Kompania graniczna KOP „Korzec”
W dzisiejszym świecie Kompania graniczna KOP „Korzec” jest tematem o dużym znaczeniu i zainteresowaniu wielu osób. Niezależnie od tego, czy ze względu na swój wpływ na społeczeństwo, znaczenie w miejscu pracy czy wpływ na kulturę popularną, Kompania graniczna KOP „Korzec” przykuł uwagę osób w każdym wieku i o każdym pochodzeniu. W całej historii Kompania graniczna KOP „Korzec” odegrał kluczową rolę w ewolucji ludzkości, a jego studia i badania nadal stanowią priorytet dla naukowców, naukowców i specjalistów z różnych dziedzin. W tym artykule szczegółowo zbadamy wpływ i znaczenie Kompania graniczna KOP „Korzec”, a także konsekwencje, jakie ma na nasze codzienne życie.
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | |
| Rozformowanie | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
| Podległość | |
Kompania graniczna KOP „Korzec” – pododdział graniczny Korpusu Ochrony Pogranicza pełniący służbę ochronną na granicy polsko-radzieckiej.
Geneza
Do czasu zakończenia wojny polsko-bolszewickiej, czyli do jesieni 1920, wschodnią granicę państwa polskiego wyznaczała linia frontu. Dopiero zarządzeniem z 6 listopada 1920 utworzono Kordon Graniczny Ministerstwa Spraw Wojskowych. W połowie stycznia 1921 zmodyfikowano formę ochrony granicy i rozpoczęto organizowanie Kordonu Granicznego Naczelnego Dowództwa WP. Obsadzony on miał być przez żandarmerię polową i oddziały wojskowe. Latem 1921 ochronę granicy wschodniej postanowiło powierzyć Batalionom Celnym. W Korcu rozmieszczono dowództwo i pododdziały sztabowe 9 batalionu celnego. W drugiej połowie 1922 przeprowadzono kolejną reorganizację organów strzegących granicy wschodniej. 1 września 1922 bataliony celne przemianowano na bataliony Straży Granicznej. W rejonie odpowiedzialności przyszłej kompanii granicznej KOP „Korzec” służbę graniczną pełniły pododdziały 9 batalionu Straży Granicznej. Już w następnym roku zlikwidowano Straż Graniczną, a z dniem 1 lipca 1923 pełnienie służby granicznej na wschodnich rubieżach powierzono Policji Państwowej. W sierpniu 1924 podjęto uchwałę o powołaniu Korpusu Ochrony Pogranicza – formacji zorganizowanej na wzór wojskowy, a będącej w etacie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Na podstawie rozkazu szefa Sztabu Generalnego L. dz. 12044/O.de B./24 z 27 września 1924, w pierwszym etapie organizacji Korpusu Ochrony Pogranicza, sformowano 3 batalion graniczny , a w jego składzie 28 kompanię graniczną KOP. W listopadzie 1936 kompania liczyła 2 oficerów, 8 podoficerów, 4 nadterminowych i 82 żołnierzy służby zasadniczej.
W 1939 2 kompania graniczna KOP „Korzec” podlegała dowódcy batalionu KOP „Hoszcza”.
Służba graniczna
Podstawową jednostką taktyczną Korpusu Ochrony Pogranicza przeznaczoną do pełnienia służby ochronnej był batalion graniczny. Odcinek batalionu dzielił się na pododcinki kompanii, a te z kolei na pododcinki strażnic, które były „zasadniczymi jednostkami pełniącymi służbę ochronną”, w sile półplutonu. Służba ochronna pełniona była systemem zmiennym, polegającym na stałym patrolowaniu strefy nadgranicznej i tyłowej, wystawianiu posterunków alarmowych, obserwacyjnych i kontrolnych stałych, patrolowaniu i organizowaniu zasadzek w miejscach rozpoznanych jako niebezpieczne, kontrolowaniu dokumentów i zatrzymywaniu osób podejrzanych, a także utrzymywaniu ścisłej łączności między oddziałami i władzami administracyjnymi. Miejscowość, w którym stacjonowała kompania graniczna, posiadała status garnizonu Korpusu Ochrony Pogranicza.
2 kompania graniczna „Korzec” w 1934 ochraniała odcinek granicy państwowej szerokości 26 kilometrów 681 metrów. Po stronie sowieckiej granicę ochraniały zastawy „Szytnia”, „Deraźnia” i „Mucharów” z komendantury „Piszczów”.
