Bazylika św. Wawrzyńca „in Lucina”

Dziś Bazylika św. Wawrzyńca „in Lucina” to temat, który obejmuje szeroki zakres dyskusji i badań w różnych dziedzinach. Od zdrowia po technologię, historię i kulturę, Bazylika św. Wawrzyńca „in Lucina” przykuł uwagę zarówno ekspertów, jak i zwykłych ludzi. W tym artykule zbadamy różne aspekty Bazylika św. Wawrzyńca „in Lucina” i przeanalizujemy jego wpływ na dzisiejsze społeczeństwo. Od jego początków po przyszłe implikacje – zagłębimy się w szczegółową analizę Bazylika św. Wawrzyńca „in Lucina”, aby zrozumieć jego znaczenie w naszym codziennym życiu. Dołącz do nas podczas tej wycieczki po świecie Bazylika św. Wawrzyńca „in Lucina” i odkryj, jak ten temat kształtuje świat, w którym żyjemy.

Bazylika św. Wawrzyńca in Lucina
Basilica di San Lorenzo in Lucina
Kościół tytularny
Ilustracja
Państwo

 Włochy

Miejscowość

Rzym
Piazza di San Lorenzo in Lucina 16/A

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

San Lorenzo in Lucina

Bazylika mniejsza
• nadający tytuł

od 27 listopada 1908
Pius X

Wezwanie

św. Wawrzyńca

Położenie na mapie Rzymu
Mapa konturowa Rzymu, w centrum znajduje się punkt z opisem „Bazylika św. Wawrzyńca ''in Lucina''”
Położenie na mapie Włoch
Mapa konturowa Włoch, w centrum znajduje się punkt z opisem „Bazylika św. Wawrzyńca ''in Lucina''”
Położenie na mapie Lacjum
Mapa konturowa Lacjum, w centrum znajduje się punkt z opisem „Bazylika św. Wawrzyńca ''in Lucina''”
41°54′12,3″N 12°28′43,3″E/41,903417 12,478694
Strona internetowa

Bazylika św. Wawrzyńca in Lucina (wł. Basilica di San Lorenzo in Lucina, pol. Bazylika św. Wawrzyńca w domu Lucyny) – rzymskokatolicki kościół tytularny w Rzymie.

Świątynia ta jest kościołem parafialnym oraz kościołem tytularnym, mającym również rangę bazyliki mniejszej. Jest też kościołem stacyjnym z czwartego piątku Wielkiego Postu.

Lokalizacja

Bazylika znajduje się w III Rione RzymuColonna przy Piazza di San Lorenzo in Lucina 16/A.

Patron

Patronem świątyni jest św. Wawrzyniec – diakon, który poniósł śmierć męczeńską za wiarę chrześcijańską w 258 roku.

Historia

Według tradycji w tym miejscu stał dom należący do Lucyny, w którym spotykali się chrześcijanie. W tym miejscu na papieża został wybrany Damazy I w 366 roku. W Liber Pontificalis kościół ten określono jako Titulus Lucinae w odniesieniu do czasów papieża Sykstusa III, wtedy też miała miejsce przebudowa świątyni. W 780 roku papież Hadrian I zlecił renowację kościoła

Podczas najazdu Normanów w 1084 roku kościół został uszkodzony. Jego odnowienie zlecił papież Paschalis II w 1112 roku. W tym czasie do kościoła trafiły relikwie różnych świętych (m.in. czaszka papieża św. Aleksandra I) oraz ruszt, na którym miał zostać umęczony św. Wawrzyniec i kajdany, w które był zakuty. Kościół po renowacji został poświęcony w 1131 roku przez antypapieża Anakleta II i ponownie 26 maja 1196 roku przez papieża Celestyna III (wcześniejsze poświęcenie uznano wtedy za nieważne).

W XVII wieku kościół został przekazany zakonowi Kleryków Regularnych Mniejszych, po czym w 1650 roku wnętrze bazyliki zostało ponownie urządzone przez Cosimo Fanzago. Podzielono wówczas nawy boczne na oddzielne kaplice oraz przeprowadzono pewną modyfikację fasady. Podczas renowacji w 1858 roku, zleconej przez papieża Piusa IX i nadzorowanej przez Andrea Busiri Vici, usunięto znaczną część barokowej dekoracji wnętrz oraz dodano dwie nowe boczne kaplice.

Papież Pius X 27 listopada 1908 nadał kościołowi godność bazyliki mniejszej.

Architektura i sztuka

Bazylika ma nawę główną, dwie nawy boczne obecnie podzielone ścianami na oddzielne kaplice, półokrągłą apsydę i narteks.

Dach narteksu podtrzymuje sześć starożytnych jońskich kolumn z granitu. Fasada nawy nad narteksem jest ceglana z kamiennymi detalami, pośrodku ma obramowane okrągłe okno otoczone parą pionowych prostokątnych okien. Na górze znajduje się pusty trójkątny naczółek.

Romańska ceglana dzwonnica pochodzi z przebudowy w 1112 roku, znajduje się po prawej stronie za narteksem. Z pięciu kondygnacji powyżej narteksu, dolne dwie mają podwójne łuki, a trzy górne – łuki potrójne z marmurowymi filarami.

