Obecnie 18 września to temat, który przykuł uwagę dużej liczby osób na całym świecie. Ze względu na swoje znaczenie w dzisiejszym społeczeństwie, 18 września stał się punktem zainteresowania dla tych, którzy chcą lepiej zrozumieć jego wpływ na życie codzienne. Niezależnie od tego, czy jest to poziom osobisty, zawodowy, polityczny czy kulturowy, 18 września zdołał wygenerować dużą liczbę opinii i debat na temat jego znaczenia. W tym artykule zbadamy różne aspekty związane z 18 września , od jego powstania po możliwe konsekwencje w przyszłości. Poprzez głęboką i przemyślaną analizę postaramy się rzucić światło na ten temat, który jest dziś tak złożony i aktualny.
18 września jest 261. (w latach przestępnych 262.) dniem w kalendarzu gregoriańskim . Do końca roku pozostaje 104 dni.
Święta
Imieniny obchodzą : Aretas , Ariadna , Baltazar , Dobrowit , Fereol , Irena , Józef , Metody , Ryszarda , Sobierad , Stanisław , Stefania , Tytus , Zachariasz i Zofia .
Chile – Święto Niepodległości
Międzynarodowe :
Wspomnienia i święta w Kościele katolickim obchodzą:
Wydarzenia w Polsce
1351 – Księstwo płockie zostało przyłączone przez króla Kazimierza III Wielkiego do Polski.
1454 – Wojna trzynastoletnia : zwycięstwo wojsk krzyżackich w bitwie pod Chojnicami .
1620 – II wojna polsko-turecka : pod Cecorą wojska polskie w liczbie około 8500 żołnierzy dowodzonych przez hetmana wielkiego koronnego Stanisława Żółkiewskiego rozbiły obóz obronny, szykując się do starcia ze ścigającą ich 40-tysięczną armią turecko-tatarską.
1703 – III wojna północna : wojska szwedzkie zdobyły Poznań .
1719 – Poświęcono kościół pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Gliwicach-Łabędach .
1732 – Wydano pierwszy tom pierwszego polskiego zbioru prawa stanowionego Volumina Legum .
1773 – Delegacja Sejmu Rozbiorowego podpisała traktaty podziałowe z przedstawicielami trzech mocarstw.
1777 – W trakcie odbudowy po pożarze z roku 1773 runęła jedna ze ścian, nieistniejącej już, kolegiaty pod wezwaniem św. Marii Magdaleny w Poznaniu .
1794 – Insurekcja kościuszkowska : Rada Najwyższa Narodowa postanowiła zamienić pospolite ruszenie włościan na pobór 1 rekruta z 10 domów i konia jezdnego z 50 domów.
1841 – Ukazem carskim zlikwidowano II Radę Stanu i Sąd Najwyższej Instancji Królestwa Polskiego , powołując w ich miejsce dwa Warszawskie Departamenty Rządzącego Senatu w Petersburgu i Ogólne Zebranie tych departamentów.
1846 – Poświęcono synagogę Tempel we Lwowie .
1880 – Oddano do użytku drewnianą wieżę widokową na wzgórzu Widok w Raciborzu -Brzeziu .
1905 – Nieudana próba wysadzenia rosyjskiego pomnika zdobycia Warszawy .
1907 – Uruchomiono elektrownię przy ul. Targowej w Łodzi .
1939 – Kampania wrześniowa :
1942 – Zbiorowe egzekucje Polaków w Płocku (13 ofiar) oraz w pobliskich Bodzanowie (13 ofiar) i Rościszewie (14 ofiar).
1943 – Okupujący Gdynię Niemcy uruchomili w mieście działającą do dziś komunikację trolejbusową .
1944 – 49. dzień powstania warszawskiego : ewakuowano pontonami na brzeg Pragi chorych i ciężko rannych.
1946 – W ruinach domu przy ul. Nowolipki 68 w Warszawie odnaleziono pierwszą część archiwum warszawskiego getta , stworzonego przez Emanuela Ringelbluma .
1958 – W Warszawie rozpoczął się I Festiwal Jazz Jamboree (pod nazwą „Jazz 58”).
1963 – Na Stadionie Śląskim w Chorzowie , podczas meczu Pucharu Europy Mistrzów Krajowych Górnik Zabrze -Austria Wiedeń (1−0), został ustanowiony rekord frekwencji na tym obiekcie (120 000 widzów).
1974 – W Siemianowicach Śląskich rozpoczął się proces Zdzisława Marchwickiego , zwanego „Wampirem z Zagłębia”.
1975 :
1977 – Lechosław Michalak wygrał 34. Tour de Pologne .
1984 – Premiera filmu Planeta krawiec w reżyserii Jerzego Domaradzkiego .
1994 – Poświęcono bazylikę pod wezwaniem św. Kazimierza w Radomiu .
1999 – W Szczecinie powstał Wielonarodowy Korpus Północno-Wschodni .
2001 – Sejm RP przyjął ustawy: Kodeks morski i o podpisie elektronicznym .
2005 – Reprezentant Luksemburga Kim Kirchen wygrał 62. Tour de Pologne .
2009 – 20 górników zginęło, a blisko 40 odniosło obrażenia w katastrofie , do której doszło w Kopalni Węgla Kamiennego „Wujek”–„Ruch Śląsk” w Rudzie Śląskiej .
2011 – Plac przed siedzibą Sądu Apelacyjnego w Łodzi położony przy ul. Uniwersyteckiej otrzymał imię adwokat Joanny Agackiej-Indeckiej , jednej z 96 ofiar katastrofy smoleńskiej .
2021 – Prezesem Polskiej Rady Ekumenicznej został wybrany ks. superintendent Andrzej Malicki .
Wydarzenia na świecie
Bitwa nad Chickamaugą (1863) na litografii z XIX wieku
14 – Tyberiusz został cesarzem rzymskim .
96 – Po zabójstwie Domicjana cesarzem rzymskim wybrano Nerwę .
324 – Cesarz Konstantyn I Wielki pokonał Licyniusza pod bitwie pod Chryzopolis .
