Paşa

Günümüz dünyasında Paşa geniş bir kitlenin büyük önem verdiği ve ilgi duyduğu bir konu haline geldi. Amatörlerden uzmanlara kadar Paşa toplumun birçok alanında dikkat çekti ve tartışmalara yol açtı. Etkisi, farklı disiplinlerde çalışma ve analiz konusu olarak coğrafi ve kültürel engelleri aşmıştır. Bu makalede, kökeni ve evriminden etkilerine ve gelecekteki olası gelişmelere kadar Paşa ile ilgili çeşitli yönleri inceleyeceğiz. İster tarihsel bir olgu, ister ilgili bir şahsiyet, ister güncel bir konu olsun, Paşa fikir ve bilgi alışverişi için bir buluşma noktasını temsil eder ve toplumumuzdaki alaka düzeyini bağlamsallaştırmak için onu bütünüyle anlamak gerekir.

Charles Bonkowski Paşa Türk-Polonyalı Kimyacı. Devlet içi yaşanan 1892-1895 kolera olaylarında büyük katkısı vardır.

Paşa, Osmanlı Devleti zamanında yüksek sivil memurlara ve albaydan üstün rütbede bulunan askerlere verilen unvan. Bunun yanında Osmanlı himayesindeki Mısır baş yöneticilerine de paşa unvanı verilmiştir.

Sözcüğün kökeni

Sözcüğün Eski Türkçe'deki erkek evlat anlamına gelen beşe kelimesinden geldiği veya 'baş ağa' sözcüklerinin birleşmesiyle oluştuğu düşünülmektedir. Bunun yanında baş isim gövdesine -A isimden isim yapan yapım eki getirilerek en üstte, başta olan anlamında türetilen bir kelime olduğu da düşünülebilir. İskender Pala da sözcüğün "beşe" sözünden geldiğine Od adlı romanındaki şu sözlerle işaret etmiştir: "Çelebi Faruk, Lokman Beşe'nin babasıydı demek. Üç yıldır bunu hiç bilmemiştim. Oysa "Paşa" demesinden anlamalıydım." Günümüzde Lâkap ve Unvanların Kaldırılması Hakkındaki Kanun ile yasak olmasına rağmen (26 Kasım 1934) pek çok kesimde general rütbeli subaylar için yaygın olarak kullanılmaktadır. Ayrıca paşa Türkçe kökenli bir kelime olmasına rağmen yabancı tamlamaların içinde kullanılmıştır.

Kaynakça

  1. ^ a b "TDK Güncel Türkçe Sözlük: Paşa". Türk Dil Kurumu. 5 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  2. ^ "Paşa". Nişanyan Etimolojik Sözlük. 22 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  3. ^ Cevat Akkanat. "Paşa Şiir". Millî Gazete. 5 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2012. 
  4. ^ Pala, İskender (2011), Od, s.159, Kapı Yayınları:İstanbul.
  5. ^ Ferit Devellioğlu (205). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat: Paşa kelimesi. Ankara: Aydın Yayınevi. s. 854.