14 Masum-u Pak

14 Masum-u Pak konusu geniş çapta tartışılıyor ve günümüz toplumunda büyük ilgi uyandırıyor. Onlarca yıldır, 14 Masum-u Pak farklı disiplinlerden uzmanlar arasında tartışma konusu olmasının yanı sıra genel kamuoyunun da ilgisini çekmektedir. İlgisi yadsınamaz ve etkisi toplumun çeşitli alanlarına yayılıyor. Yıllar geçtikçe 14 Masum-u Pak, evrimine ve çağdaş dünyadaki etkisine damgasını vuran önemli değişiklikler yaşadı. Bu makalede, bu çok alakalı konuya kapsamlı ve güncel bir vizyon sunmak amacıyla, kökeninden bugünkü etkisine kadar 14 Masum-u Pak ile ilgili farklı yönleri inceleyeceğiz.

Başlığın diğer anlamları için Ondört Masum sayfasına bakınız.

Bu maddenin veya maddenin bir bölümünün gelişebilmesi için alakalı konuda uzman kişilere gereksinim duyulmaktadır. Ayrıntılar için lütfen tartışma sayfasını inceleyin veya yeni bir tartışma başlatın. Konu hakkında uzman birini bulmaya yardımcı olarak ya da maddeye gerekli bilgileri ekleyerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. (Ekim 2013)

