W dzisiejszym świecie 70 Pułk Piechoty (II RP) jest tematem o dużym znaczeniu i zainteresowaniu szerokiego spektrum ludzi. Niezależnie od tego, czy ze względu na swój wpływ na społeczeństwo, znaczenie w historii czy znaczenie w dzisiejszym świecie, 70 Pułk Piechoty (II RP) stał się tematem, który budzi pasje, sprzeczne opinie i gorące debaty. Od środowiska akademickiego po miejsce pracy, 70 Pułk Piechoty (II RP) zdołał przyciągnąć uwagę i zainteresowanie zarówno ekspertów, jak i neofitów. W tym artykule zbadamy różne aspekty 70 Pułk Piechoty (II RP), analizując jego wpływ na różne sfery życia i jego znaczenie dla zrozumienia otaczającego nas świata.
Historia | |
Państwo | |
---|---|
Sformowanie | |
Rozformowanie | |
Tradycje | |
Święto | |
Nadanie sztandaru | |
Kontynuacja | |
Dowódcy | |
Pierwszy |
kpt. Władysław Wawrzyniak |
Ostatni | |
Działania zbrojne | |
powstanie wielkopolskie wojna polsko-bolszewicka bitwa nad Wkrą (14–18 VIII 1920) bitwa nad Niemnem (20–26 IX 1920) kampania wrześniowa bitwa nad Bzurą (9–18 IX 1939) bój pod Górą Świętej Małgorzaty (9–10 IX 1939) | |
Organizacja | |
Dyslokacja | |
Rodzaj sił zbrojnych | |
Rodzaj wojsk | |
Podległość |
70 Pułk Piechoty (70 pp) – oddział piechoty Armii Wielkopolskiej i Wojska Polskiego II RP.
W grudniu 1919 batalion zapasowy pułku stacjonował w Pleszewie. 10 lutego 1920 przemianowano 12 Pułk Strzelców Wielkopolskich nadając pułkowi nazwę 70 pułku piechoty.
Żołnierze pułku odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari | ||
---|---|---|
sierż. sztab. Feliks Adamski | st. szer. Jan Dryjański | st. szer. Franciszek Jelonek |
sierż. Józef Kostka | kpr. Stanisław Lis | sierż. Władysław Majcher |
por. Tomasz Paul | sierż. Stanisław Pietrzak | por. Stefan Edward Tomaszewski |
por. Franciszek Twardowski | mjr Władysław Wawrzyniak | ś.p. kpt. Wojciech Wężyk |
16 grudnia 1920 pułk przybył do Biedruska. Od 30 kwietnia do 22 czerwca 1921 stacjonował w Krotoszynie, a później został przesunięty i rozlokowany częściowo w Ostrowie Wlkp., częściowo w Pleszewie i Szczypiornie. 4 sierpnia tego roku pułk został przeniesiony do Leszna. 17 października 1921 pułk wymaszerował z Leszna do nowych garnizonów: dowództwo pułku razem z I batalionem i batalionem sztabowym do Jarocina, natomiast II i III batalion do Pleszewa.
W okresie międzywojennym 70 pułk piechoty stacjonował w Pleszewie na terenie Okręgu Korpusu Nr VII. Wchodził w skład 17 Dywizji Piechoty. W okresie od 17 października 1921 do czerwca 1924 dowództwo pułku, I batalion i batalion sztabowy stacjonowały w garnizonie Jarocin, natomiast II i III batalion oraz kadra batalionu zapasowego w garnizonie Pleszew. 3 czerwca 1924 dowództwo pułku przeniesione zostało do Pleszewa, a dwa lata później wszystkie pododdziały pułku przeniesione zostały z Jarocina.
Na podstawie rozkazu wykonawczego Ministerstwa Spraw Wojskowych do Departamentu Piechoty o wprowadzeniu organizacji piechoty na stopie pokojowej PS 10-50 z 1930 roku, w Wojsku Polskim wprowadzono trzy typy pułków piechoty. 70 pułk piechoty zaliczony został do typu I pułków piechoty (tzw. „normalnych”). W każdym roku otrzymywał około 610 rekrutów. Stan osobowy pułku wynosił 56 oficerów oraz 1500 podoficerów i szeregowców. W okresie zimowym posiadał batalion starszego rocznika, batalion szkolny i skadrowany, w okresie letnim zaś batalion starszego rocznika i dwa bataliony poborowych. Po wprowadzeniu w 1930 nowej organizacji piechoty na stopie pokojowej, pułk szkolił rekrutów dla potrzeb batalionu Korpusu Ochrony Pogranicza.