335 – Dalmacjusz został cesarzem rzymskim.
1180 – Po śmierci Ludwika VII Młodego jego syn Filip II został samodzielnym królem Francji .
1437 – Papież Eugeniusz IV wydał bullę o przeniesieniu obrad soboru bazylejskiego do Ferrary .
1490 – Król Czech Władysław II Jagiellończyk został koronowany w katedrze w Székesfehérvárze na króla Węgier i Chorwacji .
1502 – W trakcie swej czwartej i ostatniej wyprawy do Nowego Świata Krzysztof Kolumb wylądował na terenie dzisiejszej Kostaryki .
1544 – VI wojna włoska : cesarz rzymski Karol V Habsburg i król Francji Franciszek I Walezjusz zawarli pokój w Crépy .
1570 – V wojna wenecko-turecka : wojska tureckie rozpoczęły oblężenie Famagusty na Cyprze .
1598 – Zwycięstwo wojsk króla Szwecji i Polski Zygmunta III Wazy w bitwie pod Stegeborgiem w trakcie wyprawy przeciwko buntownikom.
1691 – Wojna Francji z Ligą Augsburską : zwycięstwo wojsk francuskich w bitwie pod Leuze .
1719 – James Figg otworzył w Londynie English School of Arms and Art of Self-Defense Academy i ogłosił się mistrzem bokserskim.
1739 – Podpisano traktat pokojowy w Belgradzie kończący (przy mediacji francuskiej) wojnę Rosji i Austrii z Imperium Osmańskim .
1760 – Brytyjska wojna z Francuzami i Indianami : upadek francuskiej twierdzy Quebec , który przesądził o przejęciu Kanady przez Brytyjczyków.
1793 – Rozpoczęto budowę Kapitolu w Waszyngtonie .
1810 – Chile ogłosiło niepodległość (od Hiszpanii ).
1812 – Inwazja Napoleona na Rosję : po zniszczeniu ¾ zabudowy miasta wygasł trwający od 14 września pożar okupowanej przez wojska napoleońskie Moskwy .
1831 – José Joaquín Prieto został prezydentem Chile .
1837 – Założono amerykańskie przedsiębiorstwo jubilerskie Tiffany & Co.
1841 – Manuel Bulnes został prezydentem Chile.
1847 – François Guizot został premierem Francji .
1848 – Otwarto Muzeum Thorvaldsena w Kopenhadze .
1850 – Kongres Stanów Zjednoczonych przyjął Fugitive Slave Act .
1851 :
1860 – Włoska wojna wyzwoleńcza : zwycięstwo wojsk piemonckich nad papieskimi w bitwie pod Castelfidardo .
1861 – José Joaquín Pérez został prezydentem Chile.
1863 – Wojna secesyjna : rozpoczęła się bitwa nad Chickamauga .
1871 – Federico Errázuriz Zañartu został prezydentem Chile.
1872 :
1876 – Aníbal Pinto został prezydentem Chile.
1881 – Domingo Santa María został prezydentem Chile.
1886 – José Manuel Balmaceda został prezydentem Chile.
1893 – Francuski astronom Auguste Charlois odkrył planetoidy : (374) Burgundia , (375) Ursula i (376) Geometria .
1896 :
1897 – Szwed Gustaf Söderström ustanowił w Sztokholmie rekord świata w rzucie dyskiem (38,70 m).
1901 :
1904 – Wojna rosyjsko-japońska : pancernik „Heien ” zatonął po wejściu na rosyjską minę, w wyniku czego zginęła cała, 198-osobowa załoga.
1906 :
1916 – Woda z przerwanej zapory zalała miejscowość Desná w północno-zachodnich Czechach , w wyniku czego zginęły 62 osoby.
1919 – W Holandii przyznano prawa wyborcze kobietom.
1922 – Węgry przystąpiły do Ligi Narodów .
1931 :
1934 – ZSRR wstąpił do Ligi Narodów.
1936 – Premiera amerykańskiego filmu przygodowego Dzieci ulicy w reżyserii W.S. Van Dyke'a .
1938 – Podczas przemówienia w Trieście , Benito Mussolini ogłosił zamiar wprowadzenia we Włoszech , ustaw rasowych przeciwko ludności żydowskiej.
1939 :
1940 – Bitwa o Atlantyk : niemiecki okręt podwodny U-48 zatopił brytyjski statek pasażerski SS „City of Benares” na którego pokładzie znajdowało się m.in. 90 brytyjskich dzieci ewakuowanych do Kanady , spośród których 77 zginęło.
1941 – W Krupkach na Białorusi Niemcy wymordowali około 1000 Żydów .
1944 – japoński statek „Jun’yō Maru ” został zatopiony u wybrzeży Sumatry przez brytyjski okręt podwodny HMS „Tradewind” . Zginęło około 5,6 tys. osób, w większości alianckich jeńców i robotników przymusowych z Jawy .
1947 – W USA utworzono Centralną Agencję Wywiadowczą i Radę Bezpieczeństwa Narodowego .
1948 :
1949 :
1950 – Wojna koreańska : wojska ONZ rozpoczęły kontrofensywę po załamaniu się północnokoreańskiego natarcia na tzw. worek pusański .
1951 :
1959 – W komorze gazowej w Więzieniu Stanowym San Quentin w Kalifornia został stracony seryjny morderca i gwałciciel Harvey Glatman .
1960 – W Rzymie rozpoczęły się I Letnie Igrzyska Paraolimpijskie .
1961 – Sekretarz generalny ONZ Szwed Dag Hammarskjöld zginął w katastrofie lotniczej w czasie misji pokojowej w Demokratycznej Republice Konga .
1962 – Burundi , Jamajka , Rwanda i Trynidad i Tobago zostały członkami ONZ .
1965 – Została odkryta Kometa Ikeya-Seki .
1969 – Wystartowała chilijska stacja telewizyjna Televisión Nacional de Chile .
1973 – Bahamy , NRD i RFN zostały członkami ONZ.
1974 – Huragan „Fifi” zabił w Hondurasie około 5 tys. osób.
