Chojnice

W dzisiejszym świecie Chojnice stał się tematem o dużym znaczeniu i zainteresowaniu. Jej konsekwencje obejmują aspekty osobiste i globalne, wpływając na jednostki, społeczności i społeczeństwa jako całość. Wpływ Chojnice można dostrzec w różnych obszarach, od technologii po zdrowie, politykę i kulturę. Zjawisko to wzbudziło zarówno entuzjazm, jak i niepokój, wywołując debatę na temat jego konsekwencji i wyzwań. W tym artykule zbadamy wiele aspektów Chojnice i przeanalizujemy jego wpływ w różnych kontekstach, zapewniając kompleksową i zaktualizowaną wizję tego tematu, który ma dziś ogromne znaczenie.

Chojnice
miasto i gmina
Ilustracja
Ratusz w Chojnicach
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

chojnicki

Data założenia

ok. X w.

Prawa miejskie

przed 1320
1360
odnowa przywileju lokacyjnego

Burmistrz

Arseniusz Finster

Powierzchnia

21,05 km²

Wysokość

150 m n.p.m.

Populacja (30.06.2023)
• liczba ludności
• gęstość


38 789
1842,70 os./km²

Strefa numeracyjna

(+48) 52

Kod pocztowy

89-600,

i 89-620
Tablice rejestracyjne

GCH

Położenie na mapie powiatu chojnickiego
Mapa konturowa powiatu chojnickiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Chojnice”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Chojnice”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Chojnice”
Ziemia53°41′39″N 17°33′23″E/53,694167 17,556389
TERC (TERYT)

2202011

SIMC

0928854

Hasło promocyjne: Chojnice – naturalnie!
Urząd miejski
Stary Rynek 1
89-600 Chojnice
Strona internetowa
BIP

Chojnice (, kaszub. Chònice, Chòjnice; niem. Konitz) – miasto w województwie pomorskim, siedziba powiatu chojnickiego. Obecne 8. największe miasto w województwie pomorskim pod względem ludności (wg danych na 30 czerwca 2023 r.)

Położenie

Miasto znajduje się przy drodze krajowej nr 22, w odległości 120 km na południowy zachód od Gdańska.

Chojnice leżą na historycznym Pomorzu Gdańskim. Pod względem etnograficznym są zaliczane do Kaszub.

Według regionalizacji fizycznogeograficznej Polski miasto znajduje się na Pojezierzu Północnokrajeńskim.

Historia

Najstarsza pośrednia informacja o Chojnicach zawarta jest w dokumencie wystawionym przez Mestwina II w 1275 augustianom z pobliskiej wsi Swornegacie. W testacji wymieniony został Mislibous Malowy de Choyniz, uważany za pierwszego znanego z imienia mieszkańca miasta.

Dalsze zapiski notują nazwę Conitz (1326), Choynicza (1426, 1472). Według Rymuta w średniowieczu występowała też forma Chojnica, stale w liczbie mnogiej nazwa występuje od XVII wieku.

Nie wiadomo, kiedy Chojnice otrzymały prawa miejskie, gdyż nie zachowała się o tym żadna wzmianka. Już wcześniej istniał tu gród, o wybitnie obronnym położeniu na przesmyku między nieistniejącymi już jeziorami Jeleńcz i Zielonym. W 1309 miasto znalazło się pod władzą Krzyżaków, którzy w ciągu pierwszej połowy XIV wieku umocnili Chojnice, powiększyli obszar należący do miasta i wydali ostatecznie w 1360 nowy dokument lokacyjny.

Mury obronne z basztami z 2 poł. XIV wieku (widoczna na zdjęciu baszta środkowa została dobudowana współcześnie po 2000)

Dzięki położeniu przy głównym szlaku łączącym Zakon z Brandenburgią Chojnice rozwijały się bardzo szybko, bogacąc się głównie na handlu. W ciągu 20 lat (1340–1360) wzniesiono kościół farny oraz zakończono budowę fortyfikacji. Uczyniły one z Chojnic także ważne ogniwo w systemie obronnym południowo-zachodniej granicy państwa krzyżackiego. Stąd też miasto nazwane zostało przez Jana Długosza Kluczem i Bramą Pomorza.

