Itziar Atienza , bizkaitar aktore eta telebista aurkezlea.
1991 – Julen Iriarte , gipuzkoar futbolaria.
1993 – María Cerezuela , arabar aktorea.
1996 – Jon Zabala , bizkaitar errugbilaria.
2002 – Aitor Etxeguren , bizkaitar saskibaloi jokalaria.
Mundua
1731 – William Cowper , ingeles poeta eta erromantizismoaren aitzindaria (h. 1800 ).
1792 – Sarah Moore Grimké , estatubatuar abolizionista, idazle eta sufragista (h. 1873 ).
1817 – Charles Adolphe Wurtz , frantziar kimikaria (h. 1884 ).
1820 – Teodora Lamadrid , espainiar aktore eta kantaria, XIX. mendeko antzerki erromantikoan nabarmendua (h. 1896 ).
1822 – Lilly Martin Spencer , XIX. mendeako erdialdeko Estatu Batuetako margolari ezagunenetakoa (h. 1902 ).
1826 – Juan Pablo Rojas Paúl , Venezuelako presidentea (h. 1905 ).
1828 – René Goblet , Frantziako lehen ministroa (h. 1905 ).
1832 – Mary Edwards Walker , estatubatuar feminista, abolitzailea, ustezko espioia, gerrako gatibua eta zirujaua (h. 1919 ).
1844 – Guiomar Torresão , portugaldar idazlea eta feminista, Portugalgo emakumeen emantzipazio-idealen funtsezko pertsonaia (h. 1898 ).
1845 – Facundo Machaín , Paraguaiko presidentea (h. 1877 ).
1847 – Maria Feodorovna , Errusiako enperatriz ezkontidea (h. 1928 ).
1857 – Ferdinand Saussure , suitzar hizkuntzalaria (h. 1913 ).
1869 – Maud Galeskoa , Norvegiako erregina ezkontidea (h. 1938 ).
1871 –
Luigi Sturzo , italiar politikaria, soziologoa eta apaiza (h. 1959 ).
Augusto Weberbauer , alemaniar naturalista, botanikari eta unibertsitateko irakaslea, XX. mendeko botanikari garrantzitsuenetakoa (h. 1948 ).
1876 – Bart van der Leck , herbeheretar margolari, diseinatzaile eta zeramikaria, De Stijl taldeko sortzaileetako bat (h. 1958 ).
1882 – Antoni Rovira i Virgili , kataluniar politikari eta kazetaria (h. 1949 ).
1883 – Mihály Babits , hungariar idazlea (h. 1941 ).
1885 – Heinrich Brüning , Alemaniako kantzilerra (h. 1970 ).
1888 – William Lincoln Bakewell , Endurance itsasontziko estatubatuar bakarra Trans-Antartika Espedizio Inperialean (h. 1969 ).
1894 – Norbert Wiener , estatubatuar matematikaria, zibernetikaren sortzailea (h. 1964 ).
1898 – Karl Ziegler , alemaniar kimikaria, 1963ko Kimikako Nobel Saria (h. 1973 ).
1904 – Armand Frappier , kanadar mikrobiologoa (h. 1991 ).
1909 – Eugène Ionesco , errumaniar jatorriko frantziar idazlea (h. 1994 ).
1910 – Aileen Meagher , kanadar atleta, 4x100 metroko proban aditua (h. 1987 ).
1911 – Sammy Reshevsky , poloniar-estatubatuar xake-jokalaria (h. 1992 ).
1918 – Patricio Aylwin , Txileko presidentea (h. 2016 ).
1919 – Frederik Pohl , estatubatuar zientzia-fikzioko generoko idazle eta argitaratzailea (h. 2013 ).
1920 - Natalia Kovxova , sobietar frankotiratzailea, Sobietar Batasuneko Heroia (h. 1942 ).
1921 – Françoise Gilot , frantziar margolari, arte kritikari eta idazlea (h. 2023 ).
1922 – Charles M. Schulz , estatubatuar marrazkilaria (h. 2000 ).
1924 – George Segal , estatubatuar eskultorea (h. 2000 ).
1925 –
1930 – Jean-Claude Passeron , frantziar soziologo eta epistemologoa.