1975 – W San Francisco aresztowano Patty Hearst , dziedziczkę fortuny magnata prasowego Williama Randolpha Hearsta , która, po porwaniu jej przez skrajnie lewicową grupę rewolucyjną, została jej członkinią i wzięła udział w napadzie na bank.
1979 – Saint Lucia została członkiem ONZ.
1981 :
1982 – Masakra w Sabrze i Szatili w Bejrucie (16 –18 września), dokonana przy biernej postawie wojsk izraelskich przez libańską chrześcijańską milicję na 700–3500 palestyńskich uchodźcach.
1984 – Amerykanin Joseph Kittinger jako pierwszy przeleciał samotnie balonem przez Atlantyk .
1987 – Jerzy Kukuczka jako drugi himalaista w historii zdobył Koronę Himalajów i Karakorum , wspinając się na wszystkie 14 szczytów o wysokości ponad 8 tys. m n.p.m.
1988 – W Birmie doszło do wojskowego zamachu stanu.
1989 – W Kolombo podpisano porozumienie w sprawie wycofania do końca roku wojsk indyjskich ze Sri Lanki .
1990 :
1994 – Wybuch wulkanu Tavurvur na należącej do Papui-Nowej Gwinei wyspie Nowa Brytania spowodował całkowite zasypanie popiołem miasta Rabaul , które zostało odbudowane w innym miejscu.
1997 :
1998 :
2002 – Odbywający karę 10 lat pozbawienia wolności francuski zbrodniarz wojenny Maurice Papon został, ze względów zdrowotnych, zwolniony przedterminowo z więzienia.
2005 :
2006 – Przed budynkiem tymczasowego parlamentu Somalii w Baydhabo doszło do samobójczego zamachu bombowego, wymierzonego w prezydenta Abdullahiego Yusufa . Zginęło 11 osób, w tym brat prezydenta.
2007 – Korea Północna i Zjednoczone Emiraty Arabskie nawiązały stosunki dyplomatyczne.
2008 – 7 amerykańskich żołnierzy zginęło w katastrofie śmigłowca Boeing CH-47 Chinook w południowym Iraku .
2009 – Co najmniej 40 osób zginęło w samobójczym zamachu bombowym koło miasta Kohat w północno-zachodnim Pakistanie .
2010 – Na Słowacji odbyło się niewiążące z powodu zbyt niskiej frekwencji referendum w sprawie wprowadzenia sześciu zmian w polityce wewnętrznej, podatkowej i w prawie prasowym.
2013 – Tony Abbott został premierem Australii .
2014 – 55,30% spośród głosujących w referendum Szkotów opowiedziało się przeciwko ogłoszeniu niepodległości.
2015 – Wybuchła tzw. afera Volkswagena .
2016 – W wyborach parlamentarnych w Rosji wygrała rządząca Jedna Rosja uzyskując rekordowe 343 mandaty i większość konstytucyjną.
2021 – W ewangelicko-reformowanym kościele św. Lebuina w Deventer odbyła się konsekracja arcybiskupa Utrechtu Bernda Walleta .
Urodzili się
53 – Trajan , cesarz rzymski (zm. 117 )
1434 – Eleonora Aviz , infantka portugalska, cesarzowa niemiecka (zm. 1467 )
1505 – Maria Habsburżanka , królowa Czech i Węgier , namiestniczka Niderlandów Habsburskich (zm. 1558 )
1554 – Anna pomorska , księżna meklemburska (zm. 1626 )
1587 – Francesca Caccini , włoska kompozytorka (zm. ok. 1640 )
1676 – Eberhard Ludwik , książę Wirtembergii (zm. 1733 )
1684 – Johann Gottfried Walther , niemiecki kompozytor, organista (zm. 1748 )
1709 – Samuel Johnson , brytyjski pisarz, leksykograf (zm. 1784 )
1711 – Ignaz Holzbauer , austriacki kompozytor (zm. 1783 )
1718 – Maria Anna Austriaczka , arcyksiężniczka austriacka, księżna lotaryńska (zm. 1744 )
1726 – Johann Heinrich von Frankenberg , belgijski duchowny katolicki, arcybiskup Mechelen , kardynał (zm. 1804 )
1733 – George Read , amerykański prawnik, polityk, sygnatariusz Konstytucji USA (zm. 1798 )
1735 – Bonawentura Solari , polski major, architekt (zm. po 1805 )
1750 – Tomás de Iriarte , hiszpański kompozytor (zm. 1791 )
1752 – Adrien-Marie Legendre , francuski matematyk (zm. 1833 )
1758 – Louis Friant , francuski hrabia, generał (zm. 1829 )
1760 – Jean-Nicolas-Louis Durand , francuski architekt (zm. 1834 )
1765 – Grzegorz XVI , papież (zm. 1846 )
1779 :
1782 – Jose Boves , wenezuelski polityk rojalistyczny (zm. 1814 )
1786 – Chrystian VIII Oldenburg , król Danii i Norwegii (zm. 1848 )
1793 – Józef Michał Juszyński , polski duchowny katolicki, biskup sandomierski (zm. 1880 )
1799 – Wacław Zaleski , polski poeta, folklorysta (zm. 1849 )
1803 :
1805 – Józef Bełza , polski chemik, pionier polskiego cukrownictwa (zm. 1888 )
1806 – Heinrich Laube , niemiecki prozaik, dramaturg, publicysta, dyrektor teatrów (zm. 1884 )
1809 – Armand Barbès , francuski rewolucjonista (zm. 1870 )
1817 – Eustachy Rylski , polski ziemianin, polityk (zm. 1899 )
1819 – Léon Foucault , francuski fizyk doświadczalny (zm. 1868 )
1822 :
1831 – Siegfried Marcus , austriacki mechanik, wynalazca (zm. 1898 )