 Osobny artykuł: Bitwa pod Chojnicami.

Okres powodzenia zakończył wybuch wojny polsko-krzyżackiej w 1409. Po zwycięstwie pod Grunwaldem do miasta na krótko wkroczyły także oddziały polskie. W 1433 miasto oblegane było przez wojska czeskich taborytów wspomagane przez polską szlachtę pod wodzą Jana Ostroroga. Po wybuchu otwartego powstania przeciw Krzyżakom i poddaniu się miast pruskich protekcji Kazimierza Jagiellończyka w 1454 pod Chojnicami doszło do walnej bitwy między wojskami obu stron. W bitwie tej Krzyżacy odnieśli zwycięstwo, którego konsekwencją była uciążliwa 13-letnia wojna. Za lekceważenie chojniczan i krzyżackiej załogi swoimi głowami zapłacił kwiat polskiego rycerstwa, między innymi Jan Zawisza, syn słynnego Zawiszy Czarnego, a sam król musiał salwować się ucieczką. Dopiero w 1466 po trzymiesięcznym oblężeniu miasto, jako jedna z ostatnich twierdz krzyżackich, zajęte zostało przez oddziały koronne.

Jednym z dwóch chojnickich starostów w okresie Rzeczypospolitej szlacheckiej był Andrzej Puszkarz z Dobrzyczan, który uzyskał to stanowisko w uznaniu zasług po wojnie 13-letniej (1454–1466), a pełnił je prawdopodobnie do 6 października 1483, kiedy zmarł. Drugim i ostatnim starostą w Rzeczypospolitej szlacheckiej był Mikołaj Kościelecki, który pełnił urząd między 27 sierpnia 1484 a 26 grudnia 1487.

Kalendarium

Jedyna zachowana (z trzech), pięciokondygnacyjna Brama Człuchowska (2 poł. XIV w.) obecnie Muzeum Historyczno-Etnograficzne im. Juliana Rydzkowskiego, zał. 1932.
Rynek w Chojnicach
Fontanna na Rynku w Chojnicach
  • 1275 – Pierwsza wzmianka o Chojnicach w źródłach historycznych.

Chojnice w Państwie Zakonu Krzyżackiego

Chojnice w Rzeczypospolitej Obojga Narodów

Chojnice w Prusach i w Cesarstwie Niemieckim

  • 1772 – Po I rozbiorze Polski Chojnice w zaborze pruskim.
  • 1815 – Otwarcie gimnazjum państwowego w miejsce byłego kolegium jezuickiego.
  • 1819 – Likwidacja klasztoru augustianów.
  • 1843 – Założenie miejskiej kasy oszczędności.
  • 1846 – Pożar Przedmieścia Człuchowskiego.
  • 1848 – Pojawia się Conitzer Mittheilungen – pierwsza gazeta wydawana w mieście.
Chojnice pod zaborem pruskim
  • 1864 – Chojnice uzyskują połączenie telegraficzne ze Szczecinem.
  • 1870 – Uruchomienie gazowni miejskiej.
  • 1879 – Chojnice stają się siedzibą sądu okręgowego i prokuratury okręgowej.
  • 1886 – Oddany do użytku zostaje szpital prowadzony przez ss. Franciszkanki.
  • 1900 – Chojnice otrzymują sieć wodociągową i elektrownię. Rozruchy antysemickie w mieście.
  • 1904 – Założone zostaje Urzędnicze Towarzystwo Budowy Mieszkań w Chojnicach.
  • 1909 – Uruchomiona zostaje kanalizacja sanitarna.
  • 1911 – W Chojnicach powstaje pierwsza na Pomorzu drużyna skautowa.
  • 1912 – Zaczęto wydawać Gazetę Chojnicką.
Chojnice w 1938 na zdjęciu H. Poddębskiego

