Ten dokument porusza temat Podział administracyjny Krakowa z różnych perspektyw w celu zapewnienia kompleksowej i kompletnej wizji tego interesującego tematu. Analizowane są jego aspekty historyczne, obecne implikacje, a także możliwe scenariusze na przyszłość. Dzięki podejściu multidyscyplinarnemu badane są różne perspektywy, z których Podział administracyjny Krakowa wywarł lub może wpłynąć w różnych kontekstach. W podobny sposób prezentowane są różne opinie ekspertów i krytyczna refleksja na temat implikacji i wyzwań, jakie Podział administracyjny Krakowa stwarza dla społeczeństwa jako całości. Ten artykuł ma na celu wniesienie wkładu w analizę i świadomą debatę na temat Podział administracyjny Krakowa, dostarczając elementów, które wzbogacają zrozumienie i dialog wokół tego tematu.
Podział administracyjny Krakowa – podział administracyjny obszaru miasta Krakowa na jednostki pomocnicze gminy (samorządowy) i integralne części miasta (rejestr TERYT).
Od 27 marca 1991 Kraków podzielony jest na 18 dzielnic oznaczonych cyframi rzymskimi i nazwami. Podział ten wprowadziła uchwała Nr XXI/143/91 Rady Miasta Krakowa z dnia 27 marca 1991, a granice zostały ustalone uchwałą Nr XVI/192/95 z dnia 19 kwietnia 1995 26 września 2006 Rada Miasta Krakowa zadecydowała w formie uchwały o utworzeniu jednostki pomocniczej niższego rzędu funkcjonującej w ramach dzielnicy (Dzielnicy X Swoszowice) – Osiedla Uzdrowisko Swoszowice.
Obecne granice zostały w niewielkim stopniu zmienione z powodu przyjęcia Statutów Dzielnic przyjętych uchwałami Rady Miasta Krakowa z dnia 12 marca 2014.
Wykaz dzielnic administracyjnych Krakowa z wyszczególnieniem ich powierzchni oraz liczby stałych mieszkańców (stan na 31 grudnia 2018):
Lp. | Nazwa dzielnicy | Powierzchnia |
Liczba stałych mieszkańców |
Zagęszczenie ludności |
---|---|---|---|---|
1 | Dzielnica I Stare Miasto | 556,76 | 31 359 | 5632,41 |
2 | Dzielnica II Grzegórzki | 584,52 | 29 474 | 5042,43 |
3 | Dzielnica III Prądnik Czerwony | 643,79 | 46 627 | 7242,58 |
4 | Dzielnica IV Prądnik Biały | 2341,87 | 70 647 | 3016,69 |
5 | Dzielnica V Krowodrza | 561,90 | 30 223 | 5378,72 |
6 | Dzielnica VI Bronowice | 1354,00 | 22 428 | 2476,88 |
7 | Dzielnica VII Zwierzyniec | 2873,10 | 20 392 | 709,76 |
8 | Dzielnica VIII Dębniki | 4618,87 | 61 637 | 1334,46 |
9 | Dzielnica IX Łagiewniki-Borek Fałęcki | 541,51 | 15 259 | 2817,86 |
10 | Dzielnica X Swoszowice | 2560,40 | 27 493 | 1073,78 |
11 | Dzielnica XI Podgórze Duchackie | 954,00 | 53 747 | 5633,86 |
12 | Dzielnica XII Bieżanów-Prokocim | 1847,39 | 62 830 | 3401,01 |
13 | Dzielnica XIII Podgórze | 2566,71 | 36 885 | 1437,05 |
14 | Dzielnica XIV Czyżyny | 1225,68 | 29 635 | 2417,84 |
15 | Dzielnica XV Mistrzejowice | 559,00 | 52 011 | 9304,29 |
16 | Dzielnica XVI Bieńczyce | 369,90 | 41 112 | 11114,36 |