Obsada personalna i struktura organizacyjna w marcu 1939 | |
---|---|
Stanowisko | Stopień, imię i nazwisko |
Dowództwo pułku | |
dowódca pułku | płk Alfred Konkiewicz |
I zastępca dowódcy | ppłk Aleksander Kiszkowski |
adiutant | kpt. Wacław Kałuski |
starszy lekarz | mjr dr Kazimierz II Chmielewski |
młodszy lekarz | por. lek. Stanisław Sikora |
II zastępca dowódcy (kwatermistrz) | mjr Leonard Krukowski |
oficer mobilizacyjny | kpt. Zdzisław Zioło |
zastępca oficera mobilizacyjnego | por. Kazimierz Zamarlicki |
oficer administracyjno-materiałowy | kpt. Czesław Ciszewski |
oficer gospodarczy | kpt. int. Franciszek Naskręt |
oficer żywnościowy | chor. Michał Józefiak |
oficer taborowy | kpt. tab. Leon Latanowicz |
kapelmistrz | ppor. adm. (kapelm.) Jan Malmurowicz |
dowódca plutonu łączności | por. Stefan Jan Dąbek |
dowódca plutonu pionierów | por. Antoni Dembowski |
dowódca plutonu artylerii piechoty | por. art. Witold Piłkowicz |
dowódca plutonu ppanc. | por. Adam Szcześniak |
dowódca oddziału zwiadu | ppor. Paweł Jerzy Jączkowski |
I batalion | |
dowódca batalionu | mjr Julian Siedlecki |
dowódca 1 kompanii | por. Marian Bródka |
dowódca plutonu | ppor. Edmund Sikorski |
dowódca 2 kompanii | kpt. Bolesław II Dąbrowski |
dowódca plutonu | ppor. Józef Jan Uryga |
dowódca 3 kompanii | kpt. Kazimierz Jan Dziurzyński |
dowódca plutonu | por. Marian Piotr Siarkiewicz |
dowódca 1 kompanii km | kpt. Adam Józef Kobosowicz |
dowódca plutonu | por. Julian Paweł Schilf |
dowódca plutonu | por. Czesław Stawski |
II batalion | |
dowódca batalionu | mjr Władysław Józef Legutko |
dowódca 4 kompanii | kpt. Ludwik Paweł Stolarczyk |
dowódca plutonu | ppor. Stanisław Jan Obrzut |
dowódca 5 kompanii | kpt. Bolesław Jan Jagoszewski |
dowódca plutonu | ppor. Wacław Michał Richter |
dowódca plutonu | ppor. Stefan Zięba |
dowódca 6 kompanii | por. Wiktor Krawczyk |
dowódca plutonu | ppor. Zygmunt Florian Przybył |
dowódca 2 kompanii km | p.o. por. Marian Bielawny |
III batalion | |
dowódca batalionu | mjr Stanisław Michno |
dowódca 7 kompanii | kpt. kontr. Jan Kawtaradze |
dowódca plutonu | ppor. Kordus Józef |
dowódca 8 kompanii | kpt. Edward Mamunow |
dowódca plutonu | ppor. Solak Władysław |
dowódca plutonu | ppor. Władysław Syrek |
dowódca 9 kompanii | kpt. Jan Kowalczyk |
dowódca plutonu | por. Jan Pałys |
dowódca plutonu | ppor. Zygmunt Florian Przybył |
dowódca plutonu | ppor. Andrzej Chyczewski |
dowódca 3 kompanii km | por. Ignacy Tyczyński |
dowódca plutonu | ppor. Jerzy Jan Bobrowicz |
dowódca plutonu | chor. Stanisław Talbierz |
na kursie | por. Julian Stefan Rowiński |
por. Paweł Tyśluk | |
Dywizyjny Kurs Dla Podoficerów Nadterminowych 17 DP | |
dowódca | kpt. Stefan II Wojciechowski |
dowódca plutonu | por. Bolesław Rejer |
dowódca plutonu | por. Roman Sadłowski |
70 obwód przysposobienia wojskowego „Pleszew” | |
kmdt obwodowy PW | kpt. adm. (piech.) Antoni Kostrzewa |
kmdt powiatowy PW Jarocin | kpt. kontr. piech. Michał Hybiak |
kmdt powiatowy PW Środa | kpt. piech. Zygmunt Antczak |
W czasie wojny obronnej 1939 wchodził w skład macierzystej dywizji walczącej w ramach Armii „Poznań”.