Portal flankują dwa średniowieczne lwy, jeden z nich trzyma w łapach owcę, a drugi niemowlę.

Fasada
Narteks
Marmurowy lew przy wejściu, XII w.


Nawa główna ma sześć przęseł z arkadami po obu stronach, prowadzącymi do kaplic bocznych. Nad filarami oddzielającymi kaplice znajdują się okrągłe freski ze scenami z życia św. Wawrzyńca. U góry nad każdym łukiem znajduje się prostokątne okno, pomiędzy nimi są wizerunki świętych. Freski zostały wykonane przez Roberto Bompiani w 1860 roku.

Kasetonowy sufit nawy został wykonany w 1857 roku, jest on złocony i zdobiony rozetami, w centralnym panelu znajduje się obraz autorstwa Mometto Grüttera.

Wnętrze bazyliki


Ołtarz główny zaprojektował Carlo Rainaldi, w jego centrum znajduje się obraz Ukrzyżowanie autorstwa Guido Reni z około 1640 roku, we frontonie umieszczono tondo Matka Boża z Dzieciątkiem. Pod ołtarzem znajdują się relikwie świętych męczenników Poncjana, Euzebiusza, Wincentego i Pelegrynusa.

Witraże apsydy przedstawiają Św. Wawrzyńca, Legendę Abgara z Edessy i Św. Rytę.

Ołtarz główny


W muzeum przy bazylice przechowywane są kajdany, w które – według legendy – zakuto św. Wawrzyńca.

Kaplice boczne

Po lewej stronie jest pięć kaplic bocznych, natomiast po prawej są cztery – po prawej stronie naprzeciwko pierwszej lewej kaplicy zlokalizowana jest dzwonnica. Dodatkowo dwie kaplice flankują prezbiterium.

Kaplica św. Wawrzyńca

Pierwsza po prawej kaplica jest poświęcona św. Wawrzyńcowi (dedykacja ta związana jest z faktem, że pod głównym ołtarzem znajdują się relikwie innych męczenników, w związku z czym im ten ołtarz jest dedykowany, a ponieważ patronem bazyliki jest św. Wawrzyniec jemu została poświęcona jedna z kaplic bocznych). W relikwiarzu przechowywany jest ruszt, na którym, według legendy, miał ponieść męczeństwo patron kaplicy. Obraz w ołtarzu autorstwa Sigismondo Rosa z XVIII wieku przedstawia Lucynę pokazującą św. Wawrzyńcowi plany kościoła jemu dedykowanego. Na ścianach bocznych obrazy Giuseppe Crepi przedstawiają świętego przed cesarzem Walerianem oraz jego męczeństwo.

Kaplica św. Wawrzyńca
Relikwiarz z rusztem św. Wawrzyńca


Kaplica Najświętszego Sakramentu

Jest to druga kaplica po prawej stronie. W ołtarzu znajduje się obraz Najświętszego Serca Jezusowego. Wcześniej kaplica była poświęcona św. Antoniemu z Padwy, boczne panele freskowe autorstwa Jana Miela przedstawiają cuda tego świętego. Aedicula ołtarza jest autorstwa Carla Rainaldiego, oryginalny obraz ołtarzowy ołtarz przedstawiający św. Antoniego, dzieło Massimo Stanzione z 1616 roku, został sprzedany, pozostało natomiast małe tondo Świętej Rodziny Domenico Rainaldi we frontonie.

Kaplica św. Franciszka Caracciolo

Trzecia kaplica po prawej stronie poświęcona jest założycielowi Kleryków Regularnych Mniejszych św. Franciszkowi Caracciolo. Ołtarz przedstawiający świętego adorującego Najświętszy Sakrament jest dziełem Ludovico Sterna z 1740 roku. W pendentywach kopuły znajdują się sceny z życia świętego autorstwa Teodoro Matteini.

Kaplica Najświętszego Sakramentu
Kaplica św. Franciszka Caracciolo


Kaplica Zwiastowania

Czwarta po prawej jest kaplica Zwiastowania zaprojektowana przez Giovanni Lorenzo Berniniego dla papieskiego lekarza Gabriele Fonseca. Znajdują się w niej popiersie dłuta Berniniego przedstawiające fundatora kaplicy odmawiającego różaniec (po lewej stronie ołtarza) oraz popiersia prawdopodobnie jego matki i żony – dzieła ze szkoły Berniniego.

W ołtarzu znajduje się owalny obraz Zwiastowanie Ludovico Gimignani w czarnej marmurowej ramie, podtrzymywanej przez parę aniołów. Po prawej stronie umieszczono malowidło Giacinto Gimignani przedstawiający Elizeusza oczyszczającego gorzkie źródło w Jerychu z 1664 roku, natomiast po stronie lewej jest obraz Salus Populi Romani.

Kaplica krucyfiksu

Kaplica krucyfiksu jest zlokalizowana jako ostatnia po stronie prawej, flankuje ona prezbiterium. Krucyfiks w ołtarzu pochodzi z XVII wieku. Po bokach znajdują się figury aniołów – po lewej Archanioł Rafał, po prawej Anioł Stróż.