Makale serilerinden
Alevîlik
İnanç Allah  • Muhammed  • Hak-Muhammed-Ali  • Muhammed-Ali  • Kur'an  • İslâm Peygamberleri  • Nefesler  • Dört Kapı Kırk Makam  • Şeriat  • Tarikat  • Hakikat  • Marifet  • Tâkıyye  • Tevella  • Teberru  • Nûr  • Vahdet-i Vücud  • Keşf  • Nefis  • İhsan
On İki İmam 1. Ali  • 2. Hasan  • 3. Hüseyin  • 4. Zeynel Abidin  • 5. Muhammed el-Bakır  • 6. Cafer-i Sadık  • 7. Musa el-Kâzım  • 8. Ali er-Rıza  • 9. Muhammed el-Cevâd  • 10. Ali el-Hadî  • 11. Hasan el-Askeri  • 12. Muhammed Mehdi
Önderler Hatice  • Fatıma Zehra  • Ali  • Hasan bin Ali  • Hüseyin bin Ali  • Ehli Beyt  • 14 Masum-u Pak  • Yediler  • 17 Kemerbest  • Kırklar
Etkin kişiler Hızır  • Veysel Karani  • Salmân-ı Fârisî  • Câbir bin Hayyan  • Z'ûl-Nûn el-Mısrî  • Ebâ Yezîd-i Bistâmî  • El-Hallac  • Ebu'l Vefâ  • Ebû’l Hasan Kharakânî  • Yusuf Hemedani  • Muin’ed-Dîn Nâsır-ı Hüsrev  • Ahmed Yesevî  • Ahmed Er Rufai  • Abdülkâdir Geylânî  • Kutb'ûd-Dîn Haydar  • Muhyiddin İbn Arabi  • Ahi Evran  • Hacı Bektaş-ı Veli  • Mevlâna Celâleddîn  • Hacı Bayram-ı Veli  • Sadreddin Konevî  • Tac'ed-Dîn Zahid Gilani  • Baba İlyas  • Sarı Saltık Baba  • Barak Baba  • Taptuk Emre  • Yunus Emre  • Âşık Paşa  • Safiyüddin İshak  • Karaca Ahmet  • Sadreddin Musa  • Abdal Musa  • Nesîmî  • Şah Ni'metullah Velî (Nûr'ed-Dîn Kirmanî)  • Şeyh Cüneyt  • Şeyh Haydar  • Sultan Ali  • Hatai  • Kaygusuz Abdal  • Balım Sultan  • Gül Baba  • Pir Sultan Abdal  • Fuzûlî  • Kul Himmet  • Virani  • Yedi Ulu Ozan  • Nurbakşî  • Galibî
Tarihi Emevîler • Ebû Müslim El-Horasanî • Babek Ayaklanması • Babek Hürremi • Abbâsîler • Alavîler • Fatımîler • İlhanlılar • Baba İshak ayaklanması • Baba İshak • Şeyh Bedreddin • Börklüce Mustafa • Osmanlı İmparatorluğu'nda Alevi zulmü • Şah Kulu Baba Tekeli isyanı • Şah Kulu • Çaldıran Muharebesi • Yavuz Sultan Selim • Celâlî ayaklanmaları • Baba Zünnun İsyanı • Kalender Çelebi İsyanı • Kalender Çelebi • Abaza Mehmed Paşa • Kuyucu Murat Paşa • Safev’îyye • Safevîler • Avşarlar • Kaçarlar • Bektâş’îyye • Vaka-i Hayriye • II. Mahmud • 1830 Yezidi İsyanı • Dersim ayaklanmaları • Nuri Dersimi • Koçgiri İsyanı • Seyit Rıza • Dersim katliamı • Maraş katliamı • Çorum katliamı • Sivas katliamı
İbâdet Cem • Cemevi • Semah • Cuma Namazı • Dua • Oruç • Zekât • Kurban • Adak • Mevlit • Keramet • Ziyaret • Musâhip • Düşkünlük
Dinî günler Mevlut Kandili • Regaip Kandili • Miraç Kandili • Berat Kandili • Kadir Gecesi • Ramazan Bayramı • Kurban Bayramı • Aşure Günü • Nevruz • Hıdırellez • Hızır Orucu • Muharrem orucu • 26-28 Ramazan / Kadir orucu • Masum-u Pak Orucu • Gadir Hum Bayramı • Hacı Bektaş-ı Veli Anma Törenleri
Tarîkat • A) İslâmî-Sufi/Tasavvufî Kökenliler     • 1) Alavîler       • Horasan Melametîliği         • Kalenderîlik           • Haydarîlik         • Nakşibendiye         • Mevlevîlik         • Yesevilik           • Bektâşîlik             • Ahilik     • 2) Kadiriye       • Nimetullahîlik         • Nurbakşîlik       • Rufailik         • Galibilik     • 3) Zahidiyye       • Halvetiyye         • Bayramiyye           • Halvetiye       • Safeviyye         • Kızılbaşlar           • Çepniler           • Tahtacılar • B) Hürremîyye (Kızıl-Giyinenler)     • 1) Celâlîyye     • 2) Vefâîyye       • Babailer         • Baba İlyasçılar         • Baba İshakçılar         • Barak Babacılar           • Hurûfîyye (Dîn)             • Dedebabalık               • Ali’îyye               • Harabat’îyye             • Nûktâvîlik • C) Nusayrîyye (Arap Aleviliği) (Din)     • 1) Haydariyye     • 2) Şemsiyye / Şimaliyye     • 3) Kameriyye / Kilaziyye     • 4) Gaybiyye • D) Yezdânizm (Kürt Alevîliği)     • 1) Yâresân (Yarsanizm)     • 2) Yezidi (Ezidilik) (Dîn)     • 3) Çınarcılık (Işık Alevîliği)
Hizipler ve İ'tikadî mezhepler Sünnîlik • Şiîlik • Haricîlik • Bâtınîlik
Diğer etkileşim grupları Melâmîlik • Kalenderîlik • Yesevîlik • Kadirilik • Rufailik • Haydarîlik Mevlevîlik •Halvetiyye • Ekberilik • Bayramiye • Bektâşîlik • Âhiler • Nimetullahîlik • Halvetiye • Çepniler • Tahtacılar • Galibilik • Nurbakşîlik • Vefâîlik • Bâbâîlik • İsmailîlik • Nizarîlik • Safeviyye • Kızılbaş • Celâl’îyye • Hurûf’îyye • Bâtınîlik • Dedebabalık • Ali’î • Harabat’î • Nusayr’îyye • Dûrz’îyye • Bâbîlik • Bahâîlik • Kürt Alevîleri • Yâresânîlik • Êzîdîlik • Yezdânizm • Ghulat-i Şîʿa ve Kürt Alevîliği • Zerdüşt • Mazdaizm • Zurvanizm • Kabbala • Mazdekçilik • Işıkçılık • Luvî mitolojisi • Mani dini • Sâbiîlik • Gnostisizm • Şamanizm • Şaman • Tengricilik • Panenteizm • Nebatiler
g t d

14 Mâsûm-u Pâk, Alevîlik'te küçük yaşta öldürülen Ehl-i Beyt ve On İki İmâmlar'ın oğulları için kullanılan bir kavramdır.

Şiîlikteki "On Dört Mâsûm" tanımları

Yaşları küçük olduğu için pâk ve mâsum diye adlandırılmıştır. Câferî fıkıh mezhebinde ise bu ifadeye benzer, "Ondört Mâsum" denilen bir kavram bulunmaktadır. Alevîlik'teki "Ondört Mâsûm-u Pâk" ve Caferîlik'teki "Ondört Mâsûm"; Muhammed, Fatıma Zehra ile On İki İmâmları kapsamaktadır.

Alevîler, Zilhicce ayının 28-29-30 günlerinde Mâsûm-u Pâk Orucu'nu tutarlar. Bu orucun peşinde, Muharrem ayının ilk günü başlayan ve On İki İmâmlar anısına "On İki gün" devam eden Mâtem Orucu tutulur.