Struktura organizacyjna i obsada personalna we wrześniu 1939 | |
---|---|
Stanowisko | Stopień imię i nazwisko |
Dowództwo | |
dowódca pułku | płk Alfred Konkiewicz |
I adiutant | kpt. Wacław Kałuski |
II adiutant | ppor. Zbigniew Kopczyński |
oficer informacyjny | ppor. Stanisław Strykowski |
oficer łączności | por. Stefan Dąbek †22 IX 1939 Łomianki |
kwatermistrz | kpt. Czesław Ciszewski |
oficer płatnik | ppor. Antoni Wojciechowski |
oficer żywnościowy | chor. Michał Józefiak |
naczelny lekarz | por. lek. Stanisław Jakubowski |
kapelan | ks. kap. Mieczysław Łoziński |
dowódca kompanii gospodarczej | ppor. Celestyn Obst |
I batalion | |
dowódca I batalionu | mjr Julian Siedlecki †11 IX 1939 k. Giecza |
adiutant batalionu | por. Kazimierz Matuszewski |
dowódca 1 kompanii strzeleckiej | kpt. Stefan Wojciechowski |
dowódca 2 kompanii strzeleckiej | por. Bronisław Eustachy Zając |
dowódca 3 kompanii strzeleckiej | por. Wiktor Krawczyk |
dowódca 1 kompanii ckm | kpt. Adam Kobosowicz 4 IX 1939 ranny |
od 4 IX kpt. Stefan Wojciechowski †22 IX Łomianki | |
II batalion | |
dowódca II batalionu | mjr Władysław Legutko |
adiutant batalionu | por. Bogdan Miądowicz |
dowódca 4 kompanii strzeleckiej | por. Antoni Kazimierz Stanisław Dembowski |
dowódca 5 kompanii strzeleckiej | ppor. rez. Stanisław Mistygacz 11 IX ranny |
dowódca 6 kompanii strzeleckiej | kpt. Michał Baran |
dowódca III plutonu | ppor. rez. Józef Marian Woźny †18 IX Iłów |
dowódca 2 kompanii ckm | kpt. Ludwik Stolarczyk |
III batalion | |
dowódca III batalionu | mjr Stanisław Michno |
adiutant batalionu | ppor. Witold Brzeziński |
dowódca 7 kompanii strzeleckiej | kpt. Jan Kowalczyk |
dowódca 8 kompanii strzeleckiej | kpt. Kamil Piotr Gudowski |
dowódca 9 kompanii strzeleckiej | por. Józef Zdrajkowski 12 IX ranny |
dowódca 3 kompanii ckm | kpt. Edward Mamunow †24 V 1941 Oflag VII A Murnau |
pododdziały specjalne | |
dowódca kompanii przeciwpancernej | por. Adam Szczęśniak |
dowódca I plutonu | por. rez. Edmund Kurcjusz Puchowski |
dowódca II plutonu | ppor. rez. Ildefons Jan Hieronim Robiński |
dowódca III plutonu | ppor. rez. Zdzisław Marian Dzikowski |
szef kompanii | sierż. Julian Kulesza |
dowódca kompanii zwiadowców | kpt. Kazimierz Jan Dziurzyński |
dowódca plutonu konnych zwiadowców | por. kaw. rez. Jan Krzyżanowski |
dowódca plutonu kolarzy | por. rez. Bernard Zygmunt Bruchwalski |
dowódca plutonu artylerii piechoty | por. art. Witold Piłkowicz |
zastępca dowódcy plutonu artylerii piechoty | ppor. rez. mgr Franciszek Gumółka |
dowódca plutonu pionierów | por. Paweł Tymirski-Tyśluk |
dowódca plutonu przeciwgazowego | por. Marian Bielawny 12 IX 1939 ranny |
Prawdopodobnie ostatnim żyjącym uczestnikiem kampanii wrześniowej w szeregach 70 pułku piechoty był zmarły w 2017 roku Florian Gluba (ur. 1922).