1837 – Antoni Michałowski , polski lekarz, działacz społeczny, uczestnik powstania styczniowego (zm. 1930 )
1838 – Anton Mauve , holenderski malarz (zm. 1888 )
1841 :
1843 – Julius Hirschberg , niemiecki okulista, historyk medycyny (zm. 1925 )
1846 :
1848 – Maximilian Nitze , niemiecki urolog (zm. 1906 )
1849 – Salvador de Iturbide y de Marzán , meksykański książę (zm. 1895 )
1850 – Miķelis Krogzemis , łotewski pedagog, poeta, tłumacz, publicysta (zm. 1879 )
1853 – Heinrich Unverricht , niemiecki internista (zm. 1912 )
1854 :
1857 – George Somerset , brytyjski arystokrata, polityk (zm. 1921 )
1858 – Edward Pigot , australijski jezuita, astronom, meteorolog, sejsmolog pochodzenia irlandzkiego (zm. 1929 )
1859 :
1862 – Maria Teresa , arcyksiężniczka austriacka, księżniczka toskańska (zm. 1933 )
1864 – Marian Kiernicki , polski aktor (zm. 1945 )
1866 – Ernst Storch , niemiecki psychiatra (zm. 1916 )
1869 :
1870 – Ernst Estlander , fiński żeglarz sportowy (zm. 1949 )
1871 :
1872 :
1873 – Juozapas Skvireckas , litewski duchowny katolicki, biskup pomocniczy żmudzki , arcybiskup kowieński , tłumacz Biblii (zm. 1959 )
1876 :
1877 – Franciszek Kałuża , polski duchowny katolicki, męczennik, Sługa Boży (zm. 1941 )
1878 :
1881 – Piotr Ruiz de los Paños y Ángel , hiszpański duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (zm. 1936 )
1882 – Ulryka Franciszka Nisch , niemiecka zakonnica, błogosławiona (zm. 1913 )
1883 – Ludomir Różycki , polski kompozytor (zm. 1953 )
1887 :
1888 – Szara Sowa , kanadyjski pisarz pochodzenia brytyjskiego (zm. 1938 )
1890 :
1891 – Dymitr Romanow , rosyjski wielki książę (zm. 1942 )
1893 :
1894 :
1895 :
1896 :
1897 :
1898 :
1899 – Alfred Frenzel , niemiecki polityk, szpieg czechosłowacki (zm. 1968 )
1900 :
1901 – Jadwiga Bułakowska , polska tłumaczka (zm. 1976 )
1902 :
1903 :
Alwin-Broder Albrecht , niemiecki oficer Kriegsmarine (zm. 1945 )
Sybil Bauer , amerykańska pływaczka (zm. 1927 )
Georges Berthet , francuski biathlonista, wioślarz (zm. 1979 )
Jorge Carrera , ekwadorski poeta, dyplomata, polityk (zm. 1978 )
Tomasz Wilczyński , polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy lubelski , delegat Prymasa Polski z uprawnieniami biskupa rezydencjalnego w Olsztynie (zm. 1965 )
1904 :
1905 :
1906 :
1907 :
1908 :
1909 :
1910 :
1911 – Holger Salin , fiński piłkarz (zm. 1943 /44 )
1912 :
1913 :
1914 :
1915 – Stanisław Biedrzycki , polski starszy sierżant lotnictwa, cichociemny, uczestnik powstania warszawskiego (zm. 1944 )
1916 :
1917 :
1918 :
1919 :
Edward Bury , polski kompozytor, dyrygent, pianista, pedagog (zm. 1995 )
Jan Krasicki , polski działacz komunistyczny (zm. 1943 )
Pál Losonczi , węgierski polityk komunistyczny (zm. 2005 )
Marga Petersen , niemiecka lekkoatleta, sprinterka (zm. 2002 )
Mieczysław Wojnicki , polski piosenkarz, aktor operetkowy (zm. 2007 )
1920 :
1921 – Kanał Hasan Ali , egipski generał, polityk, premier Egiptu (zm. 1993 )
1922 :
1923 :
1924 :
1925 :
1926 :
1927 :
1928 :
1929 :
1930 :
Danuta Buttlerowa , polska językoznawczyni, polonistka, dydaktyk, wykładowczyni akademicka (zm. 1991 )
Ignacy Mojżesz I Daoud , syryjski duchowny katolicki, patriarcha Antiochii , kardynał (zm. 2012 )
Vlado Gotovac , chorwacki filozof, eseista, poeta, krytyk literacki, polityk (zm. 2000 )
Józef Penkowski , polski etnolog, muzealnik (zm. 2006 )
Aloysius Schwartz , amerykański duchowny katolicki, Sługa Boży (zm. 1992 )
1931 :
1932 :
Luis Ayala , chilijski tenisista
Emil Nalborczyk , polski fizjolog roślin, wykładowca akademicki (zm. 2006 )
Hisashi Owada , japoński prawnik, dyplomata, sędzia Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości
Stanisław Padewski , polski duchowny katolicki, kapucyn, biskup pomocniczy kamieniecki , biskup pomocniczy lwowski , biskup charkowsko-zaporoski (zm. 2017 )
Zdzisław Romanowski , polski pisarz
Nikołaj Rukawisznikow , rosyjski inżynier, kosmonauta (zm. 2002 )
1933 :
Robert Foster Bennett , amerykański polityk, senator (zm. 2016 )
Robert Blake , amerykański aktor (zm. 2023 )
Scotty Bowman , kanadyjski trener hokeja
Tomas Aguon Camacho , północnomariański duchowny katolicki, biskup Chalan Kanoa (zm. 2018 )
Eugeniusz Iwanicki , polski pisarz (zm. 2020 )
Jerzy Połomski , polski piosenkarz (zm. 2022 )
Walentina Ponomariowa , rosyjska inżynier, pułkownik lotnictwa, kosmonautka
Fred Willard , amerykański aktor (zm. 2020 )
1934 :
1935 :
1936 – Michał Kolanowski , polski polityk, poseł na Sejm PRL (zm. 2016 )
1937 :
1938 – Robert Brom , amerykański duchowny katolicki, biskup Duluth i San Diego (zm. 2022 )
