Kompania graniczna KOP „Bryckie”
W dzisiejszym świecie Kompania graniczna KOP „Bryckie” zyskał niezaprzeczalne znaczenie w różnych obszarach. Zarówno na poziomie osobistym, jak i zawodowym, Kompania graniczna KOP „Bryckie” przyciągnął uwagę milionów ludzi ze względu na swój wpływ i znaczenie we współczesnym społeczeństwie. W tym artykule dokładnie przeanalizujemy wszystko, co jest związane z Kompania graniczna KOP „Bryckie”, od jego historii i ewolucji po dzisiejszy wpływ. W następnych kilku wierszach odkryjemy wiele aspektów i aspektów, które sprawiają, że Kompania graniczna KOP „Bryckie” jest tematem szerokiego zainteresowania, a także jego znaczenie w kontekście globalnym.
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Rozformowanie | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja |
Bryckie (Brycki) |
| Formacja | |
| Podległość | |
Kompania graniczna KOP „Bryckie” – pododdział graniczny Korpusu Ochrony Pogranicza pełniący służbę ochronną na granicy polsko-radzieckiej.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Na podstawie rozkazu szefa Sztabu Generalnego L. dz. 12044/O.de B./24 z 27 września 1924, w pierwszym etapie organizacji Korpusu Ochrony Pogranicza sformowano 10 batalion graniczny , a w jego składzie 10 kompanię graniczną KOP „Nowa Huta”. W listopadzie 1936 kompania liczyła 2 oficerów, 9 podoficerów, 5 nadterminowych i 98 żołnierzy służby zasadniczej. W 1939 2 kompania graniczna KOP „Bryckie” podlegała dowódcy batalionu KOP „Krasne”.
Służba graniczna
Podstawową jednostką taktyczną Korpusu Ochrony Pogranicza przeznaczoną do pełnienia służby ochronnej był batalion graniczny. Odcinek batalionu dzielił się na pododcinki kompanii, a te z kolei na pododcinki strażnic, które były „zasadniczymi jednostkami pełniącymi służbę ochronną”, w sile półplutonu. Służba ochronna pełniona była systemem zmiennym, polegającym na stałym patrolowaniu strefy nadgranicznej i tyłowej, wystawianiu posterunków alarmowych, obserwacyjnych i kontrolnych stałych, patrolowaniu i organizowaniu zasadzek w miejscach rozpoznanych jako niebezpieczne, kontrolowaniu dokumentów i zatrzymywaniu osób podejrzanych, a także utrzymywaniu ścisłej łączności między oddziałami i władzami administracyjnymi. Miejscowość, w którym stacjonowała kompania graniczna, posiadała status garnizonu Korpusu Ochrony Pogranicza.
2 kompania graniczna „Bryćki” w 1934 ochraniała odcinek granicy państwowej szerokości 28 kilometrów 620 metrów. Po stronie sowieckiej granicę ochraniały zastawy „Krzemieniec”, „Myszyce” i „Trusewicze” z komendantury „Manuty”.
- Wydarzenia
- We wrześniu 1929 sierż. Roman Kowalski zabrał z kancelarii kompanii poufne akta, które przekazał agentowi Szymonowi Wajsbortowi z Radoszkowicz. Agent po ich sfotografowaniu, zwrócił je Kowalskiemu i wypłacił mu nagrodę w wysokości 40 zł. W październiku podoficer został aresztowany wraz z ośmioma osobami cywilnymi podejrzanymi o szpiegostwo na rzecz ZSRR. Jeszcze tego samego miesiąca sąd w Wilejce skazał go na karę śmierci. Prezydent RP skorzystał z prawa łaski zmieniając karę na dożywotnie więzienie.
- Kompanie sąsiednie
- 1 kompania graniczna KOP „Olkowicze” ⇔ 3 kompania graniczna KOP „Bakszty Małe” – 1928, 1929, 1931, 1932, 1934, 1938
Walki kompanii w 1939
17 września 1939 strażnice 2 kompanii granicznej „Bryckie” zaatakowane zostały przez żołnierzy 100 Dywizji Strzeleckiej i pograniczników. Strażnice „Łowcewicze” Sowieci opanowali o 5:05. Poległo 3 Polaków, 9 dostało się do niewoli. Zginął jeden żołnierz NKWD, kilku odniosło rany.
