W tym artykule zajmiemy się tematem 1 Pułk Artylerii (LP), który przykuł uwagę zarówno ekspertów, jak i entuzjastów. Od samego początku 1 Pułk Artylerii (LP) był przedmiotem dużego zainteresowania i debaty, generując szeroką gamę opinii i teorii. Na przestrzeni historii 1 Pułk Artylerii (LP) okazał się istotnym elementem w różnych obszarach, od nauki i technologii po kulturę i sztukę. W tym artykule proponujemy dogłębną analizę wielu aspektów otaczających 1 Pułk Artylerii (LP), zapewniając czytelnikowi szeroką i kompletną wizję tego fascynującego tematu.
Działa górskie 7 cm M.75 wspierające II Brygadę Legionów Polskich | |
Historia | |
Państwo | |
---|---|
Sformowanie |
1914 |
Rozformowanie |
1918 |
Tradycje | |
Kontynuacja | |
Dowódcy | |
Pierwszy | |
Działania zbrojne | |
I wojna światowa | |
Organizacja | |
Rodzaj sił zbrojnych | |
Rodzaj wojsk | |
Podległość |
1 Pułk Artylerii (1 pa) – oddział artylerii lekkiej Legionów Polskich.
Kpt. Ottokar Brzoza-Brzezina, wykonując polecenie Józefa Piłsudskiego, już 27 sierpnia 1914 zorganizował oddział artylerii pod nazwą „Kadra Artylerii Legionów Polskich”. Liczył on w owym czasie 121 ludzi. 1 września 1914 został przeniesiony do Krakowa, do koszar austriackich w Przegorzałach. Początkowo uzbrojenie podstawowe oddziału stanowiło 20 przestarzałych armat górskich 7 cm M.75 kal. 66 mm. W wyniku nieformalnych działań kpt. Brzozy udało się zdobyć pozostałe wyposażenie dla oddziału. 30 września 1914 rozkazem Komendy Legionów utworzono 1 pułk artylerii.
W skład jego wchodziły:
Pułk wchodził do walki bezpośrednio po sformowaniu poszczególnych pododdziałów. Wspierał walkę piechoty działając dywizjonami a nawet pojedynczymi bateriami.
Pierwsze strzały do nieprzyjaciela oddała 2 bateria 26 października 1914 roku o godz. 9:40 pod Nadwórną i Mołotkowem podczas walk pod Rafajłową.
Baterie kilkakrotnie przechodziły reorganizacje. Po wyczerpaniu nieprodukowanej już amunicji i rozkalibrowaniu większości armat działa zostały wymienione na typowe:
W sierpniu 1915 pułk sformował baterię konną, której dowództwo objął por. Edmund Knoll-Kownacki. Bateria ta uczestniczyła m.in. w walkach pod Raśną.
W listopadzie 1915 1 pułk artylerii Legionów po raz pierwszy został zebrany w jednym miejscu i połączony w zwarty oddział. Do lata 1916 stał na pozycjach nad Styrem.
Wiosną 1916 przystąpiono do reorganizacji pułku. Rozformowane zostały 3, 5 bateria oraz bateria konna. Z ich składu utworzono trzecie plutony w pozostałych bateriach i sformowano nową 3 baterię. W kwietniu zaczęto organizować dywizjon haubic M.1899 kalibru 10 cm. Do chwili rozpoczęcia walk zdołano utworzyć 1 baterię.
Po przejściu linii frontu pod Rarańczą w nocy z 15 na 16 lutego 1918 części Polskiego Korpusu Posiłkowego, pułk został rozbrojony przez wojska austriackie, a żołnierze internowani.
Do zakończenia wojny dotrwała jedynie siedmiodziałowa bateria mieszana w ramach Polskiej Siły Zbrojnej złożona z zaprzysiężonych Królewiaków.
Żołnierze baterii, po odzyskaniu niepodległości, weszli w skład 2 pułku artylerii polowej.
Oddział sztabowy
I Dywizjon Polowy
II Dywizjon Polowy
Dywizjon Haubic
4 x kolumny amunicyjne
kolumna prowiantowa
warsztaty pułkowe
Żołnierze byłego 1 Pułku Artylerii Legionów Polskich odznaczeni 17 maja 1922 Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari
6 sierpnia 1939, podczas uroczystości 25. rocznicy zbrojnego Czynu Legionów, w Przegorzałach została odsłonięta tablica pamiątkowa.