W niedzielę 3 sierpnia 1930 na stadionie sportowym w Pleszewie inspektor armii, generał dywizji Edward Śmigły-Rydz wręczył chorągiew dowódcy oddziału, pułkownikowi dyplomowanemu Mieczysławowi Mozdyniewiczowi. Chorągiew została ufundowana przez społeczeństwo powiatów: pleszewskiego, jarocińskiego i średzkiego.
Dopiero 19 listopada 1930 Prezydent RP zatwierdził wzór lewej strony płachty chorągwi 70 pp. Aktualnie sztandar znajduje się w Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie.
4 lipca 1930 Minister Spraw Wojskowych zatwierdził wzór i regulamin odznaki pamiątkowej 70 pp. Odznaka o wymiarach 39 x 39 mm ma kształt równoramiennego krzyża, biało emaliowanego, z brzegami otoczonymi złotą obwódką. Na środku krzyża okrągła tarcza z orłem wz. 1927 na złotym tle. Na ramionach krzyża numer i inicjały oraz dawna nazwa pułku 70 P.P. 12 P.STRZ. WLKP.. Między ramionami krzyża srebrne liście laurowe. Oficerska - jednoczęściowa, wykonana w srebrze, złocona i emaliowana. Projekt: Jan Małeta.
Biogramy ofiar zbrodni katyńskiej znajdują się między innymi w bazach udostępnionych przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Muzeum Katyńskie.
Nazwisko i imię | stopień | zawód | miejsce pracy przed mobilizacją | zamordowany |
---|---|---|---|---|
Baranowski Józef | por. rez. | nauczyciel | kier. szkoły w Piaskach | Charków |
Cerekwicki Szczepan | ppor. rez. | nauczyciel | szkoła w Ludwinowie | Katyń |
Chmielewski Marian | ppor. rez. | lekarz | z-ca dyr. Sanatorium „Górka” w Busku | Charków |
Czapiewski Stanisław | ppor. rez. | dziennikarz | Charków | |
Frąckowiak Ignacy | ppor. rez. | nauczyciel | Charków | |
Fibak Leonard Erazm | ppor. rez. | technik farmacji | apteka w Poznaniu | Katyń |
Kaczmarek Jan | ppor. rez. | absolwent UW | kmdt. JHP w Radomiu | Charków |
Kasprzak Jarogniew | ppor. rez. | ekonomista | Charków | |
Krukowski Henryk | ppor. rez. | prawnik | Krajowe Ubezpieczenia Ogniowe w Poznaniu | Katyń |
Łopiński Florian | ppor. rez. | ekonomista, mgr | Charków | |
Michalak Jan | ppor. rez. | nauczyciel | Katyń | |
Mossakowski Zygmunt | kapitan | żołnierz zawodowy | oficer placu Tarnopol (54 pp) | Katyń |
Nuszel Kazimierz | ppor. rez. | prawnik | Sąd Apelacyjny w Poznaniu | Katyń |
Olszewski Alfons (ur. 1899) | ppor. rez. | firma w Rawiczu | Katyń | |
Siekański Helidor | ppor. rez. | urzędnik | Urząd Skarbowy w Jarocinie | Charków |
Skoraszewski Roman | por. rez. | komornik | Sąd Grodzki w Kościanie | Charków |
Stekiel Kazimierz | ppor. rez. | Charków | ||
Śramski Adam | ppor. rez. | absolwent WSH | Urząd Skarbowy w Poznaniu | Katyń |
Talaga Franciszek | por. rez. | nauczyciel | Charków | |
Tyczewski Stanisław | ppor. rez. | nauczyciel | kier. szkoły w Jeżewie k. Gostynia | Charków |
Włostowski Hieronim | ppor. rez. | absolwent UAM | urzędnik w Nowogródku | Katyń |
Tradycje pułku kultywuje 17 Wielkopolska Brygada Zmechanizowana im. gen. broni Józefa Dowbor-Muśnickiego.