Dziś chcemy zagłębić się w fascynujący świat Kresowa Brygada Kawalerii. Wiedząc więcej o Kresowa Brygada Kawalerii, będziemy mogli poznać jego różne aspekty i zrozumieć jego znaczenie w różnych kontekstach. W tym artykule przyjrzymy się różnym aspektom związanym z Kresowa Brygada Kawalerii, od jego powstania po ewolucję w czasie. Ponadto przeanalizujemy jego wpływ na współczesne społeczeństwo i jego znaczenie w dzisiejszym świecie. Mamy nadzieję, że dzięki kompleksowemu i szczegółowemu podejściu zapewnimy naszym czytelnikom kompleksowy i wzbogacający wgląd w Kresowa Brygada Kawalerii.
Historia | |
Państwo | |
---|---|
Sformowanie |
1921 |
Rozformowanie |
1939 |
Tradycje | |
Rodowód | |
Dowódcy | |
Pierwszy |
płk Feliks Dziewicki |
Ostatni |
płk dypl. Jerzy Grobicki |
Działania zbrojne | |
kampania wrześniowa | |
Organizacja | |
Dyslokacja | |
Rodzaj sił zbrojnych | |
Rodzaj wojsk | |
Podległość |
Kresowa Brygada Kawalerii (Kres. BK) – wielka jednostka kawalerii Wojska Polskiego.
W czasie kampanii wrześniowej brygada walczyła w składzie Armii „Łódź” i w bitwie granicznej osłaniała jej północne skrzydło. W odwrocie rozdzieliła się na kilka części, z których 6 pułk strzelców konnych i zgrupowanie płk. dypl. Kunachowicza zostały zniszczone. Pozostałe jednostki weszły do grupy gen. Andersa i w czasie jej działań na Mińsk Mazowiecki osłaniała grupę od Wisły. Rozbita w czasie marszu w kierunku granicy węgierskiej.
W 1924 roku II Brygada Jazdy przemianowana została na 2 Samodzielną Brygadę Kawalerii. Brygada podlegała bezpośrednio dowódcy Okręgu Korpusu Nr II. Dowództwo brygady stacjonowało w garnizonie Równe.
Pod koniec 1930 roku zdecydowano o przeniesieniu dowództwa 2 SBK do Brodów. Wobec tego, że w Brodach nie było odpowiedniego pomieszczenia dla dowództwa, zostało ono umieszczone tymczasowo w koszarach w Białokrynicy. Pertraktacje w związku z kupnem i rekonstrukcją budynku dla dowództwa brygady w Brodach toczyły się dłuższy czas i wskutek tego pobyt dowództwa w Białokrynicy przedłużał się prawie do dwóch lat.
Minister spraw wojskowych rozkazem Dep. Dow. Og. 1820. Org. Tj. nadał z dniem 1 kwietnia 1937 roku dotychczasowej 2 SBK nazwę „Kresowa Brygada Kawalerii”. Z dotychczasowego składu brygady wyłączony został 2 dywizjon artylerii konnej i podporządkowany dowódcy Wołyńskiej Brygady Kawalerii, a w jego miejsce został włączony 13 dywizjon artylerii konnej w Kamionce Strumiłowej. W tym samym czasie w skład brygady został włączony 20 pułk ułanów, który stacjonował w Rzeszowie i był dotychczas podporządkowany dowódcy 10 Brygady Kawalerii.
Dowództwo Kresowej BK oraz 22 puł, 6 psk i 13 dak stacjonowały na terenie Okręgu Korpusu Nr VI, natomiast 20 puł eksterytorialnie w Okręgu Korpusu Nr X, a 12 puł eksterytorialnie w Okręgu Korpusu Nr II.
W dniach 14–15 sierpnia 1939 roku 12 puł został zmobilizowany, po czym skierowany do Ponikwy by 23 sierpnia powrócić do Krzemieńca, załadować się i wyjechać do rejonu operacyjnego Armii „Łódź”. Pułk został wyładowany na stacji Nowa Brzeźnica, po czym został skierowany do rejonu Wola Blakowa – Lgota Wielka – Wola Wiewiecka. Po osiągnięciu nakazanego rejonu pułk został powiadomiony, że został podporządkowany dowódcy Wołyńskiej Brygady Kawalerii.