Wydarzenia
- W meldunku sytuacyjnym z 29 stycznia 1925 napisano: Na pododcinku kompanii za nielegalne przekroczenie granicy z Bolszewji przytrzymano trzy osoby.
- W meldunku sytuacyjnym z 30 stycznia 1925 napisano:
- 27 stycznia 1925 roku o godz. 24.00 na strażnicy nr 98 zatrzymano dwie kobiety, które między słupami 1572-1573 usiłowały przejść na stronę Rosji.
- 28 stycznia 1925 roku o godz. 3.15 zatrzymano niejakiego Ryczkę, który między słupami 1571-1572 przekroczył granicę z Rosji.
Kompanie sąsiednie:
- 1 kompania graniczna KOP „Hołyczówka” ⇔ 3 kompania graniczna KOP „Sapożyn” – 1928, 1929, 1931, 1932, 1934, 1938
Struktura organizacyjna
Strażnice kompanii w latach 1928 – 1929:
- 96 strażnica KOP „Korzec «Cukrownia»” (Cukrownia)
- 97 strażnica KOP „Chutor Parfima”
- 98 strażnica KOP „Chutor Krale”
- 99 strażnica KOP „Babin”
- 100 strażnica KOP „Bogdanówka”
Strażnice kompanii w latach 1931 – 1934
Organizacja kompanii 17 września 1939:
- dowództwo kompanii
- pluton odwodowy
- 1 strażnica KOP „Cukrownia”
- 2 strażnica KOP „Krale”
- 3 strażnica KOP „Babin”
Dowódcy kompanii
- kpt. Mieczysław Duch (od 5 października 1924, był 2 lutego 1925)
- kpt. Jan Masternak (był 31 lipca 1928 − 20 marca 1929 → przeniesiony do 26 b KOP)
- kpt. Władysław Węgrzyński (29 marca 1929 − 1 kwietnia 1931 → kwatermistrz batalionu)
- kpt. Władysław Majerski (1 kwietnia 1931 − )
- kpt. Stefan Jesionek (był 1 kwietnia 1932 − kwietnia 1932 → dowódca kompanii odwodowej)
- kpt. Władysław Grodnicki (był 1 maja 1932 − )
- kpt. Marcin Zalewski (17 lipca 1932 − )
- kpt. Stanisław Nowicki (- 1939)
Uwagi
- ↑ miasto Korzec, gmina Korzec, powiat rówieński, województwo wołyńskie
- ↑ Wykaz stanów etatowych oficerów, podoficerów i żołnierzy KOP przesłanych przez ppłk. dypl. Franciszka Węgrzyna ze sztabu KOP do I oficera do zleceń GISZ płk. dypl. Kazimierza Glabisza. → Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 368
- ↑ Wszystkie strażnice kompanii zakwaterowane były w „budynkach popolicyjnych”. Odwód i dowództwo kompanii zakwaterowane było w budynku prywatnym własnym → Wykaz L.dz.KOP 272/1.Br.Op.Wyszk. ↓
- ↑ W dokumentach występuje też pod nazwą Chutor Parfimy → Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 6/1929 i Parfimy → Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 34/1932Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 57/1934
- ↑ wieś Bohdanówka, gmina Korzec, powiat rówieński, województwo wołyńskie → Baza miejscowości kresowych
- ↑ W 2000 roku Rajmund Szubański napisał, że sformułowania zawarte w artykule „Bataliony, kompanie, strażnice KOP” z 1993 roku odnoszą się do stanu sprzed 1937 roku → Szubański 2000 ↓, s. 87. Wymienił następujące strażnice: „Cukrownia”, „Parchimy”, „Krale” → Szubański 1993 ↓, s. 278
- ↑ W dokumentach występuje też pod nazwą Krali → Szkice dyslokacyjne ↓
- ↑ futor Kruli, gmina Korzec, powiat rówieński, województwo wołyńskie → Baza miejscowości kresowych
- ↑ wieś Babin, gmina Korzec, powiat rówieński, województwo wołyńskie → Baza miejscowości kresowych
- ↑ Stanisław Nowicki VIII, kpt. piech., w KOP od 1930. Do mobilizacji dowódca 2 kompanii granicznej „Korzec”. Przydział mobilizacyjny nieznany.
Przypisy
- ↑ Dominiczak 1992 ↓, s. 56-58.
- ↑ Dominiczak 1992 ↓, s. 59-63.