Chojnice w II Rzeczypospolitej i po II wojnie światowej

Zabytki

Bazylika Ścięcia św. Jana Chrzciciela
Kościół Zwiastowania NMP
 Osobny artykuł: Zabytki w Chojnicach.
  • Bazylika pw. Ścięcia św. Jana Chrzciciela z XIV wieku. Według średniowiecznych podań wybudowana na miejscu pogańskiej świątyni Świętowita. Na wschód od kościoła plebanie (stara – XIV-wieczna i nowa – XVIII/XIX-wieczna).
  • Barokowe kolegium pojezuickie z kościołem pw. Zwiastowania NMP z XVIII wieku.
  • Średniowieczne, XIV-wieczne mury miejskie okalające Stare Miasto od zachodu oraz częściowo południa i wschodu, oraz liczne baszty (Wronia, Szewska, Kurza Stopa). W Bramie Człuchowskiej (jedynej z trzech zachowanych) mieści się Muzeum Historyczno-Etnograficzne w Chojnicach, w basztach m.in. galeria sztuki współczesnej, biblioteka i oddział Archiwum Państwowego.
  • Średniowieczny układ przestrzenny Starego Miasta z kamieniczkami z XVIII i XIX wieku. Na Rynku znajduje się fontanna nawiązująca do klasycyzmu, której rzeźby przedstawiają korowód świętojański.
  • Neogotycki ratusz zbudowany w 1902 po wyburzeniu XVI-wiecznego starego ratusza stojącego na Rynku.
  • Konwikt – dawne kościół i klasztor Augustianów wzniesione w latach 1786–1794, od 1991 siedziba Katolickiego LO im. Romualda Traugutta.
  • Budynek starostwa z 1892 w stylu eklektycznym, siedziba władz starostwa.
  • Spichlerze przy ul. Krótkiej, zbudowane w XVIII/XX w.
  • Kompleks budynków poszpitalnych w stylu eklektycznym z II połowy XIX i początku XX wieku.
  • Wieża ciśnień (wodna).
  • Zabytkowy, XIX-wieczny dworzec kolejowy.

Struktura powierzchni

Według danych z 1 stycznia 2009 powierzchnia miasta wynosiła 21,05 km². Miasto stanowi 1,54% powierzchni powiatu chojnickiego.

Według danych z 2002 użytki rolne obejmowały 57% powierzchni miasta, użytki leśne – 5%.

Części miasta: Dolina, Grunowo, Igły, Małe Osady, Podlesie, Zamieście.

Demografia

Dane z 30 czerwca 2023 r.:

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
Jednostka osób % osób % osób %
Populacja 38 789 100 20 236 52,2 18 553 47,8
Gęstość zaludnienia
1842,7 961,3 881,4

Dane historyczne

Rok Liczba ludności
2007
39 784
2008
39 960
2009
39 867
2010
39 919
2011
40 447
2021
39 424
  • Piramida wieku mieszkańców Chojnic w 2014:

Gospodarka

W Chojnicach działa filia pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, od 2011 na rzecz biznesu działa Inkubator Technologiczny w Centrum Edukacyjno-Wdrożeniowym w Chojnicach. W Chojnicach swoje placówki posiadają liczne banki detaliczne.

W Chojnicach i bezpośrednim sąsiedztwie istnieje rozbudowane zaplecze turystyczne, m.in. działają park wodny i przystań żeglarska (Charzykowy). Miasto jest licznie odwiedzane przez turystów, w tym także z zagranicy, w szczególności z Niemiec. Chojnice są bazą turystyczną do wycieczek na południowe Kaszuby, na tzw. Gochy i Zabory.

Chojnice stanowią swojego rodzaju centrum regionalne. Związane jest to z faktem, że do najbliższego miasta podobnej wielkości (minimum 40 tys. mieszkańców) jest ok. 70 km w kierunku zachodnim (Szczecinek), ok. 90 km na południe (Bydgoszcz), ok. 100 km na północ (Słupsk), ok. 80 km na wschód (Starogard Gdański) oraz ok. 120 km w kierunku północno-wschodnim (Trójmiasto).