Struktura organizacyjna
| Lata | 1928-1929 | 1931 | 1932-1934 | 1938-1939 |
|---|---|---|---|---|
| Strażnice | — | strażnica KOP „Borki” | ||
| (37) strażnica KOP „Czerwiaki” | — | |||
| (38) strażnica KOP „Łukawiec” | strażnica KOP „Baturyn” | — | ||
| strażnica KOP „Zalesie” | ||||
| strażnica KOP „Łowcewicze” | ||||
| Inne | pluton odwodowy | |||
Dowódcy kompanii
- kpt. Julian II Markowski (był 30 IX 1928 − 12 II 1930)
- kpt. Józef Sołtysiak (12 II 1930 −)
- kpt. Stanisław Kulik (XI 1935 − 1936)
- kpt. piech. Stefan Mączyński ( - 1939)
Uwagi
- ↑ zaścianek Bryckie, gmina Ilja, powiat wilejski, województwo wileńskie → Baza miejscowości kresowych
- ↑ W niektórych dokumentach normatywnych występuje także pod nazwą „kompania KOP «Brycki»” → Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓
- ↑ Wykaz stanów etatowych oficerów, podoficerów i żołnierzy KOP przesłanych przez ppłk. dypl. Franciszka Węgrzyna ze sztabu KOP do I oficera do zleceń GISZ płk. dypl. Kazimierza Glabisza. → Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 366
- ↑ wieś Borki Lubczyńskie, gmina Chocieńczyce, powiat wilejski, województwo wileńskie
- ↑ wieś Czerwiaki, gmina Chocieńczyce, powiat wilejski, województwo wileńskie
- ↑ majątek Łukawiec, gmina Chocieńczyce, powiat wilejski, województwo wileńskie → Baza miejscowości kresowych
- ↑ wieś Baturyn, gmina Chocieńczyce, powiat wilejski, województwo wileńskie
- ↑ zaścianek Zalesie, gmina Chocieńczyce, powiat wilejski, województwo wileńskie → Baza miejscowości kresowych
- ↑ wieś Łowcewicze, gmina Chocieńczyce, powiat wilejski, województwo wileńskie → Baza miejscowości kresowych
- ↑ Podano na podstawie informacji ze zbiorów Archiwum Straży Granicznej w Szczecinie.
- ↑ Mączyński Stefan (1906-1940), kpt. piech., w KOP od 1935. Do mobilizacji dca 2 kompanii granicznej „Bryckie”. Przydział mobilizacyjny nieznany. Więzień obozu w Ostaszkowie. Zamordowany przez NKWD. → Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 733
Przypisy
- ↑ Prochwicz i 3/1994 ↓, s. 152.
- ↑ Prochwicz, Konstankiewicz i Rutkiewicz 2003 ↓, s. 23.
- ↑ Meldunki sytuacyjne KOP ↓, s. 18/25.
- ↑ Szubański 2000 ↓, s. 88.
- ↑ Falkiewicz 1925 ↓, s. 3-4.
- ↑ Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 312-314.
- ↑ Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 297.
- ↑ a b c Szkice dyslokacyjne ↓.
- ↑ Ochał 2021 ↓, s. 88.
- ↑ a b Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 8/1928.
- ↑ a b Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 10/1929.
- ↑ a b Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 21/1932.
- ↑ a b Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 53/1934.
- ↑ a b Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 84/1938.
- ↑ Cygan 2006 ↓, s. 97.
- ↑ Prochwicz 2003 ↓, s. 307.
- ↑ Grzelak 2001 ↓, s. 186.
- ↑ Meldunki sytuacyjne KOP ↓, s. 13/25.
- ↑ Meldunki sytuacyjne KOP ↓, nr 16/1925.
- ↑ a b Obsada oficerska bg „Krasne” ↓.
- ↑ Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 659.
Bibliografia
- Wiktor Krzysztof Cygan: Kresy we krwi. Obrona północno-wschodniej Polski we wrześniu 1939. Warszawa: Espadon Publishing, 2006. ISBN 978-83-60786-00-0.
- Stanisław Falkiewicz: Korpus Ochrony Pogranicza. W pierwszą rocznicę objęcia służby na wschodniej granicy Rzeczypospolitej 1924-1925. 1925. .
- Czesław Grzelak: Szack–Wytyczno 1939. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona, 2001. ISBN 83-11-09324-5.
- Marek Jabłonowski, Włodzimierz Jankowski, Bogusław Polak, Jerzy Prochwicz: O niepodległą i granice. Korpus Ochrony Pogranicza 1924-1939. Wybór dokumentów. WarszawaPułtusk: Wyższa Szkoła Humanistyczna w Pułtusku. Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, 2001. ISBN 8388067488.
- Artur Ochał: Wykroczenia i przestępstwa popełnione przez żołnierzy w Brygadach KOP „Grodno” i „Wilno”. W: Jacek Jędrysiak (red.), Krzysztof Widziński (red.): Szpiedzy i dezerterzy. Wrocław: Instytut Pamięci Narodowej, 2021. ISBN 978-83-8229-346-3.
- Jerzy Prochwicz, Andrzej Konstankiewicz, Jan Rutkiewicz: Korpus Ochrony Pogranicza 1924–1939. Barwa i Broń, 2003. ISBN 8390021794.
- Jerzy Prochwicz: Formacje Korpusu Ochrony Pogranicza w 1939. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003. ISBN 83-88973-58-4.
- Jerzy Prochwicz. Korpus Ochrony Pogranicza w przededniu wojny, Część I. Powstanie i przemiany organizacyjne KOP do 1939 r. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 3 (149), 1994. Warszawa: Wydawnictwo „Czasopisma Wojskowe”. ISSN 0043-7182.
- Rajmund Szubański. Bataliony, kompanie, strażnice KOP-u. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 3 (184), 2000. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1640-6281.
- Wykaz zmian stanu oficerów batalionu granicznego KOP „Krasne” w latach 1927-1934 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
- Szkice dyslokacyjne Korpusu Ochrony Pogranicza i podległych jednostek w latach 1927-1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
- Komunikaty dyslokacyjne Korpusu Ochrony Pogranicza z lat 1927 (z uzupełnieniami i poprawkami), 1928, 1932, 1934 (z uzupełnieniami i poprawkami) i 1938 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
- Meldunki sytuacyjne dowództwa Korpusu Ochrony Pogranicza → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.