- ↑ Polak 1999 ↓, s. 6.
- ↑ Dominiczak 1992 ↓, s. 76.
- ↑ Prochwicz i Kępa 2003 ↓, s. 20.
- ↑ Dominiczak 1992 ↓, s. 94-101.
- ↑ Grochowski (red.) 1994 ↓, s. 7.
- ↑ Prochwicz i 3/1994 ↓, s. 152.
- ↑ Prochwicz, Konstankiewicz i Rutkiewicz 2003 ↓, s. 23.
- ↑ Meldunki sytuacyjne KOP ↓, s. 16/25.
- ↑ Szubański 2000 ↓, s. 90.
- ↑ Falkiewicz 1925 ↓, s. 3-4.
- ↑ Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 312-314.
- ↑ Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 305.
- ↑ a b c Szkice dyslokacyjne ↓.
- ↑ Meldunki sytuacyjne KOP ↓, nr 18/1925.
- ↑ a b Meldunki sytuacyjne KOP ↓, nr 19/1925.
- ↑ a b Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 6/1928.
- ↑ Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 6/1929.
- ↑ a b Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 34/1932.
- ↑ Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 58/1934.
- ↑ a b Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 88/1938.
- ↑ Wykaz L.dz.KOP 272/1.Br.Op.Wyszk. ↓.
- ↑ Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 57/1934.
- ↑ Prochwicz 2003 ↓, s. 312.
- ↑ Meldunki sytuacyjne KOP ↓, s. 21/25.
- ↑ a b c d e f Obsada oficerska bg „Hoszcza” ↓.
- ↑ Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 737.
Bibliografia
- Stanisław Falkiewicz: Korpus Ochrony Pogranicza. W pierwszą rocznicę objęcia służby na wschodniej granicy Rzeczypospolitej 1924-1925. 1925. .
- Henryk Dominiczak: Granica wschodnia Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919–1939. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992. ISBN 83-01-10202-0.
- Lech Grochowski (red.): Korpus Ochrony Pogranicza w 70 rocznicę powstania. Materiały z konferencji popularnonaukowej. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1994.
- Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne. Dokumenty organizacyjne. Wybór źródeł. T. 1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-84-6.
- Jerzy Prochwicz, Zbigniew Kępa. ABC formacji granicznych II Rzeczypospolitej. „Problemy Ochrony Granic”. 24, 2003. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej. ISSN 1505-1757.
- Marek Jabłonowski, Włodzimierz Jankowski, Bogusław Polak, Jerzy Prochwicz: O niepodległą i granice. Korpus Ochrony Pogranicza 1924-1939. Wybór dokumentów. Warszawa-Pułtusk: Wyższa Szkoła Humanistyczna w Pułtusku. Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, 2001. ISBN 83-88067-48-8.
- Jerzy Prochwicz: Formacje Korpusu Ochrony Pogranicza w 1939 roku. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003. ISBN 83-88973-58-4.
- Jerzy Prochwicz, Andrzej Konstankiewicz, Jan Rutkiewicz: Korpus Ochrony Pogranicza 1924–1939. Barwa i Broń, 2003. ISBN 8390021794.
- Jerzy Prochwicz. Korpus Ochrony Pogranicza w przededniu wojny, Część I. Powstanie i przemiany organizacyjne KOP do 1939 r. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 3 (149), 1994. Warszawa: Wydawnictwo „Czasopisma Wojskowe”. ISSN 0043-7182.
- Rajmund Szubański. Bataliony, kompanie, strażnice KOP. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 3 (145), 1993. Warszawa: Wydawnictwo „Czasopisma Wojskowe”. ISSN 0043-7182.
- Rajmund Szubański. Bataliony, kompanie, strażnice KOP-u. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 3 (184), 2000. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1640-6281.
- Graficzny wykaz budynków zajmowanych przez oddziały 1 Brygady KOP nr L.dz.KOP 272/1.Br.Op.Wyszk.
- Komunikaty dyslokacyjne Korpusu Ochrony Pogranicza z lat 1927 (z uzupełnieniami i poprawkami), 1928, 1932, 1934 (z uzupełnieniami i poprawkami) i 1938 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
- Meldunki sytuacyjne dowództwa Korpusu Ochrony Pogranicza → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
- Szkice dyslokacyjne Korpusu Ochrony Pogranicza i podległych jednostek w latach 1927-1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
- Wykaz zmian stanu oficerów batalionu granicznego KOP „Hoszcza” w latach 1927-1934 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.