Sytuacja taka sprawia, iż sporo osób dojeżdża do pracy do Chojnic z okolicznych miejscowości. Dzięki oddaniu do użytku nowej tzw. południowej obwodnicy, która kosztowała według danych GDDKiA ponad 200 mln zł, umożliwiono znaczne przyspieszenie przejazdu i tranzytu towarów na drodze krajowej nr 22. W planach jest także zbudowanie tzw. obwodnicy zachodniej, umożliwiającej przejazd do Charzyków oraz wjazd na drogę nr 212 prowadzącą w kierunku Bytowa, bez wjazdu do Chojnic.

Handel i usługi

W mieście znajdują się placówki handlowe sieci: Biedronka, Lidl, Netto, Kaufland, Carrefour oraz Polo. W 2013 wybudowano największe w południowej części województwa pomorskiego Centrum Handlowe „Brama Pomorza”. Oprócz tego, w maju 2020 r. otworzono Park Handlowy "Retail Partners" o łącznej powierzchni 8500m2.

Media

  • Stacje radiowe nadawane z Chojnic:
  • Portale internetowe:
    • ChojniceInfo – portal działa od 2000
    • Chojnice24
    • chojnice.com – portal działa od czerwca 2009
    • chojnice.dlawas.info – regionalny portal internetowy działający od sierpnia 2016
    • historiachojnic.com – portal historyczny Chojnic
    • chojnice.naszemiasto.pl – portal z aktualnymi informacjami dotyczącymi miasta i regionu chojnickiego
    • Chojnice.pl – portal informacyjny
    • e-Chojnice.pl – serwis ogłoszeń
    • chojnice.tv – portal z transmisjami na żywo i wideoreportażami z Chojnic i okolic
  • Lokalne gazety:

Transport

Drogowy

Drogi przebiegające przez Chojnice
Droga nr Trasa Przebieg w mieście
22 Gorzów WielkopolskiCzłopaWałczCzłuchów – Chojnice – MalborkElbląg Obwodnica miasta Chojnice
212 Bytów – Chojnice – Zamarte ulice: Bytowska, Stefana Batorego, Sępoleńska
240 ŚwiecieTuchola – Chojnice ulice: Sukienników, Gdańska, Tucholska
235 Korne – Chojnice ulica Kościerska

28 listopada 2008 została oddana 14-kilometrowa Obwodnica Chojnic. Prace nad obwodnicą trwały przeszło 2 lata. Obwodnica posiada 2 węzły komunikacyjne (Chojnaty i Lipienice) i została podzielona na trzy odcinki:

  • Odcinek Nieżywięć-Chojnaty: jedna jezdnia o szerokości 7 metrów – 2 pasy ruchu o szerokości po 3,5 metra, pobocza utwardzone szerokości 1,50 m.
  • Odcinek Chojnaty-Lipienice: odcinek dwujezdniowy, każda jezdnia o szerokości 7 metrów, po dwa pasy ruchu w każdym kierunku z bitumicznymi poboczami szerokości 2 m, pas dzielący szerokości 4,5 m.
  • Odcinek Lipienice-Pawłowo: odcinek jednojezdniowy o trzech pasach ruchu, każdy pas ruchu o szerokości 3,5 m (dwa pasy ruchu w kierunku Chojnic, jeden w kierunku Starogardu Gd.).

W styczniu 2024 roku trwa budowa nowego odcinka drogi wojewódzkiej 212 (nazwanego obwodnicą zachodnią), która ma wyprowadzić ruch tranzytowy z centrum miasta.

