Toruń Wschodni

Toruń Wschodni

Budynek widziany od strony Placu Fryderyka Skarbka (maj 2020)
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Miejscowość	Toruń
Lokalizacja	Jakubskie Przedmieście / Mokre
Data otwarcia	20 listopada 1871 15 sierpnia 1909
Poprzednie nazwy	1871–1873: Thorn-Mocker 1873–1909: Guterbahnhof Thorn-Mocker 1909–1920: Thorn-Mocker 1920–1939: Toruń Mokre 1939–1945: Thorn Mocker 1945–1959: Toruń Mokre
Dane techniczne
Liczba peronów	3
Liczba krawędzi peronowych	5
Kasy
Linie kolejowe
27 Nasielsk – Toruń Wschodni 207 Toruń Wschodni – Malbork 246 Toruń Wschodni – Olek 353 Poznań Wschód – Skandawa
Położenie na mapie Torunia Toruń Wschodni
Położenie na mapie Polski Toruń Wschodni
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego Toruń Wschodni
53°01′38″N 18°38′05″E/53,027222 18,634722
Multimedia w Wikimedia Commons

Toruń Wschodni – dworzec kolejowy na terenie Torunia. Według klasyfikacji PKP ma kategorię dworca aglomeracyjnego.

W latach 1871–1873 (lub 1871–1882) i 1909–1959 nosił nazwę Toruń Mokre (Bahnhof Thorn-Mocker), a w latach 1873–1909 (lub 1882–1909) Guterbahnhof Thorn-Mocker (Dworzec Towarowy Toruń Mokre)^{[potrzebny przypis]}.

Historia

Linię z Torunia do Jabłonowa Pomorskiego, która była częścią planowanej linii kolejowej Poznań-Isterburg, otwarto 20 listopada 1871. Bahnhof Thorn-Mocker, jak ówcześnie nazywał się dworzec, był początkowym/końcowym przystankiem linii od strony Torunia. Na dworcu wzniesiono budynek dla podróżnych z restauracją. Stacją końcową przestał być 15 sierpnia 1873, kiedy dzięki otwarciu mostu kolejowego (i linii od mostu do dworca) uzyskał połączenie ze stacją Toruń Główny. Jednocześnie jednak podjęto decyzję o zamknięciu Torunia Mokre (ob. Toruń Wschodni), a cała ekspedycja na tej linii odbywała się odtąd przez dworzec Toruń Główny. Wkrótce dworzec otwarto ponownie, ale wyłącznie jako dworzec towarowy, a kwestia jego nazwy nie została ostatecznie wyjaśniona^{[potrzebny przypis]}.

1 lipca 1882 oddano do użytku pierwszy odcinek planowanej Kolei Miast Nadwiślańskich - z Torunia do Chełmży. Linia ta odchodziła od linii Poznań-Isterburg na wysokości dzisiejszego Polmosu Toruń, wiodła wzdłuż ulic Dworcowej i Kraińskiej, a następnie wzdłuż ul. Grudziądzkiej do Łysomic i dalej na północ  - omijała więc towarową stację Toruń Mokre (ob. Toruń Wschodni). Na nowej linii zbudowano Dworzec Mokre (Bahnhof Mocker), który po przyłączeniu wsi Mokre do Torunia - 1 kwietnia 1906 - przemianowano na Dworzec Toruń Mokre (Bahnhof Thorn-Mocker)^{[potrzebny przypis]}.

Ponieważ linia Poznań-Isterburg była ważniejszą niż linia Toruń-Malbork, a w roku 1906 nie posiadała żadnego dworca w nowo przyłączonym do Torunia obszarze (czyli dawna wieś Mokre i okolice), postanowiono rozbudować Toruń Mokre do dużego dworca pasażersko-towarowego. Jednocześnie postanowiono przebudować układ torów tak, aby ten nowy dworzec mógł obsłużyć ruch także na linii Toruń-Malbork. Także stację końcową linii do Malborka przeniesiono na nowy dworzec. Powstał on w roku 1909 (otwarcie nastąpiło 15 sierpnia), a przy rozbudowie peronów i torowiska zmieniono przebieg Strugi Toruńskiej tworząc w miejsce dotychczasowego, nieregularnego odcinka proste koryto kilka metrów bardziej na północ (stary przebieg Strugi na terenie dworca widoczny jest do dziś w podziale katastralnym). Dworzec powrócił do swojej pierwotnej nazwy Dworzec Toruń Mokre (Bahnhof Thorn-Mocker), a stary dworzec Toruń Mokre zamknięto 14 sierpnia 1909, po czym przemianowano na Toruń Stare Mokre (Thorn Altmocker) i odtąd pełnił rolę wyłącznie stacji towarowej .

Architektura

Zabudowa dworca składa się z dwóch głównych budynków - większego (mieszczącego m.in. poczekalnię i kasy) oraz mniejszego (Biuro Wag). Oba powstały w stylu neogotyckim i w pierwotnej formie architektonicznej przetrwały do czasów współczesnych. Na obramowaniu schodów głównego budynku znajdują się relikty latarni gazowych. W pobliżu obu głównych budynków dworca stoi kilka kolejowych budynków mieszkalnych przeznaczonych pierwotnie dla obsługi dworca i ich rodzin^{[potrzebny przypis]}.

Linie kolejowe

^{[potrzebny przypis]}.

Połączenia kolejowe

Z dworca istnieją bezpośrednie połączenia do wielu miast Polski, m.in. do Olsztyna, Iławy, Grudziądza, Chełmży, Sierpca, Kutna, Włocławka, Bydgoszczy, Poznania czy Inowrocławia^{[potrzebny przypis]}.

^{[potrzebny przypis]}.

Oprócz pociągów dalekobieżnych i wojewódzkich do stacji Toruń Wschodni dojeżdżają również pociągi BiT City. Składy kursują na trasie Toruń Wschodni - Bydgoszcz Główna. Od 14 grudnia 2014 roku linia ta została wzbogacona o cztery nowe składy typu Pesa Elf 22WEc^{[potrzebny przypis]}.

Ruch pasażerski

Zobacz też

• Transport kolejowy w Toruniu

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Toruń Wschodni w Ogólnopolskiej Bazie Kolejowej – bazakolejowa.pl

Bibliografia

• JoannaJ. Kucharzewska JoannaJ., Architektura i urbanistyka Torunia w latach 1871-1920, Warszawa: Neriton, 2004, ISBN 838897369X .brak strony (książka)
• Michał P.M.P. Kadlec Michał P.M.P., Dawny Dworzec Mokre , Blog PO TORUNIU, 5 sierpnia 2019  .
• JonaszJ. Przybyszewski JonaszJ., Rozwój kolei w Toruniu , Rozwój kolei w Toruniu, 5 sierpnia 2019  .
• TomaszT. Stochmal TomaszT., Zapomniane linie kolejowe województwa kujawsko-pomorskiego, Toruń: Stotom, 2017, ISBN 978-83-943175-5-3 .brak strony (książka)

Toruń Wschodni
Linia 27 Nasielsk – Toruń Wschodni (165,022 km)
Grębocin odległość: 4,080 km
Linia 207 Toruń Wschodni – Malbork (0,000 km)
		Toruń Katarzynka odległość: 2,55 km
Linia 246 Toruń Wschodni – Olek (0,000 km)
		Toruń Północny odległość: 6,061 km
Linia 353 Poznań Wschód – Żeleznodorożnyj (139,092 km)
Toruń Miasto odległość: 1,674 km		Toruń Elana