Ołtarz w kaplicy Zwiastowania
Gabriele Fonseca, Giovanni Lorenzo Bernini, kaplica Zwiastowania
Kaplica krucyfiksu


Kaplica chrzcielna

Po lewej przy wejściu znajduje się kaplica chrzcielna z XVII wieku, projektu Sardi. Obraz w ołtarzu przedstawiający Chrzest Jezusa jest dziełem Giuseppe Nicola Nasini. Autorem malowideł na ścianach bocznych był Giovanni Antonio Grecolini. W sklepieniu kaplicy umieszczono nietypowy kwadratowy oculus.

Kaplica św. Karola Boromeusza

Św. Karolowi Boromeuszowi dedykowana jest kaplica druga po lewej stronie. Obraz na ołtarzu, autorstwa Carlo Saraceni, przedstawia św. Karola podczas procesji z relikwiami gwoździ. Obrazy po bokach są autorstwa Gregorio Preti przedstawiają patrona kaplicy rozdającego jałmużnę oraz udzielającego ostatniego namaszczenia ofiarom zarazy.

Kaplica św. Jana Nepomucena

Trzecia po lewej jest kaplica św. Jana Nepomucena. W górnej części ołtarza umieszczono kopię Św. Michała Archanioła Guido Reni. Obrazy na ścianach bocznych, tematycznie związane z patronem kaplicy, są dziełami Emila Holareka.

Kaplica św. Józefa

Czwarta po lewej stronie kaplica dedykowana jest św. Józefowi. Obraz w ołtarzu Święta Rodzina jest dziełem Alessandro Turchi.

Kaplica chrzcielna
Kaplica św. Jana Nepomucena
Kaplica św. Józefa


Kaplica św. Franciszka z Asyżu i św. Hiacynty Marescotti

Piąta po lewej kaplica dedykowana jest św. Franciszkowi z Asyżu i św. Hiacyncie Mariscotti. Wnętrze tej kaplicy zostało zaprojektowane przez Simona Vouet w 1624 roku. Obrazy na ścianach bocznych są jego autorstwa i przedstawiają św. Franciszka przed biskupem oraz Kuszenie św. Franciszka. Simon Vouet jest również autorem fresków na sklepieniu przedstawiających Boga Ojca (w centrum) oraz sceny z życia Maryi – w kopule: Narodziny, Ofiarowanie, Zwiastowanie i Wniebowzięcie, poniżej kopuły: Zaślubiny i Nawiedzenie. W 1736 roku Marco Benefial dokonał rearanżacji kaplicy, jego dziełem jest ołtarz przedstawiający Śmierć św. Hiacynty, jest on również autorem fresków na pilastrach przedstawiających świętych Piotra, Pawła, Marię Magdalenę, Klarę i Łucję. We frontonie ołtarza znajduje się obraz Girolamo Siciolante da Sermoneta Matka Boża Łaskawa.

Kaplica Niepokalanego Serca Maryi

Kaplica ostatnia po stronie lewej, flankująca prezbiterium, jest dedykowana Niepokalanemu Sercu Maryi. Ołtarz z XIX wieku przedstawia Maryję jako źródło łask.

Kaplica św. Franciszka z Asyżu i św. Hiacynty Marescotti
Sklepienie kaplicy św. Franciszka z Asyżu i św. Hiacynty Marescotti


Wykopaliska

Prace wykopaliskowe pod bazyliką ujawniły obecność pozostałości dużego ceglanego budynku z czasów cesarza Karakalli oraz dwóch zbiorników – większego okrągłego i mniejszego prostokątnego. Większy zbiornik służył jako baptysterium, natomiast rola mniejszego jest nie całkiem jasna, przypisywane są mu różne funkcje, uważa się, że mógł być wykorzystywany do:

  • chrztu dzieci,
  • mycia nóg przed chrztem (co było praktykowane w Rzymie co najmniej do połowy IV w.),
  • gromadzenia wody, która następnie była błogosławiona.
Pozostałości starożytnej zabudowy w podziemiach bazyliki
Pozostałości baptysterium w podziemiach bazyliki


Kardynałowie prezbiterzy

Bazylika św. Wawrzyńca in Lucina jest jednym z kościołów tytularnych nadawanych kardynałom-prezbiterom (Titulus Sancti Laurentii in Lucina).

Uwagi

Przypisy

  1. a b c d e Parrocchia san Lorenzo in Lucina. Diocesi di Roma. . . (wł.).
  2. a b c d e Kościół San Lorenzo in Lucina. Roma non per tutti. .
  3. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x San Lorenzo in Lucina. Churches of Rome. . (ang.).
  4. Basilica of St. Lawrence in Lucina. gcatholic.org. . (ang.).
  5. a b Olof Brandt. Scavi e ricerche dell’Istituto Svedese a San Lorenzo in Lucina (Roma). „Fasti On Line Documents & Research”, 2004. . (wł.). 
  6. Bazylika św. Wawrzyńca „in Lucina” , catholic-hierarchy.org (ang.).