W Chojnicach znajduje się siedziba przedsiębiorstwa PKS Chojnice, obsługującego linie komunikacyjne w powiatach chojnickim, tucholskim oraz sępoleńskim. 31 grudnia 2012 jego suma bilansowa wynosiła 10,94 mln zł, kapitał własny 5,53 mln zł, kapitał zakładowy 6,84 mln zł. Przychody ze sprzedaży w 2012 wyniosły 40,54 mln zł, strata netto 303,36 tys. zł, a zatrudnienie 117 osób. 11 września 2013 Skarb Państwa za 840.125,55 zł sprzedał przedsiębiorstwo firmie Blue Line Sp. z o.o. Warszawa, uzyskując 14,73 zł za 1 udział.

Kolejowy

Dworzec kolejowy od frontu

Stacja kolejowa w Chojnicach jest węzłem kolejowym, w którym spotyka się pięć linii kolejowych: 203 (Tczew-Chojnice-Kostrzyn), 208 (Działdowo – Chojnice), 210 (Chojnice – Runowo Pomorskie), 211 (Chojnice – Kościerzyna) i 281 (Oleśnica – Chojnice). Wszystkie linie są niezelektryfikowane, czynne w ruchu towarowym oraz pasażerskim, jedynie na linii kolejowej nr 281 w 2000 zawieszono kursowanie pociągów pasażerskich do Nakła nad Notecią.

Obecnie z Chojnic można dojechać bezpośrednim pociągiem do:

Lotniczy

28 sierpnia 2012 otwarto oficjalnie sanitarne lądowisko przy ul. Leśnej.

Komunikacja miejska

Edukacja

Szkoła Podstawowa nr 1
Liceum Ogólnokształcące im. Filomatów Chojnickich
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2
Politechnika Koszalińska, filia w Chojnicach

Żłobki

  • Żłobek Miejski w Chojnicach (budynek Przedszkola Samorządowego numer 9)

Przedszkola

  • Przedszkole „Bajka”
  • Przedszkole nr 6
  • Przedszkole nr 7
  • Przedszkole Samorządowe nr 9 „Skrzaty” (z oddziałami integracyjnymi)
  • Przedszkole Katolickie
  • Przedszkole „Jarzębinka”

Szkoły podstawowe

  • Szkoła Podstawowa nr 1 im. J. Rydzkowskiego (z oddziałami integracyjnymi)
  • Szkoła Podstawowa nr 3 im. Pamięci Kolejarzy Chojnickich
  • Zespół Szkół Specjalnych (Szkoła Podstawowa, Przysposobienie do Pracy)
  • Szkoła Podstawowa nr 5 im. J.H. Derdowskiego
  • Szkoła Podstawowa nr 6 (Schronisko dla Nieletnich w Chojnicach)
  • Szkoła Podstawowa nr 7 im. Jana Karnowskiego w Zespole Szkół numer 7
  • Szkoła Podstawowa nr 8 im. Jana Pawła II
  • Wspólnota Szkół Katolickich im. Piotra Dunina w Chojnicach

Licea ogólnokształcące

Szkoły zawodowe

  • Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 1 w Zespole Szkół numer 1 im. Tajnej Organizacji Wojskowej „Gryf Pomorski”
  • Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 2 w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych numer 2 im. św. Józefa Patrona Rzemieślników
  • Chojnicka Szkoła Realna

Szkoły wyższe

Technika

Centrum Ksztalcenia Ustawicznego
  • Technikum nr 1 w Chojnicach
  • Technikum nr 2 w Zespole Szkół Kształcenia Ponadgimnazjalnego
  • Technikum nr 3 w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych numer 3 im. Bohaterów Szarży Pod Krojantami
  • Technikum nr 4 w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych numer 2 im. św. Józefa Patrona Rzemieślników
  • Centrum Kształcenia Ustawicznego
  • Technikum im. Stefana Bieszka
  • Szkoła Techniczna im. Dywizjonu 303 Bydgoskiego Zakładu Doskonalenia Zawodowego

Szkoły muzyczne

  • Szkoła muzyczna I stopnia w Chojnicach

Sport

Park Wodny w Chojnicach

Chojnice są ośrodkiem sportowym w południowej części Pomorza. W mieście funkcjonuje kilkanaście stowarzyszeń zajmujących się sportem.