Obsada personalna i struktura organizacyjna w marcu 1939 roku:
Brygada pod dowództwem płk. Stefana Hanki-Kuleszy wchodziła w skład Armii „Łódź”. W pierwszych dniach września pozostawała w odwodzie Armii. Jeszcze przed wejściem do walk poniosła duże straty atakowana przez lotnictwo niemieckie.
Rankiem 3 września wyładowała się z transportu kolejowego pod Szadkiem i wzmocniła obronę 10 Dywizji Piechoty, tworząc Grupę Operacyjną „Sieradz” gen. bryg. Franciszka Dindorfa-Ankowicza. 4 września rozpoczęła działania wojenne, atakując niemiecką 24 Dywizję Piechoty gen. por. Friedricha Olbrichta na zachód od miasta Warta. Po pierwszym kontakcie z wrogiem wycofała się z niewiadomych przyczyn, odsłaniając północne skrzydło obrony Armii. W rezultacie dowództwo Brygady przejął płk dypl. Jerzy Grobicki. Następnego dnia broniła linii rzeki Warty, walcząc pod Sieradzem. W tym czasie do Brygady dołączył 1 pułk kawalerii KOP, który wcześniej walczył nad Wartą. Brygada oskrzydlona przez nieprzyjaciela odeszła do rejonu Szadka, a następnie nad rzekę Ner i do rejonu Chlebowa. 7 września Brygada zaczęła odchodzić znad Neru na pozycję pod Zgierzem do osłony 10. Dywizji Piechoty. Mając przed sobą Niemców, przedarła się śmiałym atakiem przez szosę Aleksandrów – Ozorków i wieczorem przeszła do lasów w rejonie Emilianowa. Następnie dołączyła do kolumn 10. Dywizji Piechoty, odchodzącej na Głowno. 8 września podczas odwrotu i ataków wroga jej pododdziały pogubiły się i Brygada poszła w rozsypkę. Resztki Brygady 10 września przeprawiły się przez Wisłę pod Otwockiem i za rzeką przeszły do obrony. Następnie weszły w skład Frontu Północnego gen. dyw. Stefana Dąba-Biernackiego i brały udział w bitwie pod Tomaszowem Lubelskim, gdzie zostały rozbite i skapitulowały. Natomiast 1 pułk kawalerii KOP i 22 pułk ułanów weszły w skład Grupy Operacyjnej Kawalerii gen. bryg. Władysława Andersa, którą osłaniały od strony Wisły w czasie działań na Mińsk Mazowiecki. W czasie przebijania się na południe do granicy węgierskiej zostały rozbite wraz z pozostałymi oddziałami Grupy Operacyjnej Kawalerii 26 września w walkach pod Sądową Wisznią.
Pododdziały przydzielone:
Obsada personalna Kwatery Głównej Kresowej BK we wrześniu 1939 | ||
---|---|---|
Stanowisko etatowe | Stopień, imię i nazwisko | Uwagi |
dowódca brygady | płk kaw. Stefan Hanka-Kulesza (do 4 IX 1939) | zastępca dowódcy Grupy „Dubno” |
płk dypl. Jerzy Grobicki (od 4 IX 1939) | niewola sowiecka | |
oficer ordynansowy | ppor. art. Anioł Antoni Kamiński | |
szef sztabu | ppłk dypl. kaw. Antoni Witkowski | szef sztabu Grupy „Dubno” |
oficer operacyjny | kpt. dypl. art. Zygmunt Janke | SZP / ZWZ / AK |
oficer informacyjny | rtm. Eugeniusz Skorupka | †1940 Charków |
dowódca łączności | kpt. łącz. Marcin Kowal | niemiecka niewola |
kwatermistrz | rtm. dypl. Maksymilian Tuski | †1940 Charków |
oficer służby intendentury | kpt. int. Stanisław Piotr Podraza | †1940 Charków |
komendant Kwatery Głównej | mjr rez. Władysław Piniński | ZWZ / AK |
naczelny lekarz | mjr lek. dr Stanisław Czynciel | niewola sowiecka |
dowódca szwadronu sztabowego | por. rez. Jan Grela | |
por. kaw. Mieczysław Kiwała | †22 IX 1939 Łomianki |
Biogramy zamordowanych znajdują się na stronie internetowej Muzeum Katyńskiego