14 Mâsûm-u Pâk ve kimlikleri

No	Adı	Babası	Yaşı	Şehadet durumu
1	Muhammed Ekber Mûhsin ibn Ali محمد اکبر محسن	I. İmâm Ali علی / Emir ül Mumîn امیر المومنین	40 gün	Şiîler'e göre, Ebu Bekirin izniyle Ömer bin Hattabın Ali'nin evine düzenlediği baskında şahsen Ömer bin Hattabın emriyle Kunfuzun Fatımayı vurması neticesinde annesinin karnında ezilerek öldürüldü. Sünnîler'e göre, çocuklukta doğal nedenlerden vefât etti.[kaynak belirtilmeli]
2	Abdullah عبداللّه	II. İmâm Hasan حسن / "Mûctebâ" مجتبی	7	Muâviye'nin adamlarından Talha bin Amir tarafından öldürüldü.
3	Abdullah عبداللّه	III. İmâm Hüseyin حسین / "Seyyid eş-Şehîd" سید الشهداء	2	Kerbelâ Savaşı'nda Erzak Dımışki tarafından öldürüldü.
4	Kâsım قاسم	II. İmâm Hasan حسن / "Mûctebâ" مجتبی	3	Kerbelâ’da Hezime Kahl tarafından öldürüldü.
5	Ali Asgar علی‌اصغر	III. İmâm Hüseyin حسین / "Seyyid eş-Şehîd" سید الشهداء	6 ay	Kerbelâ'da babasının su vermek için Yezid'in askerlerine gösterdiğinde Ömer bin Sa'd'ın emriyle okçu Harmele tarafından öldürüldü.
6	Kâsım قاسم	IV. İmâm Ali Zeyn el-Âb’ı-Dîn / علی زین العابدین	3	Bekir İbni Ur tarafından öldürüldü.
7	Ali Eftan علی	V. İmâm Muhammed Bakır محمد باقر	6	Öldürüldü.
8	Abdullah عبداللّه	VI. İmâm Câʿfer Sâdık جعفر صادق	3	Öldürüldü.
9	Yâhya یحیی	VI. İmâm Câʿfer Sâdık جعفر صادق	3	Abbâsîler tarafından öldürüldü.
10	Sâlih صالح	VII. İmâm Musa Kâzım موسی کاظم	4	Öldürüldü.
11	Tâyyib طيب	VII. İmâm Musa Kâzım موسی کاظم	7	Öldürüldü.
12	Câʿfer Tâhir طاهر جعفر	IX. İmâm Muhammed Cevâd محمد تقی	4	Öldürüldü.
13	Câʿfer جعفر	X. İmâm Ali Nakî علی نقی	1	Öldürüldü.
14	Kâsım قاسم	XI. İmâm Hasan Askerî حسن عسکری	1	Öldürüldü.

Ayrıca bakınız

• On iki halife

Kaynakça

1. ^ "Tabarani, "Mucem el-Kebir", c. 1, s. 62". 19 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2014. 
2. ^ Taberi, "Tarihi Taberi", c. 3, s. 429-430
3. ^ İbni Esakir, "Tarih", c. 30, s. 417-418^{[ölü/kırık bağlantı]}
4. ^ "Ez-Zehebi, "Tarih el-İslam", c. 3, s. 118". 18 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2014. 
5. ^ Muttki Hindi, "Kenzul Ummal", c. 5, s. 252, hadis : 14113
6. ^ İbn Ebilhedid, "Şerhi Nehcül Belağe" c. 2, s. 47
7. ^ Mesudi, "Murucuz Zeheb", c. 2, s. 194
8. ^ "Muhammed ibn Ebdülvahid ibn Ahmed el-Mekdisi, "el-Ehadisil Muhtara", c. 1, s. 90". 20 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2014. 
9. ^ "إجابة عن التحدي : ( فاطمة بضعة مني ) بسند صحيح من كتب الشيعة الإمامية" (Azerice). alkafi.net. 19 Nisan 2010. 19 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2014. 
10. ^ "Şeyh Taberi, "Delailul Eimme", sayfa 45-46, Hz. Fatıma s.a'ın vefat ve defni hakkındaki haberler babı". 19 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2014. 
11. ^ "Şeyh Abbas Kummi, "Beytul Ahzan", sayfa 189". 19 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2014. 
12. ^ "Şeyh Mamekani, "Mirahul İkmal", 3/267". 19 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2014. 
13. ^ "Şeyh Tebrizi, "Siratun Necat", 3/441". 1 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2014. 
14. ^ "Seyyid Cafer Murtaza el-Amuli, "Zehra s.a'ın müsibeti", 2/66". 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2014.