17 | Dzielnica XVII Wzgórza Krzesławickie | 2381,55 | 20 205 | 848,40 |
18 | Dzielnica XVIII Nowa Huta | 6540,99 | 51 234 | 783,28 |
Byłe dzielnice katastralne wchodzące w skład miasta:
Nazwa dzielnicy katastralnej | Rok przyłączenia do Krakowa | Położenie w obecnej dzielnicy administracyjnej |
---|---|---|
Śródmieście | n.d. | Dzielnica I Stare Miasto |
Wawel – Zamek | n.d. | Dzielnica I Stare Miasto |
Nowy Świat | 1792 | Dzielnica I Stare Miasto |
Piasek | 1792 | Dzielnica I Stare Miasto |
Kleparz | 1792 | Dzielnica I Stare Miasto |
Wesoła | 1792 | Dzielnica I Stare Miasto, Dzielnica II Grzegórzki |
Stradom | 1792 | Dzielnica I Stare Miasto |
Kazimierz | 1800 | Dzielnica I Stare Miasto |
Zakrzówek | 1910 | Dzielnica VIII Dębniki |
Dębniki | 1910 | Dzielnica VIII Dębniki |
Półwsie Zwierzynieckie | 1910 | Dzielnica VII Zwierzyniec |
Zwierzyniec | 1910 | Dzielnica VII Zwierzyniec |
Czarna Wieś | 1910 | Dzielnica V Krowodrza |
Nowa Wieś Narodowa | 1910 | Dzielnica V Krowodrza |
Łobzów | 1910 | Dzielnica V Krowodrza, Dzielnica VI Bronowice |
Krowodrza | 1910 | Dzielnica V Krowodrza, Dzielnica IV Prądnik Biały, Dzielnica I Stare Miasto (fragment) |
Warszawskie | 1910 | Dzielnica I Stare Miasto, Dzielnica II Grzegórzki (fragment), Dzielnica III Prądnik Czerwony (fragment) |
Grzegórzki | 1910 | Dzielnica II Grzegórzki, Dzielnica III Prądnik Czerwony (fragment) |
Ludwinów | 1911 | Dzielnica VIII Dębniki, Dzielnica XIII Podgórze (fragment) |
Dąbie | 1911 | Dzielnica II Grzegórzki, Dzielnica XIV Czyżyny, Dzielnica III Prądnik Czerwony (fragment) |
Płaszów | 1912 | Dzielnica XIII Podgórze, Dzielnica XIV Czyżyny (fragment) |
Podgórze | 1915 | Dzielnica XIII Podgórze, Dzielnica IX Łagiewniki-Borek Fałęcki (fragment), XI Podgórze Duchackie (fragment) |
Łagiewniki | 1941 | Dzielnica XIII Podgórze (fragment), Dzielnica IX Łagiewniki-Borek Fałęcki, XI Podgórze Duchackie |
Jugowice | 1941 | Dzielnica IX Łagiewniki – Borek Fałęcki, Dzielnica X Swoszowice (fragment) |
Borek Fałęcki | 1941 | Dzielnica IX Łagiewniki-Borek Fałęcki, Dzielnica X Swoszowice, Dzielnica VIII Dębniki (fragment) |
Kobierzyn | 1941 | Dzielnica VIII Dębniki, Dzielnica X Swoszowice |
Skotniki | 1941 | Dzielnica VIII Dębniki |
Pychowice | 1941 | Dzielnica VIII Dębniki |
Bodzów | 1941 | Dzielnica VIII Dębniki |
Kostrze | 1941 | Dzielnica VIII Dębniki |
Przegorzały | 1941 | Dzielnica VII Zwierzyniec |
Bielany | 1941 | Dzielnica VII Zwierzyniec |
Wola Justowska | 1941 | Dzielnica VII Zwierzyniec, Dzielnica VI Bronowice (fragment) |
Chełm | 1941 | Dzielnica VII Zwierzyniec, Dzielnica VI Bronowice (fragment) |
Bronowice Małe | 1941 | Dzielnica VI Bronowice, Dzielnica IV Prądnik Biały (fragment) |
Bronowice Wielkie | 1941 | Dzielnica IV Prądnik Biały |
Tonie | 1941 | Dzielnica IV Prądnik Biały |
Prądnik Biały | 1941 | Dzielnica IV Prądnik Biały, Dzielnica III Prądnik Czerwony (fragment) |