Kluby sportowe

  • Mieszane sztuki walki
    • Centrum Sztuk Walki w Chojnicach – klub oferujący szkolenie dzieci, młodzieży i dorosłych w różnorakich sztukach walki, jak MMA, BJJ (brazylijskie jiu-jitsu), boks czy krav maga. Wysoko wykwalifikowana kadra trenerska i bardzo dobrze wyposażona sala czynią to miejsce jednym z najbardziej profesjonalnych na Pomorzu.
  • Boks
    • UKS Ósemka Chojnice – klub zajmujący się szkoleniem młodzieży. W kadrze znajduje się młodzieżowy reprezentant kraju Kazimierz Łęgowski. Zajęcia w klubie prowadzi m.in. były reprezentant Polski seniorów, medalista Mistrzostw Europy Seniorów Marcin Łęgowski.
    • KS Boxing Team Chojnice – klub zajmujący się szkoleniem młodzieży oraz organizacją imprez związanych z boksem seniorskim. W klubie zajęcia prowadzi m.in. wielokrotny młodzieżowy mistrz Polski, Marcin Gruchała. Największe sukcesy klubu w latach 2008–2010 to Mistrzostwo Polski juniorek Sandry Rybakowskiej w 2008 i 2009 w kategorii 52 kg oraz w 2010 w kategorii 57 kg, a także 5. miejsce na młodzieżowych mistrzostwach Europy w bułgarskim mieście Jamboł w 2008.
  • Futsal
  • Lekkoatletyka
    • Chojniczanka Chojnice – klub zajmujący się szkoleniem młodzieży, aktualnie w barwach klubu biega Kamila Kubaczyk, brązowa medalistka halowych mistrzostw Polski juniorów młodszych w sprincie na 60 m.
    • Florian Chojnice – sekcja klubu sportowego Kolejarz Chojnice, w kadrze kilku medalistów mistrzostw Polski weteranów oraz strażaków w biegach długodystansowych.
  • Karate
    • Chojnicki Klub Kyokushin Karate.
  • Petanque
    • ChTPF Chojnice (II liga).
Murawa Stadionu Chojniczanki
  • Piłka nożna
  • Rugby
    • UKS Rugby Tur Chojnice – klub zajmujący się szkoleniem młodzieży, powstał w dniu 22 maja 2003.
  • Siatkówka:
    • UKS Ósemka Chojnice – klub wielosekcyjny, trenujący siatkarzy i siatkarki. Zaczął działać od 2008.
  • Tenis Stołowy
    • Ósemka Chojnice – uczniowski klub sportowy wystawiający drużynę do rozgrywek ligowych. Tenisiści Ósemki grają w pomorskiej III lidze tenisa stołowego.
  • Szachy
    • Ósemka Chojnice – uczniowski klub sportowy w Chojnicach wystawiający drużynę do rozgrywek ligowych. Szachiści Ósemki grają w kujawsko-pomorskiej III lidze szachowej, w okręgówce oraz w A klasie.
  • Żeglarstwo
    • Chojnicki Klub Żeglarski – corocznie zdobywa medale i tytuły mistrza Polski w różnych klasach. Najbardziej rozwinięta w klubie jest praca w klasie optymist, zawodnicy ChKŻ z powodzeniem startują też w klasach ISA 407, laser, 420 i 470.
  • Cheerleading
    • UKS Ósemka – treningi dziewcząt w kategoriach wiekowych junior młodszy, junior, senior. Sekcja działająca od 2007.