1939 :
Frankie Avalon , amerykański aktor, piosenkarz
Gert Dörfel , niemiecki piłkarz
Jorge Sampaio , portugalski prawnik, samorządowiec, burmistrz Lizbony , polityk, prezydent Portugalii (zm. 2021 )
Kinuko Tanida , japońska siatkarka (zm. 2020 )
Anna Zalewska , polska polityk, poseł na Sejm RP (zm. 2004 )
1940 :
1941 :
1942 :
Maria Dzielska , polska historyk, filolog klasyczny (zm. 2018 )
Gabriella Ferri , włoska piosenkarka (zm. 2004 )
Stanisław Kowalczyk , polski związkowiec, polityk, poseł na Sejm RP (zm. 2021 )
Marco Rota , włoski rysownik komiksowy
Pawieł Sadyrin , rosyjski piłkarz, trener (zm. 2001 )
Wolfgang Schäuble , niemiecki prawnik, polityk, minister finansów, minister spraw wewnętrznych (zm. 2023 )
Alex Stepney , angielski piłkarz, bramkarz
1943 :
1944 :
1945 :
1946 :
Fritz André , haitański piłkarz
Joel Camargo , brazylijski piłkarz (zm. 2014 )
Dušan Čaplovič , słoweński archeolog, polityk
Nicholas Clay , brytyjski aktor
Rocío Jurado , hiszpańska aktorka, śpiewaczka (zm. 2006 )
Akira Kamiya , japoński aktor
Dominique Riquet , francuski lekarz, polityk
1947 :
Danuta Ciborowska , polska nauczycielka, polityk, poseł na Sejm RP
Guy François , haitański piłkarz (zm. 2019 )
Giancarlo Minardi , włoski założyciel i dyrektor zarządzający zespołu Formuły 1 Minardi
Jaime Portillo , salwadorski piłkarz
Paolo Romani , włoski dziennikarz, polityk
Andrzej Sawicki , polski tłumacz, scenarzysta komiksowy, dziennikarz (zm. 2016 )
Michael Třeštík , czeski architekt, prozaik, publicysta, wydawca, producent filmowy, krytyk i popularyzator sztuki
1948 :
1949 :
Ewa Bukojemska , polska pianistka, pedagog
Giennadij Komnatow , rosyjski kolarz szosowy (zm. 1979 )
Kerry Livgren , amerykański muzyk, kompozytor, członek zespołu Kansas
Mo Mowlam , brytyjski polityk (zm. 2005 )
Peter Shilton , angielski piłkarz, bramkarz
Marc Van Peel , flamandzki i belgijski samorządowiec, polityk
1950 :
Shabana Azmi , indyjska aktorka
Miroslav Lazanski , serbski dziennikarz, pisarz, korespondent wojenny, polityk, dyplomata (zm. 2021 )
Anna Deavere Smith , amerykańska aktorka, performerka, pisarka
Tadeusz Sobierajski , polski samorządowiec, burmistrz Morąga
1951 :
Ben Carson , amerykański neurochirurg, dziennikarz, filantrop
Christian Lépine , kanadyjski duchowny katolicki, arcybiskup Montrealu
Bronisława Ludwichowska , polska lekkoatletka, biegaczka średnio- i długodystansowa
Dee Dee Ramone , amerykański basista, członek zespołu Ramones (zm. 2002 )
Steven Riddick , amerykański lekkoatleta, sprinter
Marek Skrobecki , polski twórca filmów animowanych, reżyser, scenograf
Marc Surer , szwajcarski kierowca wyścigowy, komentator telewizyjny
Jan Kazimierz Wilk , polski duchowny katolicki, misjonarz, biskup Anápolis w Brazylii
1952 :
1953 :
1954 :
Grażyna Czaplanka , polska aktorka
Stanisław Czepita , polski prawnik, teoretyk prawa (zm. 2018 )
Takao Doi , japoński astronauta
Dennis Johnson , amerykański koszykarz, trener (zm. 2007 )
Mohamed Kedir , etiopski lekkoatleta, biegacz długodystansowy i przełajowy
Steven Pinker , amerykański psycholog
Andrzej Stanisławek , polski lekarz, urzędnik państwowy
Tommy Tuberville , amerykański polityk, senator
1955 :
1956 :
José Luis Doreste , hiszpański żeglarz sportowy
Chris Hedges , amerykański dziennikarz, pisarz, koresopndent wojenny
Michel van de Korput , holenderski piłkarz
Odd Lirhus , norweski biathlonista
Tim McInnerny , brytyjski aktor
Peter Šťastný , słowacki hokeista, polityk
Marek Szczech , polski piłkarz, bramkarz (zm. 2003 )
Siergiej Szełpakow , rosyjski kolarz szosowy
1958 :
1959 :
Ian Bridge , kanadyjski piłkarz, trener
Giuseppe Negri , włoski duchowny katolicki, biskup Santo Amaro
Andrzej Ochała , polski kardiolog
Mark Romanek , amerykański reżyser filmowy i teatralny pochodzenia żydowskiego
Ryne Sandberg , amerykański baseballista
Gilles Veissière , francuski sędzia piłkarski
Wu Shude , chiński sztangista
Petr Zgarba , czeski agronom, przedsiębiorca, polityk
1960 :
Hanna Cygler , polska pisarka, tłumaczka
Gayle Friesen , kanadyjska pisarka
Olivier de Germay , francuski duchowny katolicki, arcybiskup Lyonu
Nils Petter Molvær , norweski trębacz jazzowy, kompozytor
Joe Stump , amerykański gitarzysta, kompozytor, członek zespołu Reign of Terror
1961 :
1962 :
1963 :
1964 :
1965 :
Renata Janik , polska polityk, poseł na Sejm RP, wicemarszałek województwa świętokrzyskiego
Wojciech Kudyba , polski poeta, krytyk i historyk literatury