1931 – Adolfo Pérez Esquivel , argentinar eskultorea, 1980ko Bakearen Nobel Saria .
1934 - Bertha Gxowa , apartheidaren aurkako eta emakumearen eskubideen aldeko ekintzailea (h. 2010 ).
1935 – Michel Freitag , suitzar jatorriko quebectar soziologo eta filosofoa (h. 2009 ).
1936 – Margaret Boden , zientzia kognitiboko ikerketa-irakasle ingelesa.
1939 – Tina Turner , estatubatuar abeslaria, musikaria, dantzaria eta aktorea (h. 2023 ).
1940 – Enrico Bombieri , italiar matematikaria.
1943 – Joël Robert , belgikar motoziklista, sei aldiz moto-kros munduko txapelduna (h. 2021 ).
1944 – Fontanarrosa , El Negro , argentinar komikigilea (h. 2007 ).
1946 – Bert Ruiter , herbehereetar musikaria (h. 2022 ).
1948 –
1949 –
1951 – Ilona Staller, Cicciolina , hungarian jaiotako italiar porno aktorea, politikaria eta abeslaria.
1953 – Marian Harkin , irlandar politikaria.
1956 – Lynne Karen Deutsch , estatubatuar astrofisikaria, izpi infragorrien astronomian espezializatua (h. 2004 ).
1959 – Satoshi Miyauchi , japoniar futbolari ohia.
1961 – Tom Carroll , australiar surflari ohia.
1963 – Lydia Bosch , kataluniar aktore eta telebista aurkezlea.
1964 – Vreni Schneider , suitzar eskiatzaile ohia, historiako hoberenetakoa.
1965 – Javier Ripa , bizkaitar marrazkilaria.
1969 –
1971 – Akira Narahashi , japoniar futbolari ohia.
1972 –
1973 – Andrea Camata , italiar saskibaloi jokalari ohia.
1974 –
1977 – Ivan Basso , italiar txirrindularia.
1978 – Andrejs Rubins , letoniar futbolaria (h. 2022 ).
1984 –
1986 – Bauke Mollema , herbeheretar txirrindularia.
1988 – Shu Kurata , japoniar futbolaria.
1990 – Rita Ora , kosovar jatorriko britainiar abeslari eta aktorea.
1992 – Anuel AA , puertorricar abeslaria.
1996 –
1998 – Lola Rodríguez , kanariar modeloa, aktorea eta LGBT aktibista.
Heriotzak
Euskal Herria
1866 – Jean Martin Hiribarren , euskal idazlea (j. 1810 ).
1876 – Prudencio San Sebastian , Soinu , 8 hilabetez modu basatian bizi izan zen gipuzkoarra (j. 1876 ).
1892 – Charles Martial Lavigerie , lapurtar kardinala, Aljerren (j. 1825 ).
1899 – Joan Batista Azkonagerre , frantsesezko lapurtar idazlea, Londresen (j. 1815 ).
1912 – Valentín Arin , gipuzkoar organista eta musikagilea, Madrilen (j. 1854 ).
1959 – Juan Maria Roman Dornaku , euskal idazle eta lexikologoa (j. 1878 ).
1961 – Luis Ureña , gipuzkoar kazetari eta antzerkigilea (j. 1899 /1900 ).
1965 – Alejandro de la Sota Aburto , bizkaitar kazetaria, Excelsior egunkariaren sortzailea (j. 1891 ).
1996 – Xabier Azurmendi , euskal idazle eta elizgizona (j. 1935 ).
2013 – Jesús María Beti Duñabeitia , bilbotar politikaria, historian Bilboko alkatea eta Athletic Clubeko presidentea izandako bakarra (j. 1929 ).
Mundua
399 – Sirizio , Aita santua (j. 334 ).
1504 – Elisabet I.a Gaztelakoa , Gaztelako erregina (j. 1451 ).
1516 – Giovanni Bellini , italiar margolaria.
1661 – Luis Méndez de Haro , Olivaresko II. konde-dukea eta Montoroko I. dukea, espainiar jeneral eta politikaria.
1688 – Phillippe Quinault , frantziar idazlea (j. 1635 ).
1807 – Oliver Ellsworth , estatubatuar legegizon, politikari eta diplomatikoa (j. 1745 ).