Obiekty sportowe

  • Centrum Park Chojnice – hala widowiskowo-sportowa, w której swoje mecze rozgrywa klub Red Devils Chojnice. Można w niej rozgrywać mecze futsalu, piłki ręcznej, koszykówki i siatkówki. Hala ma wymiary 43 × 22 m i 7 m wysokości.
  • Park Wodny w Chojnicach.
  • Stadion Miejski Chojniczanka 1930 – wielofunkcyjny stadion sportowy, na którym swoje mecze rozgrywa Chojniczanka Chojnice. Mogą się na nim odbywać mecze piłkarskie oraz mityngi lekkoatletyczne.
  • Modrak Chojnice – boisko piłkarskie, posiadające szatnie, strefy dla obu drużyn oraz niewielką trybunę. Z reguły odbywają się tam spotkania II drużyny Chojniacznki Chojnice.
  • Stadion Miejski Kolejarz – stadion grającej w V lidze drużynie Kolejarza Chojnice.

Wspólnoty religijne

Kościół Matki Bożej Królowej Polski, obiekt sakralny

Na terenie miasta działalność religijną prowadzą:

Współpraca międzynarodowa

Miasta partnerskie

Miasto Państwo Data rozpoczęcia współpracy
Emsdetten  Niemcy 12 marca 1996
Mozyr  Białoruś grudzień 2002
Korsuń Szewczenkowski  Ukraina 20 grudnia 2004

Miasta zaprzyjaźnione

Miasto Państwo Data rozpoczęcia współpracy
Bad Bevensen  Niemcy 1994
Bayeux  Francja
Waalwijk  Holandia maj 2003

Honorowi Obywatele Miasta Chojnice

Zasłużeni Obywatele Miasta Chojnice

Źródło:

  • Leszek Chamier Cieminski
  • Edward Gabryś
  • Tadeusz Guentzel
  • Edmund Hapka
  • Janina Kosiedowska
  • Bogdan Kuffel
  • Janusz Palmowski
  • Wojciech Pietrzak
  • Kazimierz Pułakowski
  • Zbigniew Rajmund Stromski
  • Tadeusz Szyca
  • Maria Renata Wróblewska
  • Zbigniew Wiśniewski