Stanisław Tekieli , polski dziennikarz, pisarz, tłumacz (zm. 2020 )
Piotr Warszewski , polski basista, członek zespołów: Atrakcyjny Kazimierz , Bikini i Rejestracja (zm. 2023 )
Alicja Wojtkowiak , polska aktorka
1966 – Tom Chorske , amerykański hokeista
1967 :
1968 :
Ricardo Bango , hiszpański piłkarz, trener
Daniel Boćkowski , polski historyk, wykładowca akademicki
Cristián Castañeda , chilijski piłkarz
Ulrike Holzner , niemiecka bobsleistka
Kang Chol-hwan , północnokoreański uciekinier, działacz na rzecz praw człowieka
Welin Kefałow , bułgarski piłkarz
Robert Kozyra , polski dziennikarz, menedżer, producent i krytyk muzyczny
Toni Kukoč , chorwacki koszykarz
Jan Sechter , czeski dyplomata
Grzegorz Skiba , polski koszykarz
Walerij Zielepukin , rosyjski hokeista
Walentin Żelew , bułgarski zapaśnik
1969 :
1970 :
Alejandro Agag , hiszpański przedsiębiorca, działacz sportowy, polityk pochodzenia algierskiego
Swietłana Czernousowa , rosyjska biathlonistka
Dan Eldon , brytyjski fotoreporter (zm. 1993 )
Grzegorz Forkasiewicz , polski samorządowiec, wójt gminy Rytwiany
Darren Gough , angielski krykiecista
Didier Rous , francuski kolarz szosowy
Aisha Tyler , amerykańska aktorka
1971 :
1972 :
1973 :
Rafał Grotowski , polski hokeista na trawie
Andreas Guenther , austriacki aktor
Ołena Howorowa , ukraińska lekkoatletka, trójskoczkini
Mário Jardel , brazylijski piłkarz
Aitor Karanka , hiszpański piłkarz, trener narodowości baskijskiej
James Marsden , amerykański aktor
Dolors Montserrat , hiszpańska prawnik, polityk narodowości katalońskiej
Ami Ōnuki , japońska wokalistka, członkini zespołu Puffy AmiYumi
Mark Shuttleworth , południowoafrykański przedsiębiorca, turysta kosmiczny
1974 :
1975 :
Markus Brandl , niemiecki aktor
Igor Demo , słowacki piłkarz
Jason Gardener , brytyjski lekkoatleta, sprinter
Jorge Gutiérrez , kubański bokser
Don Hany , walijski aktor, producent filmowy
Kanstancin Łukaszyk , białoruski strzelec sportowy
Guillaume Nantermod , szwajcarski snowboardzista
Murriel Page , amerykańska koszykarka, trenerka
Krisztina Pigniczki , węgierska piłkarka ręczna
Jason Sudeikis , amerykański aktor, komik pochodzenia litewskiego
Jusuf asz-Szahid , tunezyjski polityk, premier Tunezji
Guillermo Vargas , kostarykański performer
Jason Zumwalt , amerykański aktor, scenarzysta filmowy
1976 :
Jacek Aumüller , polski kompozytor, muzyk, realizator dźwięku
Angélique Berthenet , francuska zapaśniczka
Jalil Lespert , francuski aktor, reżyser filmowy pochodzenia algierskiego
Grzegorz Piechna , polski piłkarz
Ronaldo , brazylijski piłkarz
Marek Stelar , polski pisarz
Tomasz Stusiński , polski szablista
1977 :
1978 :
1979 :
1980 :
Ahmed Al-Bahri , saudyjski piłkarz
Ludovic Assemoassa , togijski piłkarz
Magdalena Grabowska , polska szpadzistka
Charles Hedger , brytyjski muzyk, wokalista, kompozytor, członek zespołu Cradle of Filth
Carolin Hingst , niemiecka lekkoatletka, tyczkarka
Ilan , brazylijski piłkarz
Petri Virtanen , fiński koszykarz
Krzysztof Wiłkomirski , polski judoka
1981 :
1982 :
1983 :
1984 :
1985 :
1986 :
1987 :
1988 :
1989 :
1990 :
1991 :
1992 :
1993 :
1994 :
1995 :
1996 :
1997 – Elif Yanık , turecka zapaśniczka
1998 :
1999 :
2000 :
2001 – Wendell Moore , amerykański koszykarz
2002 :
2003 – Aidan Gallagher , amerykański aktor, piosenkarz
2004 :
Zmarli
96 – Domicjan , cesarz rzymski (ur. 51 )
887 – Pietro I Candiano , doża Wenecji (ur. ok. 842 )
1000 – Thyra , królowa Norwegii (ur. ?)
1137 – Eryk II Pamiętny , król Danii (ur. ok. 1090 )
1180 – Ludwik VII Młody , król Francji (ur. 1120 )
1261 – Konrad von Hochstaden , niemiecki duchowny katolicki, arcybiskup Kolonii (ur. ?)
1345 – Andrzej Andegaweński , książę Kalabrii (ur. 1327 )
1361 – Ludwik V , książę Bawarii i Górnej Bawarii , margrabia Brandenburgii , hrabia Tyrolu (ur. 1315 )
1426 – Hubert van Eyck , flamandzki malarz (ur. ok. 1366 )
1443 – Louis de Luxembourg , francuski duchowny katolicki, biskup Thérouanne , arcybiskup Rouen , kardynał, polityk (ur. ok. 1391 )
1498 – Giovanni Battista Savelli , włoski kardynał (ur. 1427 )
1508 – Jorge da Costa , portugalski duchowny katolicki, biskup Évory , arcybiskup Lizbony , kardynał (ur. 1406 )
1598 – Hideyoshi Toyotomi , japoński daimyō (ur. 1536 /37 )
1600 – Rodrigo de Castro Osorio , hiszpański duchowny katolicki, arcybiskup Sewilli , kardynał (ur. 1523 )
1608 – Vincenzo Bertolusi , włoski kompozytor, organista (ur. ?)
1611 :
1612 – Karel z Lamberka , austriacki duchowny katolicki, arcybiskup metropolita praski (ur. ?)
