Spółgłoska boczna zwarto-szczelinowa dziąsłowa bezdźwięczna

Spółgłoska boczna zwarto-szczelinowa dziąsłowa bezdźwięczna

Numer IPA	103, 148
tɬ
Jednostka znakowa	t​ɬ
Unikod	U+0074 U+026c
UTF-8 (hex)	74 c9 ac
ƛ
Jednostka znakowa	ƛ
Unikod	U+019b
UTF-8 (hex)	c6 9b
Inne systemy
X-SAMPA	tK
Kirshenbaum	ts<lat>
Przykład
informacje • pomoc
Obraz znaku
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Spółgłoska boczna szczelinowa dziąsłowa bezdźwięczna – rodzaj dźwięku spółgłoskowego występujący w językach naturalnych. W międzynarodowej transkrypcji fonetycznej IPA oznaczana jest symbolem: lub . W Północnoamerykańskim Alfabecie Fonetycznym głosce tej przypisany jest symbol ⟨ƛ⟩.

Artykulacja

W czasie artykulacji podstawowego wariantu :

• modulowany jest prąd powietrza wydychanego z płuc, czyli artykulacja tej spółgłoski wymaga inicjacji płucnej i egresji (spółgłoska płucna egresywna)
• tylna część podniebienia miękkiego zamyka dostęp do jamy nosowej, powietrze uchodzi przez jamę ustną (spółgłoska ustna)
• prąd powietrza w jamie ustnej przepływa po bokach języka
• w początkowej fazie dochodzi do zwarcia języka z dziąsłami tak jak przy artykulacji spółgłoski . Zamiast plozji następuje przejście do spółgłoski bez oderwania języka od dziąseł.
• wiązadła głosowe nie drgają, spółgłoska ta jest bezdźwięczna.

Warianty

• wzniesienie środkowej części grzbietu języka w stronę podniebienia twardego, mówimy wtedy o spółgłosce zmiękczonej (spalatalizowanej):
• wzniesienie tylnej części grzbietu języka w kierunku podniebienia tylnego, mówimy o spółgłosce welaryzowanej:
• napięcie mięśni gardła – mówimy o spółgłosce faryngalizowanej
• zaokrąglenie warg, mówimy wtedy o spółgłosce labializowanej

W językach na-dene i salisz występuje również ejektywny wariant tej spółgłoski, przy nieobecności wariantu płucnego afrykaty kontrastujący ze szczelinowym .

Przykłady

• w języku awarskim: гIоркь „klamka”
• w języku haida: tla'únhl „sześć”
• w języku nahuatl: atlatl