Witkowice | 1941 | Dzielnica IV Prądnik Biały |
Górka Narodowa | 1941 | Dzielnica IV Prądnik Biały |
Prądnik Czerwony | 1941 | Dzielnica III Prądnik Czerwony, Dzielnica IV Prądnik Biały, Dzielnica XV Mistrzejowice |
Olsza | 1941 | Dzielnica II Grzegórzki, Dzielnica III Prądnik Czerwony |
Rakowice | 1941 | Dzielnica III Prądnik Czerwony, Dzielnica XIV Czyżyny |
Czyżyny | 1941 | Dzielnica XIV Czyżyny, Dzielnica XVIII Nowa Huta (fragment) |
Łęg | 1941 | Dzielnica XIV Czyżyny |
Rybitwy | 1941 | Dzielnica XIII Podgórze |
Rżąka | 1941 | Dzielnica XII Bieżanów-Prokocim, Dzielnica XI Podgórze Duchackie (fragment) |
Prokocim | 1941 | Dzielnica XII Bieżanów-Prokocim, Dzielnica XIII Podgórze, Dzielnica XI Podgórze Duchackie (fragment) |
Wola Duchacka | 1941 | Dzielnica XI Podgórze Duchackie, Dzielnica XIII Podgórze, Dzielnica XII Bieżanów-Prokocim (fragment) |
Piaski Wielkie | 1941 | Dzielnica XI Podgórze Duchackie, Dzielnica X Swoszowice (fragment) |
Kurdwanów | 1941 | Dzielnica XI Podgórze Duchackie, Dzielnica X Swoszowice, IX Łagiewniki-Borek Fałęcki (fragment) |
Bieżanów | 1941 i 1973 | Dzielnica XII Bieżanów-Prokocim, XIII Podgórze |
Mogiła | 1951 | Dzielnica XVIII Nowa Huta, XIV Czyżyny (fragment) |
Bieńczyce | 1951 | Dzielnica XVI Bieńczyce, Dzielnica XVIII Nowa Huta, Dzielnica XIV Czyżyny (fragment) |
Mistrzejowice | 1951 | Dzielnica XV Mistrzejowice, Dzielnica XVI Bieńczyce (fragment), Dzielnica XVII Wzgórza Krzesławickie (fragment) |
Zesławice | 1951 | Dzielnica XVII Wzgórza Krzesławickie |
Kantorowice | 1951 | Dzielnica XVII Wzgórza Krzesławickie |
Krzesławice | 1951 | Dzielnica XVI Bieńczyce, Dzielnica XVII Wzgórza Krzesławickie, Dzielnica XVIII Nowa Huta (fragment) |
Grębałów | 1951 | Dzielnica XVII Wzgórza Krzesławickie |
Lubocza | 1951 | Dzielnica XVII Wzgórza Krzesławickie |
Wadów | 1951 | Dzielnica XVII Wzgórza Krzesławickie, Dzielnica XVIII Nowa Huta (fragment) |
Pleszów | 1951 | Dzielnica XVIII Nowa Huta |
Ruszcza | 1951 | Dzielnica XVII Wzgórza Krzesławickie, Dzielnica XVIII Nowa Huta |
Branice | 1951 | Dzielnica XVIII Nowa Huta |
Wsie lub ich części włączone do miasta po 1973 r.:
Poniższe zestawienie przedstawia nieformalny, tradycyjny podział krakowskich dzielnic na mniejsze jednostki urbanistyczne i osiedla:
W Krakowie nazwy dzielnic pochodzą zazwyczaj od nazw miast, wsi, jurydyk, folwarków, osad itp. tworzących kiedyś oddzielne jednostki osadnicze, a na przestrzeni wieków włączanych w granice administracyjne miasta w większości wypadków jako jego dzielnice.
Przykładami są dawne wsie: Dębniki, Krowodrza, Bieńczyce, Czyżyny, Mistrzejowice, Krzesławice, Mogiła, Bieżanów, Płaszów, Prokocim, Wola Justowska, Zabłocie, Zwierzyniec, Bronowice Małe, Bronowice Wielkie, Swoszowice, Kurdwanów lub miasta: Kazimierz, Kleparz, Podgórze, Nowa Huta.