Sąsiednie gminy

Chojnice, Człuchów, Kęsowo, Czersk, Brusy,

Zobacz też

Przypisy

  1. Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny , demografia.stat.gov.pl (pol.).
  2. Kody pocztowe 89-xxx – Zumi.pl Lokalizator internetowy.
  3. a b Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. . (pol.).
  4. Żaneta Szulc: Podstawowe informacje o gminie Chojnice. bip.gminachojnice.com.pl, 2005-02-21. . . Cytat: Gmina Chojnice leży w powiecie chojnickim . W ujęciu historycznym jest to część Pomorza Gdańskiego. (pol.).
  5. Kaszuby - mapa i granice regionu - e-Kaszuby.pl , www.e-kaszuby.pl .
  6. Regiony fizycznogeograficzne Polski po zmianach w 2018 r. , warmaz.pl, 2018 (pol.).
  7. Max Perlbach, Pommerellisches Urkundenbuch Westpreussischen Geschichtsverein Danzig 1882.
  8. Kazimierz Rymut, Nazwy miast Polski, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1980, s. 52, ISBN 83-04-00704-5, ISBN 978-83-04-00704-8 (pol.).
  9. Chojnice.
  10. Chojnicka prasa niemieckojęzyczna w okresie pruskim i międzywojennym.
  11. Mord chojnicki i jego reperkusje wydawnicze.
  12. Chojnicki Klub Żeglarski: 75-lecie Chojnickiego Klubu Żeglarskiego. chkz.pl, s. 2.
  13. Panie i Panowie – Prezydent RP, www.historiachojnic.pl .
  14. Bazylika Mniejsza w Chojnicach.
  15. Gimnazjum w Chojnicach.
  16. Kościół gimnazjalny w Chojnicach.
  17. Mury obronne Chojnic.
  18. Ocalałe chojnickie baszty.
  19. Brama Człuchowska.
  20. Historia losów chojnickich kamieniczek.
  21. Chojnicki ratusz – zdjęcia i historia.
  22. Konwikt – chojnicki zabytek.
  23. Starostwo chojnickie – historia i zdjęcia.
  24. Były szpital na pl.Niepodległości w Chojnicach.
  25. Wieża ciśnień w Chojnicach.
  26. Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2013 r.. „Powierzchnia i Ludność w Przekroju Terytorialnym”, 2013-07-26. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. ISSN 1505-5507. 
  27. Informator REGIOsetu.
  28. Ludność w gminach. Stan w dniu 31 marca 2011 r. – wyniki spisu ludności i mieszkań 2011 r.
  29. Chojnice w liczbach , Polska w liczbach , liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  30. Home , cew.bizneschojnice.eu (pol.).
  31. a b Chojnice | Chojnice.com , www.chojnice.com (pol.).
  32. Obwodnica Chojnic.
  33. https://archive.ph/20081205193444/http://www.chojnice.dhv.pl/pytania.htm – pytanie 2.
  34. Park Handlowy Chojnice , retailpartners (pol.).
  35. Oficjalna Strona Radia Głos.
  36. Weekend FM , www.weekendfm.pl (pol.).
  37. www.chojnice.pl , www.chojnice.pl .
  38. Chojnice24.pl – Chojnicki Portal Regionalny.
  39. Chojnice.com , www.chojnice.com (pol.).
  40. Historia Chojnic.
  41. Ogłoszenia lokalne Chojnice i okolice. , ilovechojnice.pl.
  42. Chojnice.tv, „Internetowa Lokalna Telewizja Chojnice TV” .
  43. https://archive.ph/20081205193428/http://www.chojnice.dhv.pl/opis_projektu.htm – oficjalna strona obwodnicy Chojnic.
  44. Budowa zachodniej obwodnicy miasta , chojnice.com (pol.).
  45. Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej Chojnice Sp. z o.o. – karta prywatyzacyjna.
  46. Linia Oleśnica – Chojnice (281): historia.
  47. Otwarcie lądowiska.
  48. Start » Wspólnota Szkół Katolickich z Chojnic , katolik.chojnice.pl (pol.).
  49. GruchalaTeam – Wszystko o Chojnickim Boksie , gruchalateam.pl .
  50. Historia – Red Devils Chojnice (pol.).
  51. V liga - pomorska - grupa Gdańsk II - sezon 2023/2024 - Pomorski Futbol , www.pomorskifutbol.pl (pol.).
  52. ChKŻ Chojnice , www.chkz.pl (pol.).
  53. V liga - pomorska - grupa Gdańsk II - sezon 2023/2024 , www.laczynaspilka.pl (pol.).
  54. zbór w Chojnicach. chojnice.baptysci.pl. ..
  55. Parafia Chrystusa Króla i błogosławionego Ojca Daniela Brottier – Strona główna.
  56. Parafia Matki Bożej Fatimskiej w Chojnicach.
  57. Bazylika pw. Ścięcia Św. Jana Chrzciciela Chojnice.
  58. Parafia pw. Chrystusa Miłosiernego w Chojnicach.
  59. Parafia pw. Św. Jadwigi Królowej w Chojnicach.
  60. zbór w Chojnicach.
  61. Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org .
  62. Chojnice – Miasta Partnerskie , miasto.chojnice.pl .
  63. Chojnice – Miasta Partnerskie , miasto.chojnice.pl .
  64. Chojnice – Miasta Partnerskie , miasto.chojnice.pl .
  65. Chojnice – Urząd Miejski – Miasta Zaprzyjaźnione.
  66. Chojnice – Urząd Miejski – Miasta Zaprzyjaźnione.
  67. Chojnice – Urząd Miejski – Miasta Zaprzyjaźnione.
  68. Zasłużeni Obywatele Miasta. Urząd Miejski. .

Bibliografia

  • Barbara Zagórska: Chojnice – Miasto i ludzie na starej fotografii. Chojnice: Muzeum Historyczno-Etnograficzne w Chojnicach/ Urząd Miejski w Chojnicach, 1996/98. ISBN 83-906163-1-9.

Linki zewnętrzne