1627 – Adam Sędziwój Czarnkowski , polski szlachcic, polityk, wojewoda łęczycki , starosta generalny Wielkopolski (ur. 1555 )
1629 – Piotr Molerus , polski jezuita, teolog, biblista, kaznodzieja (ur. ok. 1577 )
1630 – Melchior Klesl , austriacki duchowny katolicki, biskup Wiednia , kardynał (ur. 1552 )
1663 – Józef z Kupertynu , włoski franciszkanin, święty (ur. 1603 )
1675 – Karol IV , książę Lotaryngii (ur. 1604 )
1683 – Władysław Wilczkowski , polski porucznik (ur. ok. 1630 )
1688 – Adam Gdacjusz , polski duchowny luterański, pisarz (ur. 1610 lub 15 )
1701 – Bohumír Kapoun ze Svojkova , czeski duchowny katolicki, biskup hradecki (ur. 1636 )
1721 – Matthew Prior , brytyjski poeta, dyplomata (ur. 1664 )
1735 – Justus van Effen , holenderski pisarz, tłumacz, dziennikarz (ur. 1684 )
1783 – Leonhard Euler , szwajcarski matematyk, fizyk, astronom (ur. 1707 )
1786 :
1792 – Georg Browne , rosyjski feldmarszałek pochodzenia irlandzkiego (ur. 1698 )
1805 – Felicjan August Kralewski , polski generał (ur. 1756 )
1807 – Franciszek Smuglewicz , polski malarz, rysownik (ur. 1745 )
1819 :
1830 – William Hazlitt , brytyjski pisarz (ur. 1778 )
1832 – Richard Ryder , brytyjski polityk (ur. 1766 )
1835 – Karol Zieliński , polski generał, polityk (ur. 1787 )
1840 :
1848 – Felix Lichnowsky , pruski oficer, polityk (ur. 1814 )
1854 – Andrzej Gołoński , polski architekt (ur. 1799 )
1857 :
1859 – Leon Szubert , polski rzeźbiarz (ur. 1829 )
1861 – Antoni Gorecki , polski poeta, bajkopisarz, satyryk, uczestnik powstania listopadowego (ur. 1787 )
1865 – Jakub Ignacy Łaszczyński , polski polityk, prezydent Warszawy (ur. 1791 )
1870 :
1872 – Karol XV , król Szwecji i Norwegii (ur. 1826 )
1877 – Osyp Bodianski , ukraiński slawista, historyk, etnograf, folklorysta, tłumacz (ur. 1808 )
1882 – Thomas Lewinski , amerykański architekt (ur. 1800 )
1887 – Robert Caspary , niemiecki botanik, mykolog, wykładowca akademicki (ur. 1818 )
1891 – Frederick A. Conkling , amerykański polityk (ur. 1816 )
1894 – Rafael Núñez , kolumbijski polityk, prezydent Kolumbii (ur. 1825 )
1896 – Armand Fizeau , francuski fizyk, wykładowca akademicki (ur. 1819 )
1897 – Elfriede Jaksch , łotewsko-niemiecka pisarka (ur. 1842 )
1898 – Johann Ritter von Friedel , austriacki generał major (ur. 1816 )
1899 :
1901 – Gustaw Adolf Gebethner , polski księgarz, wydawca (ur. 1831 )
1903 :
1904 – Herbert von Bismarck , niemiecki polityk (ur. 1849 )
1905 – George MacDonald , szkocki prozaik, poeta (ur. 1824 )
1908 – Antoni Pawluszkiewicz , polski przedsiębiorca, polityk (ur. 1863 )
1910 :
1911 – Piotr Stołypin , rosyjski polityk, minister spraw zagranicznych i premier Rosji (ur. 1862 )
1913 – Juliusz Turczyński , polski prozaik, poeta, dramaturg (ur. 1833 )
1914 – Stanisław Krynicki , polski porucznik Legionów Polskich (ur. 1888 lub 89 )
1916 – Aleksander Sulkiewicz , polski działacz niepodległościowy i socjalistyczny pochodzenia tatarskiego (ur. 1867 )
1918 :
1920 :
1921 – Stanisław Bauman , polski inżynier geometra, działacz społeczny (ur. ok. 1837 )
1922 – Alfons Grotowski , polski inżynier sanitarny (ur. 1833 )
1924 – Francis Herbert Bradley , brytyjski filozof, wykładowca akademicki (ur. 1846 )
1927 – Roka Tokutomi , japoński pisarz (ur. 1868 )
1928 :
1930 :
1931 :
1933 :
1934 – Fritz Rehn , niemiecki prawnik, pierwszy prezydent Trybunału Ludowego (ur. 1874 )
1935 :
1936 :
Karol Eraña Guruceta , hiszpański marianista, męczennik, błogosławiony (ur. 1884 )
Józef García Mas , hiszpański duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (ur. 1896 )
Ferdynand García Sendra , hiszpański duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (ur. 1905 )
Vicente Gay Zarzo , hiszpański amigonianin, męczennik, błogosławiony (ur. 1885 )
1937 – Władysław Gliński , polski major saperów (ur. 1892 )
1939 :
Ludwik Bernacki , polski historyk literatury polskiej i teatru, edytor, bibliotekarz, bibliograf (ur. 1882 )
Marian Frydrych , polski podpułkownik piechoty (ur. 1897 )
Gwen John , walijska malarka (ur. 1876 )
Władysław Kuik , polski kapral pilot (ur. 1915 )
Jerzy Łucki , polski lekkoatleta, bobsleista, żołnierz (ur. 1898 )
Jerzy Płatowicz-Płachta , polski pułkownik dyplomowany piechoty (ur. 1893 )
Wiktor IV Albrecht von Ratibor , niemiecki arystokrata, wojskowy (ur. 1916 )
Stanisław Ignacy Witkiewicz , polski prozaik, dramaturg, malarz, filozof, fotografik (ur. 1885 )
Franciszek Wład , polski generał brygady (ur. 1888 )
1940 – Rudolf Olden , niemiecki prawnik, dziennikarz (ur. 1885 )