1811 – Gregorio García de la Cuesta , espainiar jenerala (j. 1741 ).
1836 – John Loudon McAdam , eskoziar ingeniaria, errepideak eraikitzeko Macadam sistemaren garatzailea (j. 1756 ).
1851 – Nicolas Jean de Dieu Soult , Burdinezko eskua , Frantziako Lehen Ministroa (j. 1769 ).
1855 – Adam Mickiewicz , poloniar poeta (j. 1798 ).
1857 – Joseph Eichendorff , alemaniar poeta (j. 1788 ).
1883 – Sojourner Truth , estatubatuar abilizionista (j. 1797 ?).
1926 – John Browning , estatubatuar arma diseinatzailea (j. 1855 ).
1928 – Reinhard Scheer , Alemaniar Inperioko Itsas armadako almirantea (j. 1863 ).
1930 – Otto Sverdrup , norvegiar esploratzaile polarra (j. 1854 ).
1937 – Silvestras Žukauskas , Errusiar Inperioaren armadako jenerala (j. 1861 ).
1941 – Martha P. Falconer , estatubatuar ekintzaile eta gizarte-langilea, gizarte-erreformaren aitzindaria (j. 1862 ).
1943 – Winnaretta Singer , estatubatuar musika-mezenasa eta eta Singer Corporation enpresaren oinordekoa (j. 1865 ).
1952 – Sven Hedin , suediar esploratzaile, geografo, topografo, argazkilari, bidaia-liburuen idazle eta ilustratzailea (j. 1865 ).
1957 – Alexei Remizov , errusiar eleberrigilea (j. 1877 ).
1962 – Albert Sarraut , Frantziako lehen ministroa (j. 1872 ).
1965 – Hilda Phoebe Hudson , ingeles matematikaria (j. 1881 ).
1968 – Arnold Zweig , alemaniar idazlea, antifaxista eta gerraren aurkako mugimenduko aktibista (j. 1887 ).
1969 – La Niña de los Peines , espainiar flamenko -kantari ijitoa (j. 1890 ).
1979 – Marcel L'Herbier , frantziar zinema zuzendaria (j. 1888 ).
1981 – Max Euwe , nederlandar xake jokalaria eta FIDEko presidentea (j. 1901 ).
1984 – Henry Habberley Price , galestar filosofoa (j. 1899 ).
1986 – Mary Welsh Hemingway , estatubatuar kazetaria eta Ernest Hemingwayen laugarren emazte eta alarguna (j. 1908 ).
1987 – Emmanuel Bondeville , frantziar musikagilea (j. 1898 ).
1988 – Michel Cépède , frantziar agronomo eta administratzailea (j. 1908 ).
1989 – Ahmed Abdallah , Komoreetako lehenbiziko presidentea (j. 1919 ).
1990 –
1991 – François Billetdoux , frantziar antzerkigilea (j. 1927 ).
1997 – Marguerite Henry , estatubatuar idazlea (j. 1902 ).
2001 – Nils-Aslak Valkeapää , laponiar idazle eta musikaria, nazioarteko sami artista ospetsuenetarikoa (j. 1943 ).
2004 –
2006 –
2008 – Edwin Ernest Salpeter , austriar fisikaria (j. 1924 ).
2012 – Joseph Murray , estatubatuar sendagilea, 1990eko Medikuntzako Nobel Saria (j. 1919 ).
2013 – Albert Jovell , kataluniar mediku, idazle eta soziologoa (j. 1963 ).
2016 – Peter Hans Kolvenbach , Herbehereetako apaiza, Jesusen Konpainiaren 29. Nagusia (j. 1928 ).
2017 - Hou Bo , txinatar argazkilaria, Mao Zedongen argazkilari ofiziala (j. 1924 ).
2018 –
2020 – Sadiq al-Mahdi , Sudango lehen ministroa (j. 1935 ).
2021 – Stephen Sondheim , estatubatuar musikagilea, XX. mendeko musikalaren egile garrantzitsuenetako bat (j. 1930 ).
2022 –
2023 –
Jaiak eta urteurrenak
Kanpo estekak
Azaroaren 25 | Urteko egutegi | Azaroaren 27