1941 – Gladys Eastlake-Smith , brytyjska tenisistka (ur. 1883 )
1942 :
Józef Kut , polski duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (ur. 1905 )
Włodzimierz Szembek , polski duchowny katolicki, męczennik, Sługa Boży (ur. 1883 )
Ćiro Truhelka , chorwacki archeolog, muzealnik (ur. 1865 )
Stefan Witkowski , polski inżynier, projektant, wynalazca, przywódca konspiracyjnej organizacji Muszkieterzy (ur. 1903 )
1944 – Polegli w powstaniu warszawskim :
Jadwiga Apołłow , polska Sprawiedliwa wśród Narodów Świata (ur. 1903 )
(lub 24 września ) Tadeusz Kołecki , polski podporucznik, żołnierz AK (ur. 1921 )
Andrzej Maringe , polski podchorąży, żołnierz AK (ur. 1919 )
Marian Mokrzycki , polski pedagog, porucznik, żołnierz AK (ur. 1901 )
Leonard Pecyna , polski podharcmistrz, żołnierz AK (ur. 1922 )
Zygmunt Śluzek , polski żołnierz AK (ur. 1923 )
Eugeniusz Weiss , polski żołnierz AK (ur. 1922 )
Jan Wróblewski , polski żołnierz AK (ur. 1919 )
1944:
1945 :
1946 :
1949 :
1950 – Alcide Marina , włoski duchowny katolicki, arcybiskup, dyplomata papieski (ur. 1887 )
1951 :
Constant Huret , francuski kolarz szosowy i torowy (ur. 1870 )
Tomasz Panufnik , polski inżynier geodeta, lutnik, instrumentolog (ur. 1876 )
Pamela Colman Smith , brytyjska malarka (ur. 1878 )
Józef Wielowieyski , polski ziemianin, prawnik, działacz niepodległościowy, dyplomata, polityk, senator RP (ur. 1879 )
1952 :
1953 :
1956 – Adélard Godbout , kanadyjski polityk, premier Quebecu (ur. 1892 )
1957 :
1958 – Olaf Gulbransson , norweski malarz, grafik (ur. 1873 )
1959 :
1961 :
1963 – Mieczysław Arciszewski , polski dyplomata, polityk (ur. 1892 )
1964 – Seán O’Casey , irlandzki pisarz (ur. 1880 )
1965 – Mieczysław Omulecki , polski otolaryngolog (ur. 1921 )
1966 – Wiktor (Swiatin) , rosyjski biskup prawosławny (ur. 1893 )
1967 – John Douglas Cockcroft , brytyjski fizyk, laureat Nagrody Nobla (ur. 1897 )
1968 :
1969 – Rudolf Wagner-Régeny , niemiecki kompozytor (ur. 1903 )
1970 :
1971 – Aleksandr Prokofjew , rosyjski poeta (ur. 1900 )
1972 :
1973 :
1974 – Edna Best , brytyjska aktorka (ur. 1900 )
1975 – Luis Concha Córdoba , kolumbijski duchowny katolicki, arcybiskup Bogoty , kardynał (ur. 1891 )
1978 – Rudolf Nebel , niemiecki pilot wojskowy, konstruktor rakiet (ur. 1894 )
1980 :
1982 – Carlos Carmelo de Vasconcellos Motta , brazylijski duchowny katolicki, arcybiskup Aparecidy , kardynał (ur. 1890 )
1983 – Jerzy Kamieński , polski aktor (ur. 1929 )
1984 – Andriej Boczwar , radziecki metalurg (ur. 1902 )
1987 – Américo Tomás , portugalski wojskowy, polityk, prezydent Portgalii (ur. 1894 )
1989 – Aleksandra Śląska , polska aktorka (ur. 1925 )
1990 :
1991 – Luigi Pareyson , włoski filozof, wykładowca akademicki (ur. 1918 )
1992 :
1993 :
1996 – Annabella , francuska aktorka (ur. 1907 )
1997 – Jimmy Witherspoon , amerykański muzyk (ur. 1920 )
1999 – Leo Valiani , włoski dziennikarz, polityk (ur. 1909 )
2001 :
2002 :
2004 :
2005 :
2006 :
2007 – Josef Vinklář , czeski aktor (ur. 1930 )
2008 :
2009 :
2010 :
2011 :
2012 :
2013 :
2014 :
2015 :
2016 – Tadeusz Zasępa , polski duchowny katolicki, teolog, medioznawca (ur. 1946 )
2017 :
2018 :
Jerzy Apanowicz , polski komandor (ur. 1935 )
Piotr Lachert , polski kompozytor, pianista, pedagog, poeta (ur. 1938 )
Titti Maartmann , norweska saneczkarka (ur. 1920 )
Leszek Muth , polski muzyk, inżynier dźwięku, członek zespołów: Drumlersi i Romuald i Roman (ur. 1943 )
Stanisław Słotołowicz , polski koszykarz (ur. 1946 )
Robert Venturi , amerykański architekt (ur. 1925 )
2019 :
2020 :
Jurij Bagdasarow , ukraiński specjalista w zakresie instalacji fizycznych i energetycznych (ur. 1956 )
Stephen F. Cohen , amerykański historyk, sowietolog (ur. 1938 )
Ruth Bader Ginsburg , amerykańska prawnik, sędzia Sądu Najwyższego (ur. 1933 )
Anacleto Oliveira , portugalski duchowny katolicki, biskup Viana do Castelo (ur. 1946 )
Andrzej Pityński , polski rzeźbiarz (ur. 1947 )
Wałerij Szwediuk , ukraiński piłkarz (ur. 1946 )
John Turner , kanadyjski prawnik, polityk, minister finansów, premier Kanady (ur. 1929 )
2021 :
2022 :
Mustafa Dağıstanlı , turecki zapaśnik (ur. 1931 )
Kjell Espmark , szwedzki pisarz, historyk literatury (ur. 1930 )
Nick Holonyak , amerykański inżynier, wynalazca (ur. 1928 )
Ilona Kuśmierska , polska aktorka (ur. 1948 )
Maria Grazia Pagano , włoska filozof, polityk, eurodeputowana (ur. 1945 )
Nicolas Schindelholz , szwajcarski piłkarz (ur. 1988 )